پوشش ایمن‌سازی بیماری‌های قابل‌پیشگیری با واکسن در ایران از 2011 تا 2021 در مقایسه با سطح توصیه‌شده توسط سازمان بهداشت جهانی

زمینه و هدف: واکسن یکی از موثرترین ابزارهای دردسترس برای پیشگیری از بیماری‌های عفونی و عوارض آن‌هاست. اطلاعات مربوط به پوشش واکسیناسیون، شواهدی درخصوص موفقیت برنامه و همچنین مناطقی که لازم است پوشش آن‌ها بهبود یابد را ارائه می‌دهد. این مطالعه با هدف مقایسه پوشش ایمن‌سازی در بیماری‌های قابل‌پیشگیری با واکسن در10 سال اخیر در ایران و شاخص مورد انتظارسازمان بهداشت جهانی انجام شد.روش بررسی: این مطالعه به روش مرور سیستماتیک انجام شد. از راهکار جست‌وجوی ساختارمند با هدف یافتن مطالعه‌های مرتبط با موضوع پژوهش از سال 1390 تا 1400 در پایگاه‌های داده‌های الکترونیک، در 2 پایگاه داده فارسی شامل ایران‌داک، مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، 4 پایگاه داده بین‌المللی از‌جمله اسکوپوس، پابمد، دبلیو او اس و گوگل‌اسکالر انجام شد. پوشش واکسن در ایران با اهداف برنامه 2030 مقایسه شد.یافته‌ها: با جست‌وجوی اولیه 148 مقاله شناسایی شد. پس از حذف موارد تکراری، 68 مقاله باقی ماند. پس از فرایند غربالگری براساس معیارهای ورود در نهایت 7 مقاله وارد این مرور نظام‌مند شد. نتایج مطالعات نشان داد کمترین پوشش کلی واکسیناسیون 96.8 و بیشترین پوشش کلی واکسیناسیون 98.6 است. به‌جز واکسن سرخک، سرخجه و اوریون که پوشش آن 84.7 بود، پوشش تمام انواع واکسن بالای 90 درصد بود.نتیجه‌گیری: پوشش واکسیناسیون مربوط به بیماری‌های قابل‌پیشگیری با واکسن در کشور ایران در حد مطلوب و حتی بالاتر از شاخص مورد انتظار سازمان بهداشت جهانی است. در‌حال‌حاضر، پوشش واکسیناسیون در ایران در محدوده اهداف تعیین‌شده در برنامه جهانی واکسن 2030 قرار دارد.

immunization coverage for vaccine-preventable diseases in iran from 2011 to 2021 compared to the level recommended by the world health organization

background and objectives: vaccines are one of the most effective medicines available to prevent infectious diseases and their complications. vaccination coverage information can provide evidence of the success of immunization program as well as the areas where coverage needs to be improved. this study aims to determine the immunization coverage for vaccine-preventable diseases in iran over a period of 10 years compared to the level recommended by the world health organization (who). methods: this is a systematic review. a structured search for finding related studies from 2011 to 2021 was conducted in two national databases (sid, irandoc) and four international databases (wos, pubmed, scopus and google scholar ). immunization coverage in iran was compared with the level set in the immunization agenda 2030. results: initial search yielded 148 articles. after removing duplicates, 68 articles remained. after screening based on the inclusion criteria, 7 eligible articles were finally selected for the review. the results of the studies showed that the lowest overall immunization coverage was 96.8% and the highest overall immunization coverage was 98.6%. except for the measles-mumps-rubella vaccine whose coverage was 84.7%, the coverage of all types of vaccines was above 90% conclusion: the immunization coverage for vaccine-preventable diseases in iran is optimal and even higher than the level recommended by the who. currently, vaccination coverage in iran is within the scope of the goals set in the immunization agenda 2030.