تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر نظریه رفتار برنامه ریزی شده در ارتقای رفتارهای تغذیه ای زنان باردار

مقدمه و هدف: تغذیه مناسب طی دوران بارداری برای حفظ سلامت مادر و جنین ضروری است. در این ارتباط، پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر نظریه رفتار برنامه ریزی شده (tpb: planned behavior theory) بر ارتقای رفتارهای تغذیه ای زنان باردار مراجعه کننده به مراکز جامع سلامت شهر آمل در سال 1397 انجام شد.روش کار: پژوهش مداخله ای نیمه تجربی حاضر در ارتباط با 72 زن باردار که در سه ماهه اول بارداری قرار داشتند و به طور تصادفی در گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند، انجام شد. ابزار اندازه گیری مورد استفاده، پرسشنامه پژوهشگر ساخته ای بود که پس از تعیین روایی و پاپایی آن، پس از یک ماه مداخله جمع آوری گردید. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از نرم افزار spss 22 و به کارگیری آزمون t مستقل، tزوجی، mann-whitney و ویلکاکسون انجام شد. شایان ذکر است که (0/05>p) از نظر آماری معنا دار در نظر گرفته شد.یافته ها: تفاوت معنا داری در میانگین نمرات آگاهی، نگرش، هنجار انتزاعی، کنترل رفتار درک شده، قصد رفتار و رفتار گروه مداخله پس از انجام مداخله آموزشی نسبت به گروه کنترل مشاهده گردید (0/100>p) . در رابطه با گروه های غذایی (لبنیات، پروتئین، غلات سبوس دار، میوه جات و سبزیجات) نیز اختلاف معناداری بین مصرف آن ها در گروه مداخله نسبت به رفتار تغذیه ای سالم، قبل و بعد از مداخله آموزشی وجود داشت (0/05>p). نتیجه گیری: مداخله آموزشی مبتنی بر نظریه رفتار برنامه ریزی شده در ارتقای رفتارهای تغذیه ای زنان باردار موثر است و می تواند به عنوان چارچوب نظری مناسبی برای طراحی و اجرای مداخلات در ارتقای رفتارهای تغذیه ای زنان باردار مورد استفاده قرار بگیرد.

The Effect of Educational Intervention Based on the Theory of Planned Behavior on the Promotion of Nutritional Behaviors of Pregnant Mothers

Introduction and purpose: Proper nutrition during pregnancy is of utmost importance in the maintenance of maternal and fetal health. This study aimed to determine the effect of educational intervention based on the theory of planned behavior in the promotion and nutritional behaviors of pregnant women referring to comprehensive health centers in Amol, Iran in 1397.Methods: This semiexperimental interventional research was performed on 72 pregnant women in the first trimester of pregnancy who were randomly assigned to intervention and control groups. The instrument utilized in this study was a questionnaire developed by the researcher and used after the validity and reliability confirmation. The Pvalue <0.05 was considered statistically significant.Results: The results showed that there was a significant difference between the mean scores of knowledge, attitude, abstract norm, perceived behavior control, behavioral intention, and the behavior of the experimental group after the intervention in educational intervention group (P <0.001).Conclusion: Based on the results of this study, educational intervention based on planned behavioral theory was effective in the promotion of nutritional behaviors of pregnant women. Educational intervention of this theory could be a appropriate theoretical framework for the design and implementation of interventions to promote nutritional behavior of pregnant women.