بررسی ارتباط ترس از زمین‌خوردن با تعداد دفعات زمین‌خوردن، تعادل و کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به سکته مغزی مزمن

هدف سکته مغزی از مهم ترین دلایل ناتوانی به شمار می رود. از بین عوارض سکته مغزی، ترس از زمین خوردن اهمیت ویژه ای دارد و می تواند کیفیت زندگی را در فرد مبتلا کاهش دهد. ترس از زمین خوردن مفهومی مستقل از زمین خوردن است و در افرادی که زمین نخورده اند نیز دیده می شود. اهمیت این مورد بدان سبب است که منجر به اختلالات جسمی و روانی می شود و کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. به صورت بالقوه، ترس از زمین خوردن نه تنها می تواند کیفیت زندگی را در فرد مبتلا کاهش دهد، بلکه به طور غیرمستقیم بر اطرافیان نیز اثر می گذارد. مطالعات محدودی درباره ترس از زمین خوردن پس از سکته مغزی وجود دارد، ولی با توجه به تاثیرات گسترده ای که ترس از زمین خوردن روی کیفیت زندگی فرد دارد، به نظر می رسد مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است. این مطالعات علاوه بر ارائه راهکارهای پیشگیرانه برای جلوگیری از زمین خوردن، به شناخت افراد در معرض خطر هم می پردازند. مطالعات قبلی در این زمینه بیشتر فاز حاد و تحت حاد بیماری را بررسی کرده اند، ولی بررسی فاز مزمن هنوز انجام نشده است. پژوهش های پیشین بیشتر ارتباط بین ترس از زمین خوردن را با ویژگی های دموگرافیک اندازه گیری کرده اند، ولی ارتباط بین ترس از زمین خوردن در بیماران مبتلا به سکته مغزی مزمن با تعداد دفعات زمین خوردن، آزمون های عملکردی تعادلی و نمرات خرده مقیاس های پرسش نامه 36 سوالی کیفیت زندگی بررسی نشده است. هدف این مطالعه بررسی ارتباط ترس از زمین خوردن با تعداد دفعات زمین خوردن، تعادل و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سکته مغزی مزمن است.روش بررسی در این مطالعه 44 بیمار حضور داشتند که از میان آن ها 20 نفر مرد بودند. شرکت کنندگان به صورت غیر احتمالی ساده از بین مراجعه کنندگان به کلینیک های توانبخشی انتخاب شدند. معیارهای ورود به مطالعه شامل گذشت 6 ماه از سکته مغزی، یک طرفه بودن علائم، توانایی راه رفتن مستقل بود. معیارهای خروج شامل ابتلا به بیماری های متابولیک و روماتیسمی، دفورمیتی اندام تحتانی، مشکلات شناختی و بینایی اصلاح نشده بود. پس از بررسی معیارهای ورود و خروج، فرم اطلاعات زمینه ای شامل سن، جنس، قد، وزن، بیماری های زمینه ای، میزان تحصیلات، مدت زمان ابتلا، سمت مبتلا، غالب یا مغلوب بودن سمت مبتلا و تعداد دفعات زمین خوردن در یک سال گذشته تکمیل شد. در این پژوهش علاوه بر اطلاعات زمینه ای، میزان ترس از زمین خوردن با استفاده از نسخه فارسی مقیاس کارآمدی افتادن فرم بین المللی و کیفیت زندگی با استفاده نسخه فارسی پرسش نامه 36 سوالی کیفیت زندگی اندازه گیری شد. برای ارزیابی تعادل نیز از آزمون رسیدن عملکردی و آزمون بلندشدن و رفتن زمان دار استفاده شد. با توجه به اینکه داده ها از الگوی توزیع طبیعی پیروی نمی کرد، برای سنجش ارتباط بین متغیرها از آزمون اسپیرمن استفاده شد.یافته ها آزمون پیرسون نشان داد بین نمره پرسش نامه مقیاس کارآمدی افتادن فرم بین المللی با نمرات آزمون های تعادلی بلندشدن و رفتن زمان دار (r=0/48، p=0/01) و آزمون رسیدن عملکردی (r=0/40 ،p=0/02) و همچنین خرده مقیاس های عملکرد جسمی (r=0/48 ،p<0/01)، محدودیت فعالیت جسمانی (p<0/01، r=0/48) و بُعد جسمی ( p<0/01، r=0/53) پرسش نامه 36 سوالی کیفیت زندگی ارتباط معنادار وجود دارد، ولی چنین ارتباطی برای تعداد دفعات زمین خوردن (r=0/40 ،p=0/02)، و خرده مقیاس های درد (r=0/06 ، p=0/73)، سلامت عمومی (p=0/24 ، r=0/21)، انگیزه ( r=0/29، p=0/10)، عملکرد اجتماعی (r=0/16 ،p=0/38)، محدودیت فعالیت اجتماعی (r=0/13 ،p=0/24) و بُعد روانی (r=0/15 ،p=0/39) مشاهده نشد.نتیجه گیری یافته های این پژوهش نشان می دهد در افراد مبتلا به سکته مغزی مزمن، مشکلات تعادلی بُعد جسمانی کیفیت زندگی با ترس از زمین خوردن ارتباط دارد، ولی سابقه زمین خوردن با ترس از زمین خوردن ارتباطی ندارد.