بررسی اثرات تکنولوژی‌های بلاکچین بر عملکرد سیستم‌های مدیریت حمل‌ونقل جاده‌ای کالا با استفاده از روش تحلیل شبکه‌ای

هدف: این مطالعه در تلاش است تا به ارزیابی اثرات قابل‌توجه بلاکچین، به‌عنوان فناوری نوین غیرمتمرکز، در کاهش اتلاف‌ها و بهبود عملکرد سیستم‌های مدیریت حمل‌ونقل جاده‌ای کالا بپردازد.روش‌شناسی پژوهش: مدل تحلیل شبکه‌ای به‌عنوان یکی از معتبرترین مدل‌های تصمیم‌گیری چند‌معیاره در این تحقیق مورد‌استفاده قرار گرفت. این مدل در چهار سطح توسعه‌یافته و چهار معیار اصلی اتلاف‌های عملکردی شامل هزینه، زمان، اعتماد و امنیت و ایمنی کالا و ناوگان به همراه چهارده زیر معیار انتخاب شدند و اثرات تکنولوژی‌های بلاکچین در چهار حوزه زیرساخت‌های دیجیتالی، وضوح، شفافیت و قراردادهای هوشمند بر آن‌ها مورد‌ ارزیابی قرار گرفت.یافته‎ها: یافته‌های تحقیق نشان دادند که هر یک از این تکنولوژی‌ها به‌صورت جداگانه و نیز تجمیعی موجب کاهش اتلاف‌های سیستم‌های مدیریت حمل‌ونقل جاده‌ای کالا بوده‌اند. میزان اثرگذاری تکنولوژی زیرساخت‌های دیجیتالی بر اتلاف‌های هزینه و زمان به ترتیب %46.44 و %53.56 با اثر کاهشی بوده است. تکنولوژی‌های وضوح موجب کاهش سه اتلاف هزینه، زمان و ایمنی کالا و ناوگان، به ترتیب به میزان %23.99، 522.30 و %53.71 شده است. اثرگذاری شفافیت بر اتلاف‌های زمان، اعتماد و امنیت به ترتیب برابر با %22.63 و %77.37 و به‌صورت کاهشی بوده و قراردادهای هوشمند نیز بر همین دو دسته اتلاف‌ها به ترتیب %88.81 و %11.19 اثرگذار بودند. رتبه‌بندی زیرمعیارها نشان داده که بیش‌ترین اتلاف‌ها مربوط به هزینه‌های حمل‌ونقل کالا، هزینه‌های کنترلی، شفافیت در ارایه اطلاعات، کنترل شرایط کالا و مانیتورینگ راننده بوده است. در آخر، از بین حوزه‌های تکنولوژی‌های بلاکچین، معیارهای شفافیت، وضوح، زیرساخت‌های دیجیتال و قراردادهای هوشمند، به ترتیب اولویت یافتند.اصالت/ارزش‌افزوده علمی: نتایج این مطالعه توانسته تا مهم‌ترین اتلاف‌های حمل‌ونقل جاده‌ای کالا را شناسایی کند و اثرات حوزه‌های مختلف تکنولوژی‌های بلاکچین را بر هر یک از اتلاف‌ها ارزیابی نماید. با روشن شدن این موضوع امکان تعیین اولویت در حوزه‌های مختلف تکنولوژی‌های بلاکچین به‌منظور سرمایه‌گذاری و توسعه‌های آتی در جهت بهبود مدیریت سیستم‌های عملکردی حمل‌ونقل جاده‌ای کالا امکان‌پذیر است و یافته‌های این تحقیق می‌تواند نقطه شروعی برای بسیاری از مطالعه‌های آتی در این زمینه باشد.

investigating the blockchain technologies influences on the performance of road freight transportation management systems using network analysis technique

purpose: this study seeks to assess the significant effects of blockchain, as a new decentralized technology, in waste reduction and performance improvement of freight transportation management systems (ftms).methodolog: the network analysis technique is used as one of the most valid multi-criteria decision-making models. we developed this model in four levels with four main criteria of performance wastes (including cost, time, trust and security and safety), and fourteen sub-criteria, considering the blockchain technologies in four areas of digital infrastructure, visibility, transparency, and smart contracts.findings: findings indicate that each of these technologies, individually and collectively, has reduced the waste of road freight management systems. the digital infrastructure technology reduced time and cost waste by 46.44% and 53.56%, respectively. visibility has reduced 23.99%, 22.30%, and 53.71% of the wastes of cost, time, and safety, respectively. the transparency technology has influenced time and trust and security by 22.63% and 77.37%, respectively, and smart contracts affected the two above waste categories by 88.81% and 11.19%, respectively. the most effective wastes were identified as transportation costs, control costs, transparency in providing information, control of product conditions, and driver monitoring.originality/value: this study identified the most crucial road freight transport wastes and made it possible to determine priorities in various areas of blockchain technologies for future investment to improve the ftms performance, and the findings of this study might be a starting point for future studies in this context.