تحلیل مکانی و زمانی پارامترهای کیفی منابع آب زیرزمینی و سطحی دشت الشتر با روش Anova و مدل های زمین آماری

کیفیت آب‌ها با توجه به طول مسیر طی شده و فراوانی مواد انحلالی در مسیر حرکت، متغیر است. لذا روش های آماری و گرافیکی می‌تواند با میان یابی مکانی جهت مدیریت منابع آب در هر منطقه، مدیران را کمک نماید. هدف از این تحقیق، بررسی کیفیت آب های زیرزمینی و سطحی دشت الشتر برای شرب و کشاورزی است. بدین منظور طی سال های 1386 تا 1396 از 18 نقطه، نمونه برداری پارامترهای ec، tds، th، ph، hco3، کلر، سدیم، sar و منیزیم انجام شد و مورد بررسی قرار گرفت. برای مقایسه تیمارها از تجزیه واریانس anova و آزمون مقایسه میانگین دو نمونه مستقل استفاده شد. کلاس‌بندی آب آبیاری و شرب  نیز با کمک نمودارهای ویلکاکس و شولر مشخص شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین پارامترهای سدیم، اسیدیته، بی کربنات و sar در دو ایستگاه کهریز و شاهد در طول ده سال تفاوت معنی داری وجود دارد. هم چنین تمامی نمونه ها از نظر کیفیت آبیاری برای مصارف کشاورزی مناسب هستند و براساس نمودار شولر منابع آب منطقه برای شرب مناسب است. ارزیابی روش های میانیابی روی دو شاخص مهم کیفیت آب های زیرزمینی هدایت الکتریکی و نسبت جذب سدیم انجام شد. بررسی مدل های مختلف نشان داد که روش idw با توان 2 بهترین روش بوده بطوری که برای دو پارامتر، میانگین خطا و مجذور میانگین خطا به ترتیب مقادیر 0.03، 0.17 و 0.001، 0.001 بدست آمد. هم چنین پهنه بندی ها مکانی و زمانی نشان داد که دو متغیر در ابتدا و انتها دوره ی ده ساله تغییر محسوسی نداشته است.

Spatial and Temporal Analysis of Groundwater and Surface Water Quality Parameters of AlShater Plain by ANOVA and Statistical Models

The quality of water varies according to the length of the path and the frequency of liquidation in the direction of movement. Therefore, statistical and graphical methods can help administrators by locating space for managing water resources in each region. The purpose of this research is to investigate the quality of groundwater and surface water of alShater Plain for drinking and agricultural purposes. For this purpose, from 2007 to 2017, samples were taken from EC, TDS, TH, pH, HCO3, chlorine, sodium, SAR and magnesium parameters. For comparing the treatments, ANOVA analysis and mean comparison of two independent samples were used. The irrigation water classification was also identified with the help of the Wilcox chart. The results of analysis of variance showed that there is a significant difference between sodium, acidity, bicarbonate and SAR in two stations of Kahriz and control. The evaluation of interlinking methods was done on two important indicators of groundwater conductivity and sodium adsorption. Also, all samples are suitable for irrigation quality for agricultural use. The study of different models showed that IDW method with power 2 was the best method, so for two parameters, mean error and mean square error were 0.03, 0.17 and 0.001,0.001 respectively. Also, spatial and temporal zoning showed that the two variables at the beginning and the end of the tenyear period did not change significantly.