اثر تغییر اقلیم بر منابع آب سطحی و زیرزمینی دشت روضه چای

آب یک منبع آسیب پذیر، محدود و حیاتی است. افزایش روزافزون جمعیت جهانی و کاهش منابع آبی، از مهم ترین چالش های پیش روی بشر امروزی است. منابع آب مستقیما می تواند رشد و توسعه اجتماعی و اقتصادی را تحت تاثیر قرار دهد و به عنوان زیربنای فعالیت های عمرانی محسوب می شود. یکی از مهم ترین مسائل قرن حاضر، مسئله گرمایش جهانی است، که به دلیل اثر گلخانه ای تشدید شده و انتظار می رود که موجب تغییراتی در متغیرهای اقلیمی گردد. هدف از این پژوهش بررسی تغییرات جریان آب سطحی و تراز آب زیرزمینی دشت روضه چای استان آذربایجان غربی بوده بنابراین در این راستا از مدل بارش رواناب ihacres و شبکه عصبی مصنوعی استفاده شد. بدین منظور از داده های بارش، متوسط دما، جریان آب سطحی رودخانه روضه چای و تراز آب زیرزمینی منطقه استفاده گردید. در پژوهش حاضر از سناریوهای اقلیمی 4.5 و 8.5 مدل access10 از مدل های گزارش پنجم برای داده های بارش و دما در دو دوره ی (20202052) و (20532085) برای بررسی تغییر اقلیم استفاده شد. نتایج نشان داد که در منطقه تغییرات دما تحت سناریوی rcp8.5 بیش تر از سناریوی  rcp4.5بوده و بارش در ماه های قابل انتظار کاهش می یابد. مدل بارش رواناب در پیش بینی جریان رودخانه روضه چای در دوره ی پایه نسبت به دوره ی آتی بهتر جواب داد و ضریب همبستگی بیش تر از 0.5 را نشان داد. در پیش بینی تراز سطح آب زیرزمینی با شبکه عصبی مصنوعی نیز مدل در دوره ی پایه از عملکرد بهتری برخوردار بود. در نهایت در دوره های آینده دور، اثر گازهای گلخانه ای دارای سیگنال قوی تر بوده و باعث افزایش دما و کاهش بارش بیش تری می شوند.

The effect of climate change on surface and groundwater resources in Rozeh Tea Plain

Freshwater is a vulnerable, limited, and vital resource. Today, the increasing global population and declining water resources are one of the most important challenges facing mankind. Water resources can directly affect socioeconomic growth and development, they can serve as the foundation for development activities.One of the most important issues of the current century is the issue of global warming, which is exacerbated by the impact of greenhouse gases and is expected to cause changes in climate variables. The purpose of this study was to investigate the changes in surface water flow and groundwater level in the Razavachai plain of West Azarbaijan province. Accordingly, IHACRES runoff rainfall model and artificial neural network were used. For this purpose, precipitation data, mean temperature, surface water flow of RozhayChai River and groundwater level of the region were used. In the present study, using the ACCESS1_0 model, the fifth report under climate scenarios 4.5 and 8.5, temperature and precipitation variations in two periods (2020–2052), (2053–2085) were investigated. The results showed that in the region the temperature changes under RCP8.5 scenario were higher than the RCP4.5 scenario and the precipitation decreased in the expected months. The rainfallrunoff model performed better in predicting the flow of the Rozhachai River in the base period than in the next period and showed a correlation coefficient greater than 0.5. The model performed better in baseline prediction of groundwater level with artificial neural network. Finally, in the distant future, the effects of greenhouse gases have a stronger signal and increase temperatures and reduce precipitation.