مطالعه فونستیک عقرب‌های شهرستان قائنات، خراسان جنوبی سال 1396

زمینه و هدف: عقرب زدگی یکی از مهم ترین مشکلات بهداشتی در بسیاری از مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است که بدون اطلاع از فون و فعالیت عقرب های یک منطقه، روش کنترل آن ها با چالش های جدی مواجه خواهد شد. شهرستان قائنات در استان خراسان جنوبی ازجمله مناطقی است که سالانه مواردی از عقرب زدگی در آنجا گزارش می شود. ازاین رو مطالعه حاضر به منظور تعیین فون عقرب های شهرستان قائنات طراحی و اجرا شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی-مقطعی است. بدین منور صید عقرب به مدت یک سال و به صورت ماهانه انجام شد. نمونه گیری با استفاده از سه روش صید دستی، صید با استفاده از چراغ قوه ماوراءبنفش و تله زمینی صورت گرفت. عقرب ها پس از صید به ظروف پلاستیکی درب دار حاوی اتانول 70 درصد و گلیسیرین انتقال داده و با استفاده از کلید تشخیصی دهقانی و فروزان پی شناسایی و بررسی شدند.یافته ها: درمجموع 912 نمونه عقرب متعلق به خانواده بوتیده شامل شش گونه مزوبوتوس اپئوس، آندرکتونوس کراسیکودا، ارتوکیروس اسکروبیکولزوس، کمبسوبوتوس ماتهیزنی، مزوبوتوس کوکازیکوس و ادنتوبوتوس دوریه جمع آوری شد. بیشترین فراوانی گونه مربوط به مزوبوتوس اپئوس (60.96 درصد) و کمترین فراوانی مربوط به گونه ادنتوبوتوس دوریه (0.88 درصد) بود. کمترین صید عقرب در آذرماه (2.63 درصد) و بیشترین صید در اردیبهشت ماه (19.30 درصد) و در مناطق روستایی مشاهده شد.نتیجه گیری: با توجه به تنوع گونه های عقرب موجود در این منطقه، آموزش و دادن آگاهی های کافی درباره راه های پیشگیری از عقرب زدگی به افراد ساکن در منطقه ضروری است.

Faunistic Study of Scorpions (Arachnida: Scorpiones) in Qaenat County in Iran in 2017

Background and Objectives: Scorpion’s sting has created one of the most significant health and medical issues in Iran. Lack of sufficient knowledge of the fauna and the seasonal activity of scorpions in an area poses a serious challenge to the control programs. Each year, several cases of scorpion sting are reported in Qaenat county. In this regard, the present study aimed to identify and determine the fauna and scorpions of this region. Methods: This descriptive crosssectional study was conducted on the scorpions that were caught using UltraViolet (UV) light, pitfall traps, and handcatching methods every month in Qaenat City in South Khorasan Province in Iran during 2017. After their capture, the scorpions were stored in plastic containers of glycerin and 70% ethanol and were identified using a valid morphological key. Results: A total of 912 scorpion specimens from the buthidae family were collected, including six species of Mesobuthus eupeus, Androctonus crassicauda, Orthochirus scrobiculosus, Compsobuthus matthiesseni, Mesobuthus caucasicus, and Odontobuthus doriae. M. eupeus and O. doriae had the highest (60.96%) and lowest (0.88%) frequencies, respectively. Moreover, most of the scorpions were collected in December in rural areas, while the least number of them were collected in May. Conclusion: Due to the diversity of scorpion species in the studies region, it is essential to educate and raise the awareness of individuals living in this region about methods of preventing scorpion stings.