درآمدی بر ژئودایورسیتی، به‌عنوان پایه‌ای برای توسعه ژئوتوریسم

از واژه های جدیدی که امروزه در علوم زمین مطرح گردیده و مورد توجه واقع شده است می توان به اصطلاح ژئودایورسیتی اشاره نمود که در این نوشتار به طرح جنبه های جدیدی از ژئودایورسیتی یا به عبارتی گوناگونی زمین شناختی پرداخته شده است. از جمله ی موارد قابل توجه در این مبحث، می توان به سرآغاز و توسعه ی تنوع زمین شناختی در زمین و وجود نقاط مهم اشاره کرد. هم چنین در بسیاری از کشورها، ژئودایورسیتی مبنایی است برای انتخاب مکان هائی که نیازمند حفاظت بیش تر هستند. می توان گفت که با بررسی جهان از منظر گوناگونی زمین شناختی می توان به درک بهتری از منابع طبیعی زمین رسید. این اصطلاح و مفهوم آن تا بدانجا اهمیت پیدا می کند که در مباحث مربوط به مکان هایی که نامزد قرار گرفتن در فهرست میراث جهانی ژئوپارک ها محسوب می شوند، به کار رفته است. این نوشتار ضمن مقایسه رشد تنوع زیستی با تنوع زمین شناختی، به این مقوله مهم می پردازد و شرایط مختلفی را که در گوناگونی زمین شناختی مورد بررسی قرار می گیرد به بحث می گذارد. به رغم اهمیت ژئودایورسیتی در ابعاد مختلف، این پدیده متاثر از فعالیت های انسانی در معرض تهدید است. بنابراین نیاز به حفاظت از گوناگونی زمین شناختی احساس می شود و این مهم، خود برای توسعه ژئوتوریسم ضروری است. اهداف و شیوه های حفاظتی باید عناصر مختلف تنوع زمین شناختی یا ژئودایورسیتی را در نظر داشته باشد و متناسب با نوع ژئوسایت برنامه ریزی مناسب انجام شود. از اینرو می بایست در ژئودایورسیتی به ارزش ها، از جمله: ارزش های ذاتی، فرهنگی، زیباشناسانه، اقتصادی، عملکردی و ... و هم چنین تهدیدهای این حوزه از قبیل: تراکم شهرنشینی مجاور ژئوسایت ها، ازدحام بازدیدکنندگان، کمبود آگاهی و... توجه ویژه نمود. هم چنین مدیریت در ژئوتوریسم، ژئوپارک ها و فعالیت های تفریحی مرتبط، می بایست متناسب با نوعِ تنوع زمین شناختی تنظیم و اجرا گردد.

An introduction to geodiversity as a basis for development of geotourism

Geodiversity is one of the newly introduced terms in geoscience which by now has drawn considerable attention. In this paper, new aspects of geodiversity or in the other words diversity of geology will be addressed. Among the important cases of this issue, the start point of geological diversity development on earth and the existence of important points could be mentioned. Also, in many countries, geodiversity is considered as a basis for selection of the places requiring more care and protection. It can be said that by investigation of the world from different geodiversities, we can reach to better understanding of the earth natural sources. This concept and expression has found such an importance that is applied in choosing the places considered as a candidate for being in the list of global inheritance of Geoparks. In this article, along with comparing the growth of biodiversity with geological diversity, this important issue would be covered and different situations in geological diversity would be investigated and discussed. In spite of geodiversity importance, this phenomenon is under threat of human activities. Therefore, it is needed to protect it, and this is also essential for geotourism development. The protection aims and methods must consider different elements of geodiversity and perform proper programs in relation to geosite type. In this content, the values such as: inherent, cultural, aesthetic, economic and functional values; and also the threats of this field including urban residence adjacent of geosites, visitors crowd,  lack of awareness and so on should be considered. Moreover, management of geotourism, geoparks and related recreational activities must be designed and performed according to type of geodiversity.