غنی‌سازی کار خانواده و سرمایه روان‌شناختی: بررسی نقش میانجی آسیب‌پذیری در مقابل استرس

زمینه و هدف: مفروضه غنی سازی کار خانواده (workfamily enrichment) آن است که کار و خانواده به یکدیگر وابسته هستند؛ چنانکه تجربه، مهارت و فرصت های به دست آمده در محل کار، زندگی خانوادگی فرد را بهبود می بخشد و در مقابل، خلق و خو و رفتار مثبت و حس موفقیت در زندگی شخصی بر عملکرد افراد در محیط کار اثرگذار می باشد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر این متغیر بر سرمایه روان شناختی با در نظر گرفتن نقش میانجی آسیب پذیری در مقابل استرس (vulnerability to stress) انجام شد.روش بررسی: مطالعه حاضر به روش توصیفی همبستگی در ارتباط با 482 نفر از کارکنان دانشگاه علوم پزشکی قم در سال 1398 انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات، سه پرسشنامه استاندارد غنی سازی کار خانواده، سرمایه روان شناختی و آسیب پذیری در مقابل استرس بودند. برای ارزیابی مدل مفهومی از رویکرد تحلیل معادلات ساختاری استفاده گردید.اثر غنی سازی کار خانواده و خانواده کار (familywork enrichment) بر حساسیت پذیری نسبت به استرس به ترتیب برابر با 0.146 و 0.531 برآورد شد و هر دو رابطه معکوس و معنادار بودند (0.01>p). اثر مستقیم غنی سازی کار خانواده و خانواده کار بر سرمایه روان شناختی نیز مثبت و معنادار بود و به ترتیب به میزان 0.339 و 0.334 محاسبه گردید. همچنین با محاسبه اثر غیر مستقیم توسط آزمون سوبل مشخص شد که حساسیت پذیری نسبت به استرس، نقش میانجی گری جزئی را در اثر غنی سازی کار خانواده و خانواده کار ایفا می نماید.نتیجه گیری: با توجه به اینکه غنی سازی کار خانواده و خانواده کار به صورت مستقیم بر سرمایه روان شناختی کارکنان تاثیر گذاشته و به صورت غیر مستقیم از طریق آسیب پذیری نسبت به استرس بر آن ها اثرگذار می باشد، سازمان ها می بایست در پی پیاده سازی استراتژی هایی برای ایجاد تعامل سازنده بین کار و زندگی شخصی کارکنان و نیز کنترل استرس به منظور ارتقای سرمایه روان شناختی آن ها باشند.

Workfamily Enrichment and Psychological Capital: Investigation of the Mediating Role of Stress Vulnerability

Background and Objectives: Workfamily enrichment is based on the assumption that work and family are interdependent since the gained experiences, skills, and opportunities from the workplace, improve an individualchr('39')s family life. On the other hand, a positive mood and behavior and a sense of achievement in personal life affect onechr('39')s performance in the workplace. This study aimed to investigate the effect of workfamily enrichment on psychological capital by considering the mediating role of vulnerability to stress. Methods: The present descriptivecorrelational study was performed on 482 employees of Qom University of Medical Sciences, Qom, Iran, 2019. Data collection tools were three standard questionnaires, namely workfamily enrichment, psychological capital, and vulnerability to stress. To evaluate the conceptual model of the research structural equation modeling technique was used. Results: The effect of workfamily enrichment and familywork enrichment on vulnerability to stress were estimated (P=0.146 and P=0.531, respectively), indicating that both relationships were inverse and significant (P˂0.01). It was also revealed that the direct effects of workfamily enrichment and familywork enrichment on psychological capital were positive and significant (P=0.339 and P=0.334, respectively). Moreover, the results of the Sobel test, which was applied to calculate the indirect effect, showed that vulnerability to stress plays a partial mediating role in workfamily enrichment and familywork enrichment. Conclusion: It was revealed that workfamily enrichment and familywork enrichment affect employeeschr('39') psychological capital directly and influence it indirectly through stress vulnerability. Regarding this, organizations should seek to implement strategies to create a constructive interaction between the employeeschr('39') work and personal life and manage the stress to promote their psychological capital.