بررسی فون و تنوع زیستی کک‌های صید شده در دامداری‌های شهرستان نکا، مازندران، ایران

مقدمه و هدف: کک‌ها انگل‌های خارجی پرندگان و پستانداران هستند. این حشرات علاوه بر ایجاد آزار و اذیت به دلیل گزش، بیماری‌های مهمی مانند طاعون، تیفوس بومی و تولارمی را به انسان منتقل می‌کنند. این مطالعه به منظور شناسایی گونه‌ها و تنوع زیستی کک‌های مهم پزشکی در شهرستان نکا، استان مازندران انجام شده است. پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی - تحلیلی است.روش کار: نمونه‌گیری به مدت یک سال از فروردین تا اسفند 1401 در مناطق روستایی شهرستان نکا، استان مازندران انجام شده است. در این مطالعه، 15 روستا با توجه به موقعیت جغرافیایی شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز به طور تصادفی انتخاب شده‌اند. روش‌های مختلفی برای جمع‌آوری کک‌ها استفاده شده که شامل روش‌های صید با دست، طعمه انسانی و پهن کردن پارچه سفید است. نمونه‌های جمع‌آوری‌شده در لوله‌های دردار حاوی الکل 70 درصد کنسرو شدند و پس از شفاف‌سازی و مونته در آزمایشگاه با استفاده از کلیدهای شناسایی معتبر شناسایی شدند. یافته‌ها: در این مطالعه درمجموع 2600 کک صید شده است. کک‌های صیدشده شامل گونه‌های ctenocephalides canis (30.93%)،  ctenocephalides felis (57.54%) و pulex irritans (11.53%) بوده‌اند. از بین کک‌های صیدشده 33.12 درصد نر و 66.89 درصد ماده بوده‌اند. گونه غالب در بین کک‌های صیدشده ctenocephalides felis بوده و بیشترین کک صیدشده از روستای استخر پشت بود. در مطالعه حاضر بیشترین کک صیدشده مربوط به اقلیم کوهستانی و در فصل بهار بوده است.نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که گونه ctenoscephalides felis غالب و فراوان‌ترین گونه در شهرستان نکا است که یک مشکل بهداشتی است؛ بنابراین، حضور و فراوانی آن‌ها باید جدی گرفته شود و اقدام‌های کنترلی مناسب انجام شود. 

fauna and biodiversity investigations of fleas caught in livestock farms: neka city, mazandaran province, iran

introduction and purpose: fleas are ectoparasites of birds and mammals. in addition to causing harassment due to their bites, these insects transmit some diseases, such as plague, endemic typhus, and tularemia, to humans. the present study aimed to identify the species and biodiversity of important fleas in neka city (mazandaran province, iran). the present research followed a descriptive-analytical approach. methods: the sampling was performed for one year, from april to march 2022, in the rural areas of neka city. in this study, 15 villages were randomly selected according to the geographic location of the north, south, east, west, and center. different methods, including hand catch, human bait, and spreading white cloth, were employed to collect fleas. the collected samples were preserved in closed tubes containing 70% alcohol. after clarification and mounting in the laboratory, they were identified using validated identification keys.results: a total of 2600 fleas were caught in this study, involving ctenocephalides canis (30.93%), ctenocephalides felis (57.54%), and pulex irritans (11.53%) species. among them, 33.12% were male, and 66.89% were female. the dominant species among the caught fleas was ctenocephalides felis, and the majority of the collected fleas were caught in the estakhr posht village. furthermore, the highest number of fleas caught was associated with the mountainous climate and occurred during spring.conclusion: the results revealed that ctenoscephalides felis is the dominant and most abundant species in neka city, iran, which can be considered a health concern. therefore, their presence and frequency should be considered a serious issue, and appropriate control measures should be made.