استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و وروش تحلیل سلسله‌مراتبی در پهنه‌بندی خطر زمین‌لرزه استان کرمان

استان کرمان یکی از لرزه‌خیزترین گستره‌های ایران بوده که در گذشته، رخداد زمین‌لرزه‌های ویرانگر، سبب آسیب‌های جانی ومالی فراوان در آن گردیده است. از این رو، تهیه نقشه پهنه‌بندی خطر زمین‌لرزه در این گستره ضروری به‌شمار می‌آید. این پژوهش نیز برای تهیه نقشه کاربردی پهنه‌بندی خطر زمین‌لرزه در استان کرمان با به‌کارگیری سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام گرفته است. نخست، معیارهای گسل‌های جنبا در استان، زمین‌لرزه‌های تاریخی و دستگاهی، زمین‌ریخت‌شناسی، استحکام ساختگاه و زمین‌ساخت جنبا وهم‌چنین زیرمعیارهای آن‌هاکه درپهنه‌بندی خطرزمین‌لرزه دخیل بوده‌اند، بررسی و ارزیابی شده و به لایه‌های اطلاعاتی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی تبدیل گردیدند. اهمیت زیر معیارهایی چون درازا، سازوکار و جنبش گسل و هم‌چنین بزرگا و ژرفای زمین‌لرزه‌ها که برای نخستین بار، درتهیه نقشه پهنه‌بندی خطر زمین‌لرزه درنظرگرفته شده، سبب افزایش دقت نقشه‌ها می‌گردد. سپس، وزن‌دهی لایه‌های اطلاعاتی به‌کمک روش تحلیل سلسله‌مراتبی (ahp) با به‌کارگیری سیستم تصمیم‌گیری گروهی و به‌کارگیری نرم‌افزار‌های لازم صورت گرفت. در پایان، لایه‌های اطلاعاتی به‌دست آمده برپایه روش ahp تلفیق ‌شده و گستره‌های گوناگون استان از دیدگاه خطر زمین‌لرزه، در نقشه پهنه‌بندی خطر زمین‌لرزه استان کرمان به گستره‌هایی با خطر لرزه‌ای خیلی زیاد (نوار شمال، شمال باختری کرمان و گسل‌های جیرفت و سبزه‌واران)، گستره‌هایی با خطر متوسط (جنوب خاوری و شمال باختری کرمان) تا گستره‌های کم‌خطر (باختر استان، لوت و جازموریان) دسته‌بندی شدند. نقشه‌های به‌دست آمده با پژوهش‌های پیشین و اطلاعات زمین‌لرزه‌شناسی مقایسه گردید که نشان‌دهنده دقت بالای نقشه به‌دست آمده است.

using gis and ahp method in earthquake hazard zoning in kerman province

the kerman province is considered one of the most seismically active zones of iran, which its frequent past earthquakes have inflicted thousands of deaths and many economic losses. therefore, the seismic hazard zoning of this province is an essential issue. so, this research was conducted for preparing seismic hazard zoning map in kerman province using gis. several criteria such as active faults, historical and instrumental earthquakes, geomorphology, basement material, active tectonics and also their sub-criteria, which are effective in seismic hazard zoning, have been selected and evaluated. then, data layers were weighted using ahp method by group decision making via arc gis and expert choice software. finally, the data layers were overlapped in arcgis based on ahp method. different zones of the province which have been categorized of earthquake hazard, from the maximum (northeast of kerman and jiroft-sabzevaran area), moderate (southeast and northwest of kerman) to the minimum (lut and jazmurian) potential hazards were distinguished in the hazard zoning map. final map was compared with past researches and seismic data which represent high accuracy of final map.