مروری بر مداخلات آموزشی پیشگیرانه از اچ آی وی/ ایدز در ایران

مقدمه: سازمان جهانی بهداشت اساسی ترین راهکارهای مقابله با مشکلات رفتاری را ارتقای سطح آگاهی های عمومی در خصوص ماهیت رفتارهای پرخطر و مشکلات ناشی از آن، راه های انتقال و پیشگیری از آن می داند. هدف از مطالعه مروری حاضر بررسی مداخلات آموزشی پیشگیرانه از اچ آی وی/ ایدز در ایران می باشد. روش بررسی: در این مطالعه مرور سیستماتیک مقالات فارسی و انگلیسی مناسب و مرتبط با ﺟﺴﺘﺠﻮ در ﭘﺎﯾﮕﺎه ﻫﺎی اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ google scholar،scopus ،cochrane،pubmed و isiو پایگاه های فارسی sid و magiran با استفاده از ﮐﻠید واژه ﻫﺎی فارسی شامل آموزش، آموزش بهداشت، مداخله، ایدز/ اچ آی وی، آگاهی، نگرش، تئوری رفتاری و معادل انگلیسی از سال 1395-1382 گردآوری شدند. در اﻧﺘﻬﺎی ﺟﺴﺘﺠﻮ 130 مقاله بدست آمد. ﭘﺲ از حذف تکرار و ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮی ﻋﻨﻮان، ﭼﮑﯿﺪه و متن اصلی 95 ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺧﺎرج و 35 ﻣﻘﺎﻟﻪ وارد مطالعه شدند. یافته‌ها: در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻘﺎﻻت ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ﻋﻤﺪه ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺷﺪﻧﺪ: 1 ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺗﺌﻮری ﻫﺎ و ﻣﺪل ﻫﺎی آﻣﻮزش ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻣﺒﻨﺎی ﻣﺪاﺧﻠﻪ آﻣﻮزﺷﯽ در آن ﻫﺎ ﺑﻮد که تعداد آنها 15 مطالعه (42/9 درصد)2 مطالعاتی که ﻣﺪاﺧﻼت آﻣﻮزﺷﯽ آن ﻫﺎ ﺑﺪون اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺌﻮری ﻫﺎ و ﻣﺪل ﻫﺎی آﻣﻮزش ﺑﻬﺪاﺷﺖ اﻧﺠﺎم شده است که تعداد آنها 20 مطالعه (57/1 درصد)بود. نتیجه‌گیری: ﻣﺪاﺧﻼت ارﺗﻘﺎ ﺳﻼﻣﺖ در مطالعات انجام شده بر فاکتورهای مورد بررسی تاثیر مثبت داشته است. توصیه می گردد که در طراحی مداخلات آموزشی مفاهیم استیگما نسبت به بیماران جهت تاثیرگذاری و بهبود نگرش و باورهای رفتاری افراد جامعه نسبت به اچ آی وی/ایدز گنجانده شود.