مطالعه حساسیت واحدهای سنگی به فرسایش با به کارگیری روش پتانسیل رسوب دهی در حوضه آبریز سُرهه، شمال کرج

فرسایش یکی از مهم ترین فرآیندهای فعال در روی زمین است. عدم پیشگیری از فرسایش می تواند سبب فرسایش خاک، اُفت تراز آب زیرزمینی، از میان رفتن پوشش مراتع، و سرانجام واردشدن آسیب های بسیار به کشاورزی و دامداری منطقه شود. حوضه آبریز سُرهه، با مساحت 4/39 کیلومتر مربع، در شمال کرج قرارگرفته است. منطقه بیشتر از سنگ های رسوبی و آذرآواری تشکیل شده است. سازند کهر به سن پرکامبرین کهن ترین سنگ های این حوضه هستند و جوان ترین واحدهای سنگی نیز به نهشته های کواترنر تعلق دارد. واحدهای سنگی سازند کرج مساحتی بیش از 50 درصد از کل گستره کاری را شامل می شود. شش عامل اصلی زمین-شناسی، اقلیم، تکتونیک، شیب، پوشش گیاهی، و هوازدگی بر میزان فرسایش پذیری واحدهای سنگی اثرگذار هستند. از میان آن ها عوامل تکتونیک و شیب در فرسایش منطقه مهم تر هستند. افزون بر انجام مطالعات رسوب شناسی و بررسی های پتروگرافی واحدهای سنگی، با به کارگیری روش تجربی پتانسیل رسوبدهی (syp)، مقدار حساسیت سازندهای منطقه در 5 رده به دست آمد که بر پایه آن، سازند سلطانیه مقاوم ترین و در رده حساسیت به فرسایش کم قرارگرفت و نهشته های کواترنر qal و qt حساس ترین واحدهای سنگی نسبت به فرسایش شناخته شدند. میزان رسوب دهی این حوضه 27/889 تن در هکتار در سال برآوردشد. با توجه به اطلاعات به دست آمده و با به کارگیری نرم افزار arc gis نقشه های تیپ فرسایش، حساسیت سازندها به فرسایش و سرانجام نقشه پتانسیل رسوب دهی (syp) در حوضه آبخیز سُرهه تهیه شد.