بررسی رفتار پیشگیری از سرطان کولورکتال بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی

مقدمه و هدف: بروز سرطان کولورکتال در مردان ایرانی رتبه سوم و در زنان رتبه چهارم را به خود اختصاص داده است. شواهد نشان می دهد آگاهی و باورها در زمینه عوامل خطر و بیماری ها به طور معنی داری با انجام رفتارهای غربالگری مرتبط است. مطالعه حاضر به منظور بررسی رفتار پیشگیری از سرطان کولورکتال بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی اجرا شد.روش کار: مطالعه حاضر از نوع مقطعی در سال 1398 در شهر بهشهر روی 382 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انجام شد. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه استاندارد چمپیون (champion health belief model scale) با ضریب آلفای کرونباخ 80 درصد بود که شامل 36 عبارت و 6 بُعد حساسیت درک شده، شدت درک شده، منافع درک شده، موانع درک شده، آگاهی و خودکارآمدی بود. داده های جمع آوری شده در نرم افزار spss نسخه 17 با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و رگرسیون تجزیه وتحلیل شدند.یافته ها: بیشتر از نیمی از جمعیت پژوهش (65/8 درصد) اطلاعی از اجرای برنامه نداشته اند. فقط 2/6 درصد از این برنامه استفاده کردند. در بین سازه های مدل شدت درک شده با 0/422 بیشترین میزان پیشگویی کنندگی و خودکارآمدی با کمترین مقدار (0/226) در پیشگویی رفتار موثر بودند.نتیجه گیری: به نظر می رسد آگاهی عامل موثری در اقدام نسبت به برنامه غربالگری سرطان کولورکتال باشد. مداخلات در سطوح مختلف به منظور افزایش آگاهی و دسترسی جامعه به برنامه های پیشگیری ضرورت دارد. بهتر است برای ارتقای رفتارهای سلامت در جامعه از نظریه ها و مدل های ارتقای سلامت استفاده شود

Investigation of the Colorectal CancerPreventive Behaviors Based on the Health Belief Model

Introduction and purpose: Colorectal cancer is the third and fourth common type of cancer among Iranian males and females, respectively. According to previous studies, awareness and belief regarding the risk factors of this disease have a significant association with screening behaviors. The present study aimed to investigate the behavior of colorectal cancer prevention based on the health belief model.Methods: The present descriptive crosssectional study was performed on 382 people in rural and urban areas of Behshahar City, Iran during 201920. The participants were selected using the random cluster sampling and the required data were collected using Standard Champion Questionnaire, consisting of 36 phrases and 6 dimensions, including perceived sensitivity, perceived intensity, perceived benefits, perceived barriers, awareness, and selfefficacy. The collected data were analyzed in SPSS software (version 17) using frequency, mean, standard deviation, correlation coefficient, and regression coefficient.Results: The majority of the research population (65.8%) were not aware of the implementation of the program and only 2.6% of them participated in it. The perceived intensity with a regression coefficient of 0.422 was the most predictive factor, while selfefficacy with the lowest value (b=0.226) was the least effective factor in the prediction of preventive behaviors.Conclusion: Awareness seems to be an effective factor in the practice of screening for colorectal cancer. Interventions at various levels are necessary to increase public awareness and access to prevention programs. It is recommended to use theories and models of health promotion to promote health behaviors in society.