ارزیابی و تخمین ذخیره پلاسری تیتانیوم خانیک- غازان ارومیه، آذربایجان غربی

کانسار پلاسری تیتانیوم خانیک غازان در 82 کیلومتری شمال باختری شهر ارومیه و در انتهای شمال باختری زون ساختاری سنندج سیرجان واقع شده است. بر اساس مطالعات کانه نگاری مشخص شد که کانه های فلزی اصلی این ذخیره، ایلمنیت، ایلمنومگنتیت و مگنتیت می باشند و مطالعات سنگ نگاری نیز سنگ های منشاء این کانی ها را عمدتاً گابروهای لایه ای مشخص نموده است. نتایج بررسی دانه بندی و تعیین ابعاد نمونه کلی این پلاسر نشان داده است که 68 درصد از حجم رسوبات، ماسه (جزء ریزتر از 2.36 میلی‌متر) و 32 درصد باقی مانده، گراول (بخش درشت تر از 2.36 میلی متر) می باشد. طراحی اکتشافی در بخش های امید بخش این ذخیره بر اساس مطالعات صحرایی، نتایج تجزیه های شیمیایی نمونه برداری های اولیه و نقشه های توپوگرافی و زمین شناسی تهیه شده با مقیاس های 1.5000 و 1.2000 صورت گرفت و بر این اساس، تعداد 8 ترانشه و 43 چاهک اکتشافی در محل های مناسب حفر گردید. با رعایت اصول نمونه برداری مختص ذخایر پلاسری، تعداد 252 نمونه از کارهای اکتشافی برداشت و به روش فلورسانس اشعه ایکس (xrf) مورد تجزیه شیمیایی قرار گرفتند. پردازش های آماری، میانگین عیار tio2 در ترانشه ها را 1.72 درصد وزنی (متغیر از 0.6 تا 3.29) و در چاهک های اکتشافی، 2.39 درصد وزنی (متغیر از 1.01 تا 4.83) تعیین کرده است. با استفاده از روش مقاطع قائم، ذخیره قطعی کانسنگ پلاسری تیتانیوم خانیک غازان، 12 میلیون تن با عیار میانگین 2.33 درصد وزنی tio2 تخمین زده شد. بر اساس بررسی های درجه آزادی صورت پذیرفته روی نمونه های معرف کانسنگ مشخص شد که محدوده ابعادی مناسب برای خردایش بخش ماسه ای، µm500 و برای بخش گراولی، µm250 می باشد. مطالعات فرآوری نیز نشان داده است که فراکسیون 70+ مش (210+ میکرون) بخش ماسه ای کانسنگ پلاسری محدوده مورد مطالعه، کنسانتره پذیری بالایی داشته بطوریکه با استفاده از اسپیرال به عنوان پرعیار کننده اولیه و میز لرزان به عنوان پرعیار کننده نهایی، کنسانتره ایلمنیتی با عیار 40.11 درصد وزنی tio2 و بازیابی 86.41 درصد به دست آمده است.

Mineralogy and Reserve Evaluation of KhanikGazan Titanium Placer Deposit, Urmia, Northwest Iran

The KhanikQazan placer deposit is located at 82 km northwest of Urmia city, western Azarbaijan province. This area is a extremity northwest part of the SanandajSirjan structural zone. Microscopic studies show that ilmenite, ilmenomagnetite and magnetite are the main ore minerals and layered gabbros are the main source rocks of these ore minerals. The prospecting activities in this area indicated good results relating to the existence of economic potential of ilmenite and titanomagnetite placer resource. Investigation of particles size distribution of representative total sample of the placer, indicated that 68 vol% of placer sample has sand size (< 2.36 mm), and the residual portion has gravel size (> 2.36 mm). An exploration plan was designed according to field geology studies, preliminary chemical analyses and prepared topographical and geological maps (1/5000 and 1/2000 scales). Eight trenches (a total length of 778.5 m and 1747 m3 total volume with 131 representative samples) and 43 test pits (a total depth of 140.3 m and 362 m3 volume with 121 representative samples) were drilled during the exploration phase. Geochemical analyses (carried out by XRF method) show that the grades of TiO2, ranges from 0.6 to 3.29 wt% (1.72 wt% in average) in exploration trenches and 1.01 to 4.83 wt% (2.39 wt% in average) in test pits. Vertical cross sectional method and geostatistical methods were used to reserve estimation of the placer ore. The estimated ore (in proved category) were measured 12 Mt with TiO2 grade of 2.338 wt% by classic method. Based on liberation degree study, suitable particle size for grinding of sand and gravel fractions were determined 500 µm and 250 µm for sand and gravel fractions, respectively. Mineral processing (ore dressing) studies show that the fraction +70 mesh (+210 micrometer) of sandy part of the KhanikQazan palcer ore have high concentrability, so that, an ilmenite concentrate containing 40.11 wt% TiO2 and recovery percentage of 86.41 are produced by using spiral classifier as primary concentrator and shaking table as final concentrator.