ارزیابی تغییرات میزان جنبایی با برآورد و مقایسه نرخ گشتاور لرزه‌ای، زمین‌شناسی و ژئودتیک در تکه های گسل اردکول (خاور ایران)

گسل اردکول به طول 125 کیلومتر با سازوکار امتدادلغز راست‌گرد در بخش شمال زمین‌درز سیستان جای دارد. این گسل در 1997/05/10 زمین‌لرزه‌ای به بزرگی 7.3 mw را در منطقه موجب شد و دراز‌ترین دگرریختی همراه با زمین‌لرزه را سده‌های اخیر ایران موجب گشت. مقایسه مقادیر گشتاور لرزه‌ای، زمین‌شناسی و ژئودتیک نشان می‌دهد که تغییرات مقادیر نرخ گشتاور ارتباط مستقیمی با طول گسل دارند به‌نحوی‌که هرچه میزان طول گسل‌ افزایش پیدا ‌کند میزان گشتاور آن‌ نیز افزایش یافته و در نتیجه میزان انرژی بالاتری را آزاد می‌کند. بررسی نرخ تغییرات گشتاور گسل اردکول نشان می‌دهد که میزان آزاد شدن انرژی در بخش شمالی نسبت به بخش جنوبی بیش تر است این بدان معنا است که در تکه های شمالی تعداد زمین‌لرزه‌های بیش تری روی ‌داده و در نتیجه تعداد سرشاخه‌های فعال گسل در این بخش بیش تر بوده است. به‌طور کل میزان گشتاور گسل اردکول از شمال به جنوب در حال کاهش بوده و درنتیجه در بخش جنوبی انرژی بیش تر ذخیره شده و یا صرف دگرشکلی شده است بنابراین تکه های جنوبی نسبت به تکه شمالی درخطر بروز زمین‌لرزه قرار دارند.

Estimation of motion variations by calculating and comparing Seismic moment, geological and geodetic moment in Ardakul fault parts (East of Iran)

Ardakol fault with the length of 125 km and dextral strikeslip mechanism is located in the northern part of Sistan suture zone. This fault caused an earthquake with the magnitude of 7/3 Mw in the region on 10/05/1997 and caused the longest coseismic rupture associated with earthquakes in recent Iranian centuries. Comparison of seismic moment, geological and geodetic values shows that the changes in moment ratio are directly related to the length of the fault, as the length of the fault increases, the moment increases as well, and as a result it releases higher levels of energy. The study of the moment and fractional changes for the Ardakul fault shows that the energy released rate in the northern part is higher than that of the southern section, which means that in the northern parts, more earthquakes occur and therefore the number of active faults is larger. In general, the seismic moment of the Ardakol fault is decreasing from north to south and as a result, more energy is stored in the South or deformation in the southern part, so, southern parts are in danger of more earthquakes.