شیمی آمفیبول های آنکلاوها و دایک های توده نفوذی زرگلی، شمال غرب زاهدان

توده‌ی نفوذی زرگلی در شمال غرب شهرستان زاهدان و در امتداد نوار گرانیتوئیدی زاهدان – سراوان قرار دارد. لیتولوژی اصلی سازنده این توده، سنگ‌های گرانودیوریتی از نوع i بوده و ماهیت ماگمای سازنده‌شان یک ماگمای گرانیتی کالک‌آلکالن می‌باشد که در یک محیط فرورانشی کوهزایی تشکیل شده و تا حدی با سنگ‌های رسوبی پوسته فوقانی آلایش یافته است. ویژگی قابل توجه در مورد این گرانودیوریت‌ها، حضور فراوان آنکلاو‌های متاسدیمنتری در آنها می‌باشد. کانی آمفیبول در سنگ‌های گرانیتوئیدی توده نفوذی زرگلی وجود ندارد اما در آنکلاوهای متاسدیمنتری و دایک‌های دیوریتی موجود در این توده به عنوان کانی مافیک اصلی مشاهده می‌شود. آمفیبول‌های آنالیز شده از دایک‌های دیوریتی و آنکلاوهای متاسدیمنتری توده زرگلی به ترتیب از نوع چرماکیت و منیزیو‌هورنبلند هستند که گاهاً به اکتینولیت تجزیه شده اند. آمفیبول‌های دایک‌های دیوریتی در فشار و دمای بالاتری نسبت به آمفیبول‌های آنکلاوهای متاسدیمنتری تشکیل شده‌اند. آمفیبول‌های آنالیز شده از آنکلاو متاسدیمنتری در دمای 770 درجه سانتی‌‌‌گراد و فشار حدوداً 2 کیلوبار متبلور شده اند در حالی که آمفیبول‌های آنالیز شده از دایک‌های دیوریتی در محدوده دمایی 750 تا 775 درجه سانتی‌‌‌گرادی و فشار نسبتاً گسترده 4 تا 7 کیلوبار تشکیل شده‌اند. فشار محاسبه شده برای آمفیبول‌های آنالیز شده از آنکلاو متاسدیمنتری نشان دهنده فشار جایگیری توده نفوذی است، پس توده نفوذی زرگلی احتمالاً در فشار حدوداً 2 کیلوبار که متناسب با عمق 7 کیلومتری است.