مقایسه‌ی کارایی مدل rusle و epm در برآورد فرسایش خاک و میزان رسوب‌دهی براساس منحنی سنجه رسوب (مطالعه موردی: حوضه‌ی آبخیز جاسک-گابریک)

فرسایش خاک یکی از مشکلات محیطی است که تهدیدی برای منابع طبیعی، کشاورزی و محیط زیست به شمار می‌آید. ارزیابی کمی و کیفی فرسایش خاک با استفاده از مدل‌های برآورد فرسایش و رسوب، یکی از راهکارهایی است که از طریق آن می‌توان فرسایش خاک را تا حدودی کنترل و مقدار آن را به حداقل رساند. هدف از این پژوهش ارزیابی کارآَیی مدل‌های rusle و epm در برآورد فرسایش و رسوب حوضه‌ی آبخیز جاسک گابریک است. در این راستا، از عوامل موثر بر فرسایش شامل فرسایندگی باران، فرسایش‌پذیری خاک، توپوگرافی و پوشش گیاهی و هم چنین ضرایب شدت فرسایش، حساسیت سنگ و خاک به فرسایش، استفاده از زمین یا کاربری زمین، شیب متوسط حوضه به درصد مورد استفاده در مدل‌های یاد شده بهره گرفته شد و در نهایت مقدار فرسایش و رسوب تولید شده با توجه به مدل‌های ارائه شده محاسبه و با مقدار مشاهده شده در ایستگاه رسوب‌سنجی گابریک مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که میزان رسوب برآوردی مدلrusle ، 30745 تن در هکتار در سال و در روش epm، 6/10541 تن در هکتار در سال برآورد گردید که با توجه به نزدیک‌تر بودن مقدار برآوردی rusle به مقدار رسوب مشاهده‌ای (42414 تن در هکتار در سال) کارآیی مدل rusle در برآورد رسوب منطقه‌ی مورد مطالعه بیش‌تر است. در نهایت توصیه می‌شود، برای فازهای اولیه مطالعات توجیهی، اجمالی و شناسایی از مدل  epm و برای مطالعات تفضیلی و دقیق‌تر برآورد میزان فرسایش و رسوب حوضه از روش rusle بهره بود.