|
|
رهیافت های متعارض جنگ نرم در کنش استراتژیک قدرت های بزرگ
|
|
|
|
|
نویسنده
|
ترابی طاهره
|
منبع
|
آفاق امنيت - 1389 - دوره : 3 - شماره : 7 - صفحه:37 -70
|
|
|
چکیده
|
تحولات سیاسی ایران در سال 1388، زمینه گسترش ادبیات استراتژیک و امنیتی را فراهم آوردهاست. در این روند، موضوعاتی همانند تهدید نرم، قدرت نرم و جنگ نرم مورد توجه قرار گرفت. به طور کلی، واقعیتهای سیاست بینالملل از دوران باستان، بیانگر آن است که به موازات نبردهای محلی، ملی و منطقهای که با ابزارهای جنگی انجام گرفته، جلوههایی از «جنگ نرم» نیز وجود داشته است. در این ارتباط، «سون تزو» اولین نظریهپرداز جنگ نرم محسوب شده که آرا و اندیشههای خود را 400 سال قبل از میلاد ارایه داده است. این امر نشان میدهد که ادبیات استراتژیک اگرچه ارتقا پیدا نموده، اما زیرساختهای فکری و اندیشههای آن تا حد بسیار زیادی ثابت باقی مانده است.رهیافتهای متعارض جنگ نرم نشان میدهد که این رویکرد دارای الگوهای رفتاری متنوع و متفاوتی خواهد بود. هر یک از کارگزاران اجرایی از الگوی خاصی بهره میگیرد. در بین نظریهپردازان متقدمی که درباره جنگ نرم، مطالبی را تبیین نمودهاند، میتوان به «سون تزو»، «ژومینی»، «کلازویتس» و «لیدل هارت» اشاره داشت. آنان از سالهای قبل از میلاد تا «عصر استراتژی کلاسیک» رویکردهای خود را درباره موضوعات مختلف سیاسی، روان شناختی، اجتماعی و استراتژیک ارایه دادهاند. در عصر جدید میتوان به رهیافت و ادبیات ارایه شده از سوی استراتژیستهای متاخری اشاره داشت که موضوع جنگ نرم را در قالب فرآیندهای اجتماعی، تسخیر ذهن، سازماندهی عقاید، غافلگیری و در نهایت تهدید نرم ارایه دادند. از جمله این افراد میتوان به «آرگیولا»، «کمپبل»، «کوپر»، «ریچارد هاس» و «جوزف نای» اشاره داشت. نظریهپردازان یاد شده الگوی رفتاری خاصی در منازعات استراتژیک را مورد توجه قرار دادهاند. از آنجایی که جمهوری اسلامیایران در معرض جنگ نرم قرار دارد از این رو لازم است تا انعکاس اجرایی و عملیاتی چنین رهیافتهایی مورد توجه قرار گیرد. هر یک از رهیافتهای متعارض در جنگ نرم، بخشی از واقعیت رفتار استراتژیک محسوب میشود. در این ارتباط، ادبیات جنگ نرم را میتوان براساس قالبهای اندیشه استراتژیک در عصر فرامدرن مورد توجه قرار داد. چنین مفاهیمیرا میتوان زیرساخت فکری و اندیشهای براندازی سیاسی دانست. جنگ نرم، جلوههایی از تعارض و تاثیرگذاری بر قدرت سیاسی را از طریق ابزارهای غیر نظامیمنعکس میسازد. در این مقاله، انعکاس رهیافتهای مختلف اندیشه استراتژیک در جنگ نرم مورد توجه قرار گرفته و آثار آن در فرآیندهای رقابت امنیتی بازیگران مورد بازنگری قرار میگیرد. طبیعی است که مهمترین هدف این مقاله آن است که آثار رهیافتهای متعارض جنگ نرم بر امنیت ملی جمهوری اسلامی بررسی گردد. به این ترتیب، میتوان «رهیافت مقایسهای در تبیین جنگ نرم» را به عنوان «چارچوب نظری» مقاله مورد توجه قرار داد.
|
کلیدواژه
|
جنگ نرم ,قدرت نرم ,تهدید نرم ,راهبرد کلاسیک ,راهبرد مدرن ,راهبرد فرامدرن ,غافلگیری ,کنترل ذهن ,کنترل ادراک
|
آدرس
|
پژوهشگر موضوعات امنیت بین الملل, ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|