روش‌های گوناگون تثبیت خاک لایروبی و کربناته

خاک‌های لایروبی از لایروبی احداثی (حاصل احداث سازه‌‌های هیدرولیکی) یا لایروبی نگهداری (حاصل نگهداری سازه‌‌های هیدرولیکی) به دست می‌‌آیند. با توجه حجم زیاد، بی استفاده رها شدن و آلودگی اندک این خاک‌ها؛ پژوهشگران در اندیشه‌‌ی به کار گرفتن آن‌ها به عنوان جایگزین خاک هستند. ضعف باربری، ویژگی خردشوندگی و دشوار بودن پیش‌‌بینی رفتار، برخی از مسایل خاک مشکل آفرین کربناتی است. خاک لایروبی غیرکربناته نیز اغلب ویژگی‌های فنی مناسبی ندارد. خلیج فارس با ساحل‌‌های پوشیده از رسوب‌‌های کربناته نیز ناگزیر لایروبی می‌گردد. با توجه به اهمیت بسیار زیاد این آبراه در اقتصاد و تامین انرژی جهان، و همچنین مشکل‌‌ساز بودن خاک کربناته‌‌ی موجود در آن (برای نمونه ایجاد مشکل در پی سکوهای استخراج نفت)؛ خاک کربناته‌‌ی خلیج فارس نیز مانند خاک لایروبی نیازمند بهسازی است. یکی از روش‌‌های پر کاربرد بهسازی خاک، تثبیت است. جدا از کاربرد مواد نوین (مانند پلیمر و فیبر)، همچنان تثبیت با سیمان و آهک پرکاربردترین روش تثبیت برای انواع گوناگون خاک‌‌ها هستند. استفاده از خاک تثبیت شده در سازه‌های مهندسی مانند بدنه‌ی راه به عنوان اساس و زیراساس؛ افزون بر ارزش اقتصادی، اهمیت زیست محیطی و فنی نیز خواهد داشت. بهسازی و تثبیت خاک با افزودنی‌ها و روش‌‌های گوناگون انجام می‌‌شود. بسته به نوع خاک و مواد موجود در هر منطقه، روش تثبیت مناسب متفاوت است؛ بنابراین نمی‌‌توان نسخه‌‌ی یکسانی برای تثبیت خاک‌‌ها پیشنهاد کرد. این مقاله به خاک‌‌های کربناته و لایروبی، روش‌های اصلاح و تثبیت آن‌‌ها؛ و مروری بر برخی تجربه‌های عملی تثبیت این خاک‌‌ها پرداخته است.

Various methods of stabilizing dredged and carbonated soils

Dredged soils are obtained from capital dredging (resulting from the construction of hydraulic structures) or maintenance dredging (from the maintenance of hydraulic structures). Due to the large volume, uselessness and low pollution of these soils; researchers are exploring using these materials as soil alternatives. Poor bearing capacity, fragmentation characteristic, and difficult behavior prediction; are some problems of carbonated soils. Also noncarbonated dredged soils often don’t have proper technical characteristics. The Persian Gulf has coasts covered with carbonated sediments, also forced to dredge. Due to the great importance of this waterway in the world economy and energy supply, as well as the problematic nature of its carbonated soil (for example, creating problems for oil extraction platforms); The Persian Gulf’s carbonated soil, like dredged soil, needs to be improved. One of the most widely used soil improvement methods is stabilization. Besides the use of new materials (such as polymer and fiber), stabilization by cement and lime are still the most common stabilization methods for variety of soils. In addition to economic value, it will also be environmental and technical importance to consider the possibility of using it in engineering structures such as road bodies as base and subbase. Soil improvement is done in various additives and methods. Depending on the type of soil and materials in each area, the appropriate stabilization method varies; therefore, the same prescription for soil stabilization cannot be proposed. This paper focuses on carbonated and dredged soils, their stabilization methods; and reviews some practical experiences of stabilizing them.