برآورد سازوکار زمین‌لرزه‌ها در گستره لرزه‌ای پیرامون شهرهای کرمان و شیراز

داده‌های مورد نیاز برای حل سازوکار زمین‌لرزه‌ها در این پژوهش از هم‌آمیخت داده‌های شکل موج موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران و پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله گردآوری شده‌اند. پس از ویرایش داده‌ها از روش قطبش‌های نخستین موج p رسیده به ایستگاه‌های لرزه‌نگاری باند پهن، بلند دوره و هم‌چنین کوتاه دوره برای حل سازوکار کانونی زمین‌لرزه‌ها بهره گرفته شد. خطای کانون‌یابی این زمین‌لرزه‌ها نزدیک به 5 کیلومتر بوده و بیشینه چرخش صفحه‌های گرهی در سازوکارهای کانونی 5 درجه در نظر گرفته شد. این سازوکارها با کمترین خطا در شمار قطبش‌ها برای سازوکارهای زمین‌لرزه‌های پیرامون شهرهای پرجمعیت و مهم کرمان و شیراز پردازش شده‌اند. برپایه‌ی حل سازوکار زمین‌لرزه‌ها در این پژوهش، گسل‌های گلباف، کوهبنان و رفسنجان دارای سازوکار چیره راستالغز راست‌گرد با مولفه معکوس و گسل سروستان دارای سازوکار چیره‌ی معکوس خالص می‌باشند. زمین‌لرزه‌ها در پیرامون شهر شیراز بیش‌تر در نزدیکی سامانه گسلی سبزپوشان، کره‌بس و گسل برازجان پراکنده شده و پراکندگی زمین‌لرزه‌ها در کمربند چین‌خورده ساده زاگرس و گودال زاگرس (zagros foredeep) بیش‌تر بوده و گستره زاگرس فراخاسته خالی از زمین‌لرزه است. سازوکارهای حل‌شده زمین‌لرزه‌های در این پژوهش نشان می‌دهد که زمین‌لرزه‌هایی با سازوکار چیره‌ی راستالغز راست‌گرد به گسل کره‌بس وابسته هستند. زمین‌لرزه‌هایی با سازوکار چیره‌ی راستالغز راست‌گرد و معکوس نیز به گسل سبزه‌واران و زمین‌لرزه‌هایی با سازوکار چیره‌ی راستالغز راست‌گرد با راستای گسلی شمالی- جنوبی به گسل سبزپوشان وابسته هستند. زمین‌لرزه‌‌هایی نیز روی داده‌اند که سازوکارو رو کانون آن ها با هیج گسلی در گستره هم‌خوانی ندارد. در تفسیر زمین‌لرزه‌های همه نقشه‌ها بایستی خطای روکانون زمین‌لرزه‌ها را نیز در نظر گرفت. این خطا باتوجه به فاصله میان‌ایستگاهی ایستگاه‌های شبکه‌های لرزه‌نگاری در برخی از زمین‌لرزه‌ها می‌تواند تا ده کیلومتر نیز برسد. سازوکار برخی از این گسل‌ها که در کارهای (زمین‌شناسی یا لرزه‌شناسی) پیشین بررسی شده بودند، با سازوکار حل شده این پژوهش هم‌خوانی دارند.

estimation mechanism of earthquakes in active seismic areas around kerman and shiraz cities

based on the solution of mechanisms in this study, golbaf, kuhbanan and rafsanjan faults have a dominant right-lateral mechanism with a reverse component and sarvestan fault has a pure reverse dominant mechanism. earthquakes are mostly scattered around the city of shiraz near the sabzpooshan fault system and borazjan fault. solved mechanisms also show that earthquakes with a dominant right-lateral mechanism are related to the karebas fault. some earthquakes, which are related to the sabzevaran fault are with the dominant mechanism of strike slip. earthquakes of the sabzpoushan fault are with the dominant mechanism of strike-slip right-lateral (n-s active plain). mechanism of some earthquake is not compatible with any known faults in the range. in the interpretation of earthquakes in of all maps, the location error of the seismicity must also be considered. this error can reach up to ten kilometers (in some cases) due to the intermediate distance between the stations of the seismological networks. the mechanism of some of these faults, which were studied in previous works (geologically or seismologically), are consistent with the mechanism solved in this study.