مقایسه جایگاه ایران و کشورهای همسایه در زنجیره‌های ارزش جهانی

ادغام  و مشارکت کشورها به‌ویژه کشورهای درحال‌توسعه در زنجیره‌های ارزش جهانی عامل اثرگذاری در رشد و توسعه اقتصادی کشورهاست. با توجه به اهمیت روزافزون زنجیره‌های ارزش جهانی و رشد بسیار آن‌ها در تجارت جهانی، در این گزارش تلاش شده است تا جایگاه و نوع مشارکت ایران در مقایسه با کشورهای همسایه منتخب در زنجیره‌های ارزش جهانی در سال‌های 2018-2000 ارزیابی شود. نتایج این مطالعه عدم قرار گرفتن ایران در جایگاهی مناسب در زنجیره‌های ارزش جهانی را نشان می‌دهد؛ به‌‌گونه‌ای ‌که در سال‌های مورد بررسی نه‌تنها بالاترین میزان سهم ارزش‌افزوده داخلی از صادرات ناخالص را در میان کشورهای جهان داشته که به‌نوعی بیان‌کننده جایگاه ایران در مراحل اولیه زنجیره‌های ارزش جهانی است، بلکه رشد شاخص مشارکت کل ایران در زنجیره‌های ارزش جهانی نیز منفی بوده است. در این راستا، به‌منظور ارتقای جایگاه ایران در زنجیره‌های ارزش جهانی و افزایش سهم مشارکت و ادغام آن با اقتصاد جهانی، گسترش فعالیت‌های تحقیق و توسعه داخلی و فناوری اطلاعات و ارتباطات، حمایت از به‌روزرسانی فناوری‌های تولید و محصولات جدید، ترویج ارتباطات زنجیره تامین داخلی، به‌کارگیری راهبرد بهینه در برابر تحریم‌های اقتصادی، توجه به نقش و اهمیت شرکت‌های چندملیتی در سیاست‌گذاری تجاری،  شناسایی  چگونگی و نوع مشارکت کشور در زنجیره‌های ارزش جهانی و بهبود وضعیت زیرساخت‌‌های تجاری، برخی از مهم‌ترین پیشنهادهای سیاستی در این حوزه برای سیاست‌گذاران خواهد بود.