موانع گزارش دهی خطاهای دارویی در پرستاران بیمارستان های آموزشی شهر گرگان در سال 1401

مقدمه و هدف: داروها رایج‌ترین مداخله‌ی درمانی هستند. استفاده‌ی ایمن از دارو و وجود فرایندهایی برای بهبود ایمنی دارو از اهمیت زیادی برخوردار است. ازآنجایی‌که پرستاران نقش اصلی را در اجرای دستورات دارویی دارند، در ارتقای ایمنی و کاهش آسیب‌های دارویی به بیماران نیز نقش حیاتی دارند؛ لذا، این مطالعه با هدف تعیین موانع گزارش‌دهی خطاهای دارویی در پرستاران بیمارستان‌های آموزشی شهر گرگان انجام شد.روش کار: در این مطالعه‌ی مقطعی، 340 نفر از پرستاران بیمارستان‌های آموزشی شهر گرگان در سال 1400 به‌روش طبقه‌ای تصادفی‌شده وارد مطالعه شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها چک‌لیست اطلاعات دموگرافیک و پرسش‌نامه‌ی‌ معتبر موانع گزارش‌دهی خطاهای دارویی بود. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری spss-16 و روش‌های آمار توصیفی و آزمون‌های ولموگروف‌ اسمیرنوف، ضریب هم‌بستگی اسپیرمن، من‌ویتنی و کروسکال‌‌والیس و در سطح معناداری 0.05 تحلیل شدند.یافته‌ها: میانگین سنی پرستاران 7.36 ± 33.11 سال بود و 290 نفر (85.3 درصد) از شرکت‌کنندگان زن بودند. میانگین امتیاز موانع گزارش‌دهی در حیطه‌ی «ترس از عوامل مدیریتی» بالاتر از سایر حیطه‌ها (0.50 ± 3.20) بود و سپس، حیطه‌های «ترس از عواقب گزارش‌دهی» (0.35 ± 3.17) و «عوامل مربوط به فرایند گزارش‌دهی» (0.63 ± 2.87) در مراتب بعدی قرار داشتند. بیشترین میانگین در حیطه‌های «ترس از عواقب گزارش‌دهی»، «عوامل مربوط به فرایند گزارش‌دهی» و «ترس از عوامل مدیریتی»، به‌ترتیب مربوط به «ایجاد مسائل قضایی» (1.11 ± 3.94)، «واضح نبودن تعریف اشتباه دارویی» (1.05 ± 3.54) و «نامتناسب بودن واکنش مسئولان با اهمیت اشتباه» (0.96 ± 3.75) بود. بخش خدمتی با نمره‌ی کلی موانع گزارش‌دهی خطاهای دارویی (0.020 = p-value) و حیطه‌ی ترس از عوامل مدیریتی  (0.017 = p-value) ارتباط معناداری داشت، به‌طوری که موانع گزارش‌دهی خطاهای دارویی در پرستاران بخش اورژانس بالاتر از سایر بخش‌ها بود.نتیجه‌گیری: در بین تمام موانع گزارش‌دهی، «ترس از مسائل قضایی» بالاترین امتیاز را کسب کرده بود. با توجه به وجود عواملی مانند ترس از مسائل قضایی و واکنش نامناسب مسئولان بیمارستان، تعریف فرایند گزارش خطا و نحوه‌ی رسیدگی به خطاهای دارویی و آموزش مدیران بیمارستان در خصوص رفتار با فرد خاطی، پیشنهاد می‌شود.

barriers to reporting medication errors in nurses of teaching hospitals in gorgan city in 2021

introduction and purpose: medications are the most common therapeutic intervention, and the safe use of medication and the existence of processes to improve the safety of medicine are of prime importance. since nurses have a major role in implementing medication orders, they play a vital role in promoting safety and reducing medication harm to patients. therefore, the present study was conducted to determine the barriers to reporting medication errors by nurses of teaching hospitals affiliated with gorgan, iran, in 2021.methods: in this cross-sectional study, 340 nurses from gorgan teaching hospitals were selected by a randomized stratified method in 2021. the data collection tool was a demographic information checklist and a valid questionnaire of barriers to reporting medication errors. the collected data was analyzed using spss software (version 16). moreover, descriptive statistics, kolmogorov-smirnov tests, spearman, mann-whitney, and kruskal-wallis correlation coefficients were used.results: the average age of the nurses was 33.11 ± 7.36 years, and 290 (85.3%) participants were female. the average score of reporting obstacles in the area of fear of management factors was higher than other areas (3.20±0.50), followed by the areas of fear of reporting consequences (3.17±0.35) and factors related to the reporting process (2.87±0.63) were in the next ranks. the highest average in the areas of fear of the consequences of reporting, factors related to the reporting process and fear of managerial factors, were respectively related to fear of legal issues (3.94±1.11), unclear definition of medication error (3.54±1.05), and disproportionality of the officials’ reaction with wrong hierarchy of importance (3.75±0.96). the service sector had a significant relationship with the overall score of barriers to reporting medication errors (p=0.020) and the area of fear of managerial factors (p=0.017) in a way that the barriers to reporting medication errors by the nurses of the emergency department were higher than the other parts.conclusion: among all reporting barriers, fear of legal issues had the highest score. due to the existence of factors such as fear of judicial issues and the inappropriate reaction of hospital officials, it is suggested to define the error reporting process and how to handle medication errors and train hospital managers on how to deal with the person at fault.