ارزیابی وضعیت و جایگاه استان‌های ایران از منظر شاخص‌های توسعه حمل‌ونقل جاده‌ای

حمل‌ونقل و بخصوص حمل‌ونقل جاده‌ای از ارکان اصلی توسعه کشور محسوب می‌شود. بر این اساس، تحقیق حاضر به ارزیابی وضعیت و جایگاه استان‌های ایران از منظر شاخص‌های توسعه حمل‌ونقل جاده‌ای پرداخته است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی باهدف کاربردی می باشد. جامعه آماری تحقیق 31 استان ایران در سال 1395 است. در این تحقیق با توجه به داده‌های موجود از 24 شاخص توسعه حمل‌ونقل جاده‌ای در قالب چهار مولفه فنی و زیربنایی، حمل‌ونقل مسافر و کالا، ایمنی و ترافیک و حمل‌ونقل هوشمند استفاده‌شده است. جهت اختصاص اوزان به هر یک از شاخص‌ها از روش آنتروپی شانون استفاده شد، سپس از مدل ویکور برای رتبه‌بندی استان‌ها و ارزیابی وضعیت و جایگاه آن‌ها استفاده گردید. نتایج حاصل حاکی از آن است که استان‌های تهران، البرز، قزوین و همدان به ترتیب در رتبه‌های اول برخورداری و استان‌های کرمان، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان در جایگاه‌های آخر برخورداری از شاخص‌های توسعه حمل‌ونقل جاده‌ای قرار دارند. نتایج آزمون همبستگی پیرسون حاکی از وجود ارتباط مثبت میان جمعیت با برخورداری استان‌ها و ارتباط منفی میان مساحت و فاصله از مرکز سیاسی کشور (تهران) با برخورداری استان‌ها از شاخص‌های توسعه حمل‌ونقل جاده‌ای می‌باشد.

Assessing the Status and Situation of Iranian Provinces in Terms of Road Transport Development Indicators

Transportation, and especially road transport, are among the main pillars of the country's development. Accordingly, the present study evaluates the status and situation of Iran's provinces in terms of road transport development indicators. The method of research is descriptiveanalytic with a purposeful purpose. The statistical population of the research is 31 provinces of Iran in 2016. In this research, have been used based on available data, 24 indicators of road transport development in the form of four components of technical and infrastructural, passenger and goods transportation, safety, traffic and intelligent transportation. The Shannon entropy method was used to assign weights to each of the indices, and then the Vikor model was used to rank the provinces and evaluate their status and situation. The results indicate that the provinces of Tehran, Alborz, Qazvin and Hamadan are ranked first in the ranking and the provinces of Kerman, South Khorasan and Sistan and Baluchistan are in the last places of road development indicators. The results of Pearson correlation test indicate that there is a positive relationship between the population with the provinces having and the negative relationship between the area and the distance from the political center of the country (Tehran) with the provinces having the indicators of road transport development.