قابلیت سنجی استفاده از نیروگاه های خورشیدی در شهرهای مناطق خشک(مطالعه موردی: شهر سبزوار)

مقدمه:  با افزایش جمعیت جهان میزان مصرف انرژی افزایش یافته و اگر تولید انرژی در مسیر جدیدی قرار نگیرد، اثرات و عواقب جبران‌ناپذیری را منجر خواهد شد. امروزه بیشتر ممالک جهان از جمله کشور ایران به اهمیت و نقش انرژی‌های تجدیدپذیر از جمله انرژی خورشیدی پی برده و بر آن تاکید نموده‌اند.هدف:  هدف از پژوهش حاضر قابلیت سنجی احداث نیروگاه‌های خورشیدی در شهرهای مناطق خشک می باشد.روش شناسی:  پژوهش حاضر از نظر روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و از نظر روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و میدانی است. پارمترهای مورد بررسی در پژوهش از نظر اقلیمی (بارندگی، ساعات آفتابی، تابش دریافتی، ابرناکی، درجه حرارت، گرد و غبار، یخبندان) و از نظر محیطی (ارتفاع، شیب و کاربری اراضی) می‌باشد. دوره زمانی بررسی پارامترهای اقلیمی 15 ساله و از سال 1382 تا سال 1397 و در برگیرنده تمامی ایستگاه‌های سینوپتیک استان خراسان رضوی از جمله ایستگاه سینوپتیک سبزوار به منظور پهنه‌بندی اقلیمی در محیط نرم‌افزاری gis و سنجش توانایی اقلیمی و محیطی شهر سبزوار در احداث نیروگاه‌های خورشیدی می‌باشد. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار کاربردی gis و تکنیک سلسله مراتبی ahp استفاده گردیده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش:  شهر سبزوار است.یافته ها و بحث:  نتایج این پهنه‌بندی نشان داد که شهر سبزوار از نظر اقلیمی دارای قابلیت بالا جهت احداث نیروگاه‌های خورشیدی می‌باشد. در ادامه جهت سنجش قابلیت محیطی شهر سبزوار سه لایه اطلاعاتی ارتفاع، کاربری زمین و شیب نیز در محیط نرم‌افزاری gis مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد شهر سبزوار از نظر ارتفاع و کاربری زمین مستعد احداث نیروگاه خورشیدی نمی‌باشد و از میان این سه لایه اطلاعاتی تنها از نظر درصد شیب که کمتر از 3 درصد بوده است دارای توانایی بسیار بالایی جهت احداث نیروگاه خورشیدی بوده است.نتیجه گیری: بنابراین شهر سبزوار از نظر پارامترهای اقلیمی دارای قابلیت بالا برای احداث نیروگاه های خورشیدی و از نظر پارامترهای  محیطی دارای قابلیت محدود می‌باشد.

feasibility study of using solar power plants in cities of arid regions (case study: sabzevar city)

renewable energies include a variety of sources that come from natural and available energies. in order to develop the use of solar energy, it is necessary to locate areas where solar energy has the desired level and other necessary conditions for the construction of the power plant. today, with the increase in world population, the amount of energy consumption has increased, and if energy production is not managed and put in a new direction, it will lead to irreparable effects and consequences. today, most countries in the world, including iran, have realized and emphasized the importance and role of renewable energy sources, including solar energy. due to the importance of this issue, the purpose of this study is to assess the ability to build solar power plants in cities in arid regions. the present research is descriptive-analytical in terms of research method and library and field information in terms of data collection method. the parameters studied in the study in terms of climate include rainfall, sunny hours, received radiation, cloudiness, temperature, dust, frost and in terms of environment, altitude, slope and land use. the period of study of climatic parameters is 15 years and from 2003 to 1397 and includes all synoptic stations , including sabzevar synoptic station in order to zoning in gis software environment and measuring the climatic and environmental ability of sabzevar in the construction of stew power plants. in this research, gis application software and ahp hierarchical technique have been used to analyze the data.