بررسی و تحلیل مالیات در بودجه سال 1404 از منظر امنیت اقتصادی

در این گزارش به بررسی و تحلیل مالیات در بودجه سال 1404 از منظر امنیت اقتصادی پرداخته می‌شود. مجموع درآمدهای مالیاتی با رشد 44 درصدی نسبت به سال جاری، 1964 هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده که 1700 هزار میلیارد تومان آن به مجموع مالیات‌های مستقیم (شامل مالیات بر اشخاص حقوقی، درآمد و ثروت) و مالیات بر کالاها و خدمات و 264 هزار میلیارد تومان مربوط به مالیات بر واردات است. رشد اسمی اقتصاد در سال آینده 35 درصد برآورد می‌شود. ازاین‌رو درآمدهای مالیاتی بیش از تولید اقتصاد افزایش یافته است. مطابق تعریف جدید بودجه از منابع و مصارف دولت، سهم واقعی مالیات از جمع منابع عمومی دولت برابر با 33 درصد است، اما با توجه به تعاریف سال‌های گذشته، این رقم 57 درصد است. سهم درآمدهای مالیاتی از هزینه‌ها برای سال 1404 برابر با 48 درصد است، اما با توجه به تعاریف سال‌های گذشته، این رقم 63 درصد خواهد بود. از سوی دیگر، با فرض تحقق کامل ارقام مالیات در بودجه سال 1404، نسبت مجموع درآمدهای مالیاتی به تولید ناخالص داخلی، 5/5 درصد تعیین شده است که این رقم باید تا پایان برنامه هفتم به 10 درصد برسد. برای تحقق این هدف، مجموع درآمدهای مالیاتی سال آینده باید به 2225 هزار میلیارد تومان برسد. از مهم‌ترین پیشنهادهای این گزارش پس از آسیب‌شناسی نظام مالیات‌ستانی می‌توان به جلوگیری از فرار مالیاتی، ساده‌سازی نظام مالیاتی، شفاف‌سازی نظام مالیاتی، اصلاح ساختار تولید کشور، توسعه پایه‌های مالیاتی، ضمانت اجرایی قوانین مالیاتی، فرهنگ‌سازی و آگاهی‌بخشی، اصلاح و هدفمندسازی معافیت‌های مالیاتی، به‌روز‌رسانی و استفاده از فناوری پیشرفته و توسعه سرمایه انسانی و تقویت تشکیلات اجرایی مالیات‌ستانی اشاره کرد.