ملاحظات ایمنی در تونل‌های ماشین‌روی شهری (مطالعه موردی: تونل توحید تهران)

اهمیت بالای نقش فضاهای زیرزمینی در شبکه حمل و نقل شهری و هزینه زیاد اجرا و بهره‌برداری آن‌ها، مساله ملاحظات ایمنی در این نوع زیرساخت‌ها را همواره در درجه اول اهمیت قرار داده است. تونل توحید یکی از مهمترین پروژه‌های عمرانی‌ شهری در تهران است که در حین بهره‌برداری، با برخی حوادث و رویدادهای مرتبط با عدم ایمنی کاربران و سازه تونل  توام بوده است. در این مقاله، مطالعاتی بر روی آئین‌نامه‌ها و گزارش‌هایی که در ایران و جهان به منظور حفظ ایمنی تونل‌ها ارائه شده‌اند، صورت گرفته است. در این خصوص، مواردی در تونل توحید تا حدودی مغایر با ضوابط ایمنی تونل‌ها تشخیص داده شده‌اند که در برخی موارد قابل رفع هستند. مشکلاتی از قبیل احتمال آتش‌سوزی، احتمال ورود سیلاب، نشت آب زیرزمینی و فاضلاب به داخل تونل، احتمال وقوع تصادف به دلیل شیب نسبتاً زیاد تونل و عدم رعایت قوانین توسط رانندگان و تعمیر و نگهداری نامناسب تونل نیز باید بیشتر و جدی‌تر مورد توجه قرار گیرند تا پیامدهای ناگواری را به همراه نداشته باشند. بطور کلی، توجه به موارد اشاره شده در این مقاله می‌‌‌‌تواند الگویی را برای سایر پروژه‌های تونل‌سازی در آینده فراهم آورد تا با استفاده از تجربیات به دست آمده در تونل توحید‌، از تکرار این مشکلات برای سایر تونل‌ها تا حد زیادی جلوگیری شود. در انتهای این تحقیق، براساس مطالعه بر روی آیین‌نامه‌های مختلف داخلی و خارجی، چک لیستی به منظور بررسی ارضاء ملاحظات ایمنی در تونل توحید تهیه شده است و اجزاء و آیتم‌های مختلف تونل مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

Safety Considerations on Urban Roadway Tunnels (Case Study:‌Tehran Tohid Tunnel)

The high importance of the role of underground spaces in an urban transportation network as well as their great costs of construction and operation, has led their safety considerations to the foremost degree of importance. Tohid Tunnel is considered as one of the most significant urban civil projects in Tehran which, has faced with some incidents and events leading to nonsafety of users and the tunnel structure during its operation. In this paper, studies have been conducted on the national and international codes and reports, presented for the purpose of the preservation of tunnel safeties. In this regard, some issues in Tohid tunnel have been recognized as opposed to safety criteria of tunnels which, in some cases could be resolved. Issues such as the possibility of fire occurrence, flood entrance, leakage of underground water and wastewater into the tunnel, collision of vehicles due to rather steep longitudinal slope of the tunnel, failure to comply with the driving rules by the users as well as inappropriate maintenance and repair of tunnel should be considered more greatly and significantly in order not to lead to unpleasant impacts. In general, keeping in mind of the mentioned issues in this paper, could prepare a pattern for other future tunnel projects, so that by gaining experience from Tohid tunnel, the reoccurrence of such similar issues could be highly prevented for other tunnels.