مدل حداکثر مدت‌زمان استفاده از دوچرخه اشتراکی (نمونه موردی: شهر تهران)

دوچرخه‌های اشتراکی، وسایل نقلیه پاکی هستند که به کاهش ترافیک، آلودگی هوا و افزایش دسترسی به حمل‌ونقل عمومی کمک می‌کنند. توسعه پایدار و استفاده از وسایل نقلیه پاک به‌ویژه دوچرخه‌های اشتراکی، در سراسر جهان به‌عنوان یک راهکار موثر برای حل مسائل مرتبط با ترافیک، آلودگی هوا و بهبود کیفیت زندگی، در نظر گرفته می‌شود. متاسفانه در ایران اهمیت چندانی به این شیوه سفر داده نشده و سهم پایینی از سفر های درون‌شهری به دوچرخه های اشتراکی اختصاص یافته است. لازمه اتخاذ سیاست های حمل و نقلی کارا در این زمینه، شناسایی عوامل موثر بر انتخاب دوچرخه اشتراکی است. در این پژوهش، به‌منظور شناسایی عوامل موثر بر حداکثر مدت زمان استفاده از دوچرخه‌های اشتراکی در شهر تهران، انتخاب این شیوه سفر با استفاده از مدل لوجیت رتبه ای مدل سازی شده است. برای جمع آوری داده های مورد نیاز، از پرسشنامه استفاده گردید. تعداد کل پرسشنامه‌های تکمیل‌شده  418 عدد بود که پس از تمیز کردن داده‌ها، به 400 عدد کاهش پیدا کرد. بر اساس نتایج، عواملی مانند؛ ایجاد محیط ایمن برای دوچرخه‌سواری (احداث مسیر ویژه برای عبور دوچرخه)، پاکیزگی هوا، زیبایی مسیر عبوری دوچرخه، شیب محیطی بسیارکم در آخرین سفر، سبب استفاده از دوچرخه اشتراکی به مدت بالای 15 دقیقه و عواملی مانند، احساس کسرشان اجتماعی هنگام دوچرخه‌سواری، ضعف جسمانی، عدم علاقه به دوچرخه اشتراکی، هدف سفر کاری، سبب عدم استفاده یا استفاده کمتر از 15 دقیقه ای از دوچرخه اشتراکی خواهد شد.

maximum duration model for using bike-sharing systems (case study of tehran city)

bike-sharing systems are clean transportation modes that contribute to reducing traffic congestion, air pollution, and improving access to public transportation. the use of clean transportation, especially bike-sharing systems, are considered an effective solution for addressing traffic-related problems, air pollution, and improving the quality of life around the world. unfortunately, in iran, this mode of transportation has not been given much attention, and low share of intra-city trips is made using bike-sharing systems. to adopt effective transportation policies in this regard, it is necessary to identify the factors affecting the choice of bike-sharing systems. in this study, the choice of using bike-sharing systems was modeled using a ordered logit model to identify the factors affecting the maximum duration for using bike-sharing systems in tehran city. data were collected using a questionnaire, with a total of 418 completed questionnaires, which were reduced to 400 after cleaning the data. according to the results, factors such as providing a safe environment for cycling (constructing dedicated bike lanes), air cleanliness, road aesthetics, very low environmental gradients on the last trip, resulted in using bike-sharing systems for more than 15 minutes. factors such as the feeling of social deprivation while riding a bike, physical weakness, lack of interest in bike-sharing systems, commuting for work purposes, resulted in not using or using bike-sharing systems for less than 15 minutes.