تغییرات کیفی آب زیرزمینی با تاکید بر فلوراید در دشت کبودرآهنگ استان همدان

این مطالعه با هدف اصلی تعیین غلظت پارامترهای کیفی آب و سپس توزیع غلظت یون فلوراید در منابع آب زیرزمینی شهرستان کبودرآهنگ واقع در استان همدان بررسی شد؛ پس از نمونه برداری از چاه های انتخابی و آنالیز شیمیایی داده های مربوط، میزان غلظت پارامترهای کیفی آب برای تمامی فصول تر و خشک سال های 1385، 1390، 1395 و 1399 مورد تحلیل قرار گرفت. براساس تقسیم بندیwqi  اکثر نمونه های آب درسال های انتهایی در محدوده ضعیف و برای سال های 1385 تا 1390 در بازه خوب کلاس بندی قرار گرفته اند. طی سال های گذشته، تاثیر فلوراید بر سلامت انسان شناخته شده است. میزان غلظت فلوراید در آب های زیرزمینی حومه همدان (کبودرآهنگ) برای فصل های تر و خشک سال 1399 به کمک نرم افزار زمین آماری gis و با استفاده از شاخص آماری wqi مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که در بعضی از مناطق کبودرآهنگ، احتمال قرار گرفتن در معرض آلودگی طبیعی ناشی از افزایش غلظت فلوراید در آب آشامیدنی وجود دارد. به طور کلی 18.91 درصد از نمونه‌های آب زیرزمینی غلظت بالاتری از بیشینه غلظت مجاز فلوراید توصیه شده توسط سازمان بهداشت جهانی (who) در آب آشامیدنی دارند. با توجه به نقشه‌های ارائه شده تغییرات مکانی پارامتر مورد مطالعه در آب زیرزمینی مشخص شد که بیشترین آلودگی فلوراید در مسیر ایده لو، واقع در شمال غرب منطقه و نوده واقع در اراضی جنوب غرب دشت است. کمترین میزان غلظت فلوراید در شمال شرق دشت می باشد. منشاء این عضو گروه هالوژن در محدوه دشت، عوامل زمین شناسی بوده که به علت قرار گرفتن ایران بر روی سومین کمربند فلوراید جهان است. به طور کلی هوازدگی و انحلال سنگ های آتشفشانی، سنگ های قلیایی کالک عامل افزایش سطح فلوراید در آب های زیرزمینی محدوده باشد.

groundwater quality variations with reference to fluoride in kabudarahang plain of hamadan province

the main purpose of this study was to determine the concentration of water quality parameters and then the distribution of fluoride ion concentration in groundwater resources of kabudarahang city located in hamadan province; for this purpose, after sampling from selected wells and chemical analysis of relevant data, the concentration of water quality parameters for all wet and dry seasons of 2016, 2011, 2006, and 2020 were analyzed. according to the wqi classification, most water samples in the final years are in the weak range and for the years 2006 to 2011 are in the good classification range. over the years, the effects of fluoride on human health have been recognized. fluoride concentration in groundwater of hamedan suburbs (kabudarahang) for wet and dry seasons of 2020 was investigated using gis software and wqi statistical index. the results of this study showed that in some areas of kabudarahang, there is a possibility of exposure to natural pollution due to increased concentration of fluoride in drinking water. in general, 18.91% of groundwater samples have higher concentrations than the maximum allowable concentration of fluoride recommended by the world health organization (who) in drinking water. according to the proposed maps, the spatial variation of the studied parameter in groundwater was determined that the highest fluoride pollution is in the ideal route, located in the northwest of the region and nodeh located in the southwest of the plain. the lowest fluoride concentration is in the northeast of the plain. the origin of this halogen group in the plains is due to geological factors, which is due to the country being located on the third fluoride belt in the world. in general, weathering and dissolution of gypsum, volcanic rocks, and calc-alkaline rocks cause an increase in fluoride levels in the groundwater of the area.