نقش مداخلات جهت کاهش مصرف سیگار در نوجوانان دبیرستانی: مطالعه مروری

زمینه و هدف: امروزه، نیکوتین به عنوان یک ماده اعتیادآور شناخته شده و ترک آن دشوار است. وابستگی به سیگار نیز خیلی سریع ایجاد شده و شیوع بالای وابستگی به نیکوتین، آن را به شایع ترین اختلال روانپزشکی تبدیل کرده است. این مطالعه با هدف بررسی و مقایسه مداخلات مبتنی بر روش های آموزشی و آموزش با استفاده از تئوری ها و مدل های آموزش بهداشت جهت کاهش مصرف سیگار در نوجوانان انجام شد.روش بررسی: جستجوی الکترونیکی با استفاده از کلمات کلیدی فارسی و انگلیسی از پایگاه های بانک اطلاعاتی مقالات علوم پزشکی ایران (iran medex)، پایگاه اطلاعات علمی (sid)،pubmed ، sciencedirec و biomedcentral از اول اردیبهشت ماه سال 1394 تا 15خرداد سال 1394 انجام گرفت.یافته ها: 9 پژوهش مداخله ای در این مطالعه مروری مورد بررسی قرار گرفت. مداخلات به دو دسته مطالعات تقسیم شدند که در مجموع در 5 مطالعه، تئوری ها و مدل های آموزش بهداشت، مبنای مداخله بود و در 4 مطالعه دیگر، مداخلات بدون استفاده از تئوری ها و مدل های آموزش بهداشت انجام شده بود. تمامی مطالعات، به صورت مداخله و کنترل بود.نتیجه گیری: نتایج نشان داد آموزش مبتنی بر تئوری و مدل های آموزش بهداشت می تواند تاثیر زیادی بر کاهش مصرف سیگار در نوجوانان داشته باشد. همچنین مدت زمان، روش انجام مداخلات و برنامه های آموزشی با استفاده از مدل ها و تئوری های مناسب در اثربخشی مداخلات، به منظور کاهش مصرف سیگار در نوجوانان از اهمیت فراوانی برخوردار است.