پهنه‌بندی سیلاب حوضه ابر شهرستان شاهرود به ‌منظور کاهش ریسک

مقدمه:  شناسایی مناطق سیل‌خیز یک گام اساسی برای مدیریت ریسک سیل است و پهنه‌بندی خطر سیلاب اندازه‌گیری کمی از خطر سیل را فراهم می‌کند، درنتیجه امکان ارسال هشدارهای مناسب در مواقع خطر سیل و تسهیل عملیات امداد و نجات فراهم می‌شود.هدف:  هدف از این مطالعه پهنه‌بندی سیلاب حوضه ابر شهرستان شاهرود به ‌منظور کاهش ریسک با استفاده از مدل hec-rac  می باشد  روش شناسی:  در این تحقیق ابتدا مقاطع عرضی با استفاده از نقشه توپوگرافی در محیط arc/gis و الحاقیه hec-georas استخراج شدند. سپس خروجی های حاصل از hec-georas به نرم افزار هیدرولیکی hec- ras وارد شد. در مدل hec-ras، با وارد کردن ضرایب زبری مانینگ، دبی سیل با پنج دوره بازگشت 2، 5، 10، 25، 50 و 100 ساله به دست آمدقلمرو جغرافیایی پژوهش:  قلمرو جغرافیایی مورد مطالعه در این پژوهش حوضه ابر شهرستان شاهرود می باشد.یافته ها و بحث:  نتایج بدست آمده نشان داد که در بیشتر مقاطع سیلاب‌های با دوره بازگشت 5، 10، 25، 50 و 100 ساله از مقطع اصلی رودخانه بالاتر رفته و در اطراف رودخانه پخش می‌شود. همچنین اراضی زراعی که کنار این رودخانه قرار دارند تحت تاثیر وقوع سیل‌هایی با دوره بازگشت پایین (2 ساله) قرار گرفته و این امر برای ساکنین این روستا و زمین‌های کشاورزی خطر آفرین خواهد بود.  مساحت پهنه های سیل‌گیر برای دوره‌های بازگشت 5 ساله، 375؛ 10 ساله، 476؛ 25 ساله، 598؛ 50 ساله، 759 و 100 ساله، 1395 کیلومتر مربع  می باشد.نتیجه گیری:  نتایج مربوط به مدل hec-rac دلالت بر توانایی مدل در پهنه بندی سیلاب  در بازه مورد مطالعه داشته است..

flood hazard zoning in abr watershed, shahroud city, in order to reduce risk using the hec-rac model

identifying flood prone areas is a key step in flood risk management and flood risk zonation provides a quantity measurement of flood risk, as a result of this, it is possible to send appropriate warnings in flood danger periods and facilitate rescue operations. in this study, the floods in the abr watershed in several return periods were studied using arc-gis software and hec-ras hydraulic model. the cross sections were derived using the digital elevation model (dem) in arc/gis environment and hec-georas extension and the obtained outputs were entered into hec-ras hydraulic software. manning roughness coefficients and flood discharge with five return periods of 2, 5, 10, 25, 50 and 100-year were entered into hec-ras model and water surface profile was computed in flow path and flood zonation for different return periods was derived using the hec-ras output information through geographical information system. results showed that in most sections of floods with a return period of 5, 10, 25, 50 and 100 years, it rises above the main section of the river and spreads around the river. also, the agricultural lands along this river have been affected by the occurrence of floods with a low return period (2 years) and this will be dangerous for the residents of this village and agricultural lands.area of flood zones for 5, 10, 25, 50 and 100-year return periods is 375, 476, 598, 759 and 1395 square kilometer respectively.