چین‌خوردگی واحدهای نئوژن؛ شاهدی بر تکتونیک فعال در شمال‌غرب بیرجند

زمین ساخت منطقه شمال غرب بیرجند عمدتا تحت تاثیر عملکرد بخش غربی پهنه گسلی شکرآب قرار دارد. نتایج چهار شاخص sl, smf ,vf و er در شمال غرب بیرجند، مقادیر بالایی را برای sl (707) و er (0.58) و مقادیر پایینی را برای vf (0.94) و smf (1.14) نشان می دهد که همراه با شواهد نوزمین ساختی مثل قطع شدگی و کج شدگی در رسوبات کواترنری، وجود سه نسل از تراس های رودخانه ای بریده شده، پشته های مسدود کننده و پرتگاه های گسلی، حاکی از پویایی زمین ساختی در این منطقه می باشد. هم چنین میزان بعد فرکتال آبراهه هابرای این بخش گسل1.393 می باشد که فعالیت بالای زمین ساختی را تائید می کند. مقطع عرضی عمود بر این پهنه گسلی، نشانگر سه گسل با روند شرقی غربی موازی با هم می باشد. با توجه به رخداد مهاجرت عرضی در این منطقه، و هم چنین انطباق کانون زمین لرزه اخیر بر روی چین راندگی شمال غرب بیرجند، برخاستگی رسوبات در امتداد روند دوم گسلی (f2) را به عنوان چین خوردگی وابسته به گسل معرفی می کنیم. این تاقدیس، چینی نامتقارن با یال شمالی کم شیب و یال جنوبی پرشیب می باشد که برخاستگی بیش تر در دامنه شمالی را نشان می دهد؛ و در اثر عملکرد آن به همراه پس راندگی با شیب در جهت جنوب، موجب برخاستگی تاقدیس شده اند. با توجه به اختلاف شیب یال های شمالی و جنوبی تاقدیس شمال غرب بیرجند و هم چنین اختلاف ارتفاع محل اتصال یال تاقدیس به دشت شمالی نسبت به محل اتصال تاقدیس به دشت جنوبی و هم چنین ظهور پرتگاه های موازی با گسل اصلی به دلیل رشد و مهاجرت عرضی گسل، که خود را با تغییرات توپوگرافی در مقطع چین خوردگی نشان می دهند، چین خوردگی در شمال غرب بیرجند را از نوع چین خوردگی وابسته به انتشار گسل در نظر می گیریم.