بررسی روند تغییرات کمی سطح ایستابی طی سال های 90-1371 با آزمون من-کندال (مطالعه موردی؛ دشت فیروزآباد، استان فارس، ایران)

آب زیرزمینی در مناطق خشک و نیمه خشک یکی از منابع مهم برای مصارف مختلف محسوب شده که به دلایلی دچار تغییرات کمی و کیفی می شود . یکی از این مناطق دشت فیروزآباد در غرب استان فارس است که آب زیرزمینی آن، منبع اصلی آب شرب و کشاورزی می باشد. در این مقاله تغییرات کمی سطح آب زیرزمینی دشت فیروزآباد که یکی از قطب های کشاورزی ایران است، با آزمون من کندال بررسی گردید. نتایج نشان داد که با توجه به هیدروگراف واحد آب زیر زمینی دشت فیروزآباد در دوره آماری 1371-90 در شرق و غرب رودخانه، روند کلی تغییرات سطح ایستابی دارای افت مستمر و قابل توجه بوده ، بطوریکه در شرق دشت بیش از 21 متر و در غرب 20.83 متر سطح تراز آب زیرزمینی افت کرده است . البته به علت بارندگی زیاد (678 میلی متر ) در سال 1383 ، نقشه تغییرات عمق سطح آب زیرزمینی سال 85-80 آبخوان، افت کمتری را نشان می دهد. تغییرات هیدروگراف واحد دشت فیروزآباد برای دوره 90-85 نیز به شدت افت آب زیرزمینی را نشان می دهد، به طوری که در کلیه نقاط افت سطح آبخوان دیده می شود . بیلان آب زیرزمینی آبخوان این دشت در دوره آماری مبین آن است که تغییرات حجم ذخیره آبخوان به بدلیل برداشت اضافی در طول دوره آماری به مقدار 17.5میلیون مترمکعب منفی بوده و عامل اصلی افت سطح ایستابی است. این میزان تخلیه عمدتا از چاه های بهره برداری تامین گردید. با توجه به نقش سازند های سخت زمین شناسی طراف در تغذیه آبخوان دشت فیروزآباد استفاده از این منبع برای جبران کمبود آب در آینده مقدور نیست. بنابراین باید سایر منابع آبی منطقه از جمله انتقال آب از سدهای تنگاب و هایقر بررسی گردد. بطور کلی در حاشیه ارتفاعات عمق سطح آب بیش تر و به سمت مرکز دشت کاهش می یابد.

Investigating of quantitative trend changes in Aquifer water table during1992- 2011 by Mann-kendall test (Case study: Firoozabad plain, Fars province, Iran)

Groundwater in arid and semiarid areas is one of the important sources for various uses that undergo quantitative changes. One of these areas is Firoozabad plain in the west of Fars province, whose groundwater is the main source of agricultural and drinking water. In this paper ,quantitative change in groundwater level of Firoozabad plain, which is one of the agricultural  hubs of iran,were investigated by MannKendal l test.The result showed that  according to the unit hydrograph of Firoozabad plain in the statistical period of !9922011in the east and west of the river, the general trend of water table changes has a continuous ang significant decline,so that in the east of the plain more than 21  Meters and in the west 20.83meters the groundwater level has dropped. However, due to heavy rainfall(678mm) in 2004, the map of groundwater depth changes in the aquifer in 20012006shows less decline. Changes in the unit hydrograph of Firoozabad plain for the period 20062011 show a sharp drop in groundwater level, so that it can be seen in everywhere of aquifer drop.Groundwater balance of the aquifer of this plain in the statistical period indicate that the change in the volume  of the  aquifer reserve due to additional harvest(discharge) during the statistical period of 17.5million cubic meters is negative anf is the main cause of water table decline.This discharge was mainly provided by exploitation wells.Due to the role of surrounding geological formations in feeding the aquifer of Firoozabad plain,it is not possible to use this resource to compensate for water shortage in the future. Therefore, other water resources in the region, including water transfer from Tangab and Hayqar dams, should be considered. In general, in the margins of the heights, the water source depth decreases more and decreases towards the center of the plain.