لیپیدومیکس: از ابزارهای موردنیاز تا کاربرد در مطالعات سلامت

اومیکس، به بخشی از علوم زیستی اطلاق می‌شود که اطلاعات را بصورت سیستماتیک و در سطح وسیع مورد مطالعه قرار می‌دهد. در این میان، هر چند که از ابتدا بیشترین تمرکز متوجه ژنومیکس و پروتئومیکس بوده، اما همراه با پیشرفت‌‌ در تجهیزات آزمایشگاهی، قابلیت‌های بالقوه زیرشاخه‌های دیگری همچون لیپیدومیکس روز به روز بیشتر شناخته شده است. مطالعات لیپیدومیکس تا حدود زیادی توانسته است نگاه محدود گذشته به لیپیدها، به عنوان اجزاء ساختار سلولی و منبع انرژی را توسعه دهد. به عنوان مثال، تا کنون گزارش‌های متعددی از نتایج مطالعات لیپیدومیکس، نقش لیپیدها به عنوان پیام‌رسان‌های سلولی، عوامل آنتی‌ژنیک، عوامل هماهنگ کننده سلولی را تایید کرده‌اند. بینش جدید نسبت به کارکرد لیپیدها و قابلیت‌های بالقوه لیپیدومیکس، استفاده از این مطالعات به منظور هم‌افزایی اطلاعاتی نسبت به ژنومیکس و پروتئومیکس و همچنین توسعه‌های دارویی- پزشکی به دنبال داشته است. با توجه به توسعه اندک این حوزه علمی در ایران، سعی شده است که در این مقاله به معرفی ابزارهای مورد نیاز و قابلیت‌های این علم پرداخته شود.

lipidomics: from establishment to applications in health studies

omics, referred to a part of biological science that evaluates information, systematically and broadly. although initially genomics and proteomics have been focused, but along on advances in analytical instruments, potential capabilities of subfields such as lipidomics recognized, increasingly. lipidomics studies have been largely able to change the past limited viewpoint to lipids as basic components of cell structure and sources of energy. for instance, to date results of several lipidomics studies have confirmed the role of lipids as cell messengers, antigenic agents, cell integrator. new insights on function of lipids and potential features of lipidomics, was followed by using of these studies to information synergy with genomics and proteomics, as well as developments in pharmaceutical-medicine fields. by consider of limited development of this scientific field in iran, in this article we try to introduce the needed tools and applications of lipidomics.