آینده‌پژوهی زنجیره تامین صنعت نفت ایران با تاکید بر عوامل داخلی

هدف: زنجیره تامین نقش مهمی در کارآمدی ارائه محصولات و خدمات دارد. این مقوله در صنعت نفت اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که یکی از مزیت‌های رقابتی کشور هم به شمار می‌رود و توسعه آن می‌تواند برای اقتصاد کشور ارزآوری و اشتغال زیادی ایجاد نماید. لازمه سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی صحیح و اثربخش در این حوزه توجه به تغییرات و نیازهای آینده است. روش‌شناسی پژوهش: پژوهش حاضر از نظر جهت‌گیری، کاربردی و از منظر هدف، اکتشافی است. همچنین از نظر مبانی فلسفی، عمل‌گرا و روش‌شناسی آن آمیخته است. برای اجرای پژوهش در مرحله اول از طریق مرور ادبیات و مصاحبه با خبرگان صنعت نفت، 16 پیشران‌ کلیدی پژوهش استخراج گردید. پس از غربال با آزمون‌های آماری، 8 عامل حذف گردید و مابقی با تکنیک تحلیل تاثیر متقابل مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته‌ها: بر مبنای درجه تاثیرگذاری دو پیشران سیاست‌های تامین مالی دولت و برنامه‌های شرکت‌های نفتی برای بهبود و به‌روزرسانی تجهیزات نفتی به‌عنوان پیشران‌های مهم برای نگاشت سناریوهای زنجیره تامین صنعت نفت انتخاب شدند. اصالت/ارزش افزوده علمی: بر مبنای این دو پیشران، چهار سناریو زنجیره تامین فرصت سوز، زنجیره تامین منبع محور، زنجیره تامین نوین و زنجیره تامین دمده نگاشت یافتند که با توجه به معیارهای چهارگانه ارزیابی سناریوها از نظر احتمال وقوع و کاربست تکنیک کداس، سناریو زنجیره تامین فرصت سوز به‌عنوان محتمل‌ترین سناریو انتخاب گردید.

futures studies of iran’s oil industry supply chain with emphasis on internal factors

purpose: the purpose of this paper, futures studies of iran’s oil industry supply chain with emphasis on internal factors. supply chain plays an important role in the efficiency of providing products and services. this category is becoming more important in the oil industry, which is one of the competitive advantages of the country, and its development can create a lot of currency and employment for the country’s economy.methodology: the present research is applied in terms of orientation and exploratory in terms of purpose. also, the philosophical foundations of research, pragmatism and its methodology are mixed. to conduct the research in the first stage, by reviewing the literature and interviewing oil industry experts, 16 key drivers of the research were extracted. after screening, 8 factors were removed by statistical tests and the rest of the factors were evaluated by cross impact analysis technique.findings: based on the degree of effectiveness, the two drivers of government financing policies and oil companies’ plans to improve and upgrade oil equipment were selected as important drivers for mapping oil industry supply chain scenarios.originality/value: based on these two drivers, four scenarios of opportunistic supply chain, resource-oriented supply chain, new supply chain and old supply chain were mapped. according to the four criteria for evaluating scenarios in terms of probability of occurrence and application of codas technique, the opportunistic supply chain scenario was selected as the most probable scenario.