تحلیل راهبردی پیامدهای معوقه‌های بانکی بر امنیت اقتصادی جمهوری اسلامی ایران

معوقه‌های بانکی طی سال‌های اخیر زمینه‌ساز بحران‌های اقتصادی، اجتماعی و امنیتی در جمهوری اسلامی ایران بوده‌اند. هدف پژوهش حاضر ارائه یک تحلیل راهبردی به شیوه abc از پیامدهای معوقه‌های بانکی بر امنیت اقتصادی کشور است. این پژوهش دارای رویکردی کیفی به شیوه تحلیل محتوا بوده و داده‌های آن به شیوه سه‌گانه (مثلث‌سازی) از بیانات، مصاحبه‌ها و گزارش‌های امام خمینی رحمه‌الله علیه، مقام معظم رهبری مدظله العالی، قوای نظام جمهوری اسلامی ایران و نخبگان سیاسی و اقتصادی کشور برای بازه زمانی 1340 تا 1402 گردآوری شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که در سطح نخست، معوقه‌های بانکی با تخریب راهبردهای اقتصادی دولت، فشار اقتصادی را به عمق نظام اجتماعی کشور رسوخ می‌دهد و به اضمحلال ساختارها و ارزش‌های اجتماعی می‌انجامد. با از دست رفتن پایگاه اجتماعی حاکمیت، زمینه برای تهدید نظام سیاسی مهیا می‌شود که برآیند نهایی آن تباه شدن مشروعیت حاکمیت و ریزش امنیت ملی و بین‌المللی کشور است. چارچوب راهبردی abc بدست آمده نشان می‌دهد که مخرب‌ترین پیامدهای معوقه‌های بانکی بر امنیت اقتصادی کشور از بی‌انضباطی‌های اقتصادی و سوء راهبری پولی دولت ناشی شده و این سطح از پیامدها، پیامدهای ثانویه‌ای بر رفاه و سرمایه اجتماعی کشور ایجاد می‌کنند که مهار آنها دشوارتر است. پیامدهای سطح سوم، که خود از سطح دوم تبیین راهبردی ریشه می‌گیرند، گسترده‌ترین و مهار نشدنی‌ترین پیامدها را بر مشروعیت حاکمیت، امنیت ملی و اقتدار بین‌المللی کشور تحمیل می‌کنند. از این‌رو، بر اساس یافته-های این پژوهش، اصلاح و منطقی‌سازی سیاست‌های اقتصادی حاکمیت بنیادین‌ترین اقدام برای مصون‌سازی امنیت اقتصادی کشور از پیامدهای معوق‌های بانکی است.

strategic analysis of npls’ consequences on the economic security of the islamic republic of iran

in recent years, non-performing loans (npls) have brought economic, social, and security crises in the islamic republic of iran. this research provides an abc strategic analysis of the npls’ consequences on iran’s economic security. this research has a qualitative content analysis method and its data is triangulated from the supreme leadership, the forces of the government, and iranian pundits for the period from 1961 to 2023. the findings show that at the first level, the npls by destroying the economic strategies of the government, deeply penetrate the economic pressure into the country’s social system and lead to the destruction of social structures and values. with the loss of the social base of the government, the ground is prepared for the threat of the political system, and its final result is the destruction of the legitimacy of the government and the collapse of the country’s national and international security. the results show that the most destructive consequences of the npls come from economic indiscipline and monetary mismanagement of the government, this level of consequences has secondary consequences on the social welfare and capital that are more difficult to control. the consequences of the third level, which themselves originate from the second level, impose the most extensive and uncontrollable consequences on the legitimacy of the country’s sovereignty, national security, and international authority. therefore, reforming and rationalizing the economic policies of the government is the most fundamental act to protect the country’s economic security from the consequences of the npls.