مطالعه موردی: تاثیر تمرینات مقاومتی پیشرونده و تعادلی بر قدرت عضلانی بالاتنه کودکان فلج مغزی

هدف فلج مغزی، به آسیب مغزی غیرپیشرونده ناشی از تکامل غیرطبیعی مغز یا صدمات مغزی در پیش، حین و مدتی پس از تولد گفته می‌شود. دلیل ایجاد فلج مغزی، صدمه مغزی یا غیرطبیعی بودن مغز است و بیشتر این معضل‌ها هنگامی‌که کودک در شکم مادر قرار دارد، اتفاق می‌افتد ولی احتمال وقوع آنها در دو سال اول زندگی -یعنی زمانی‌که مغز در حال تشکیل است- نیز زیاد است. یکی از شایع‌ترین و مهم‌ترین علامت ناتوان‌کننده فلج مغزی، آسیب به عملکرد فوقانی است، به‌طوری‌که کنترل حرکات در گرفتن و رهاکردن با مشکل مواجه و درنهایت، سبب کاهش قدرت دست برنامه‌ریزی حرکتی می‌شود. مطالعات مختلفی تاثیر تمرینات مقاومتی بر قدرت عضلات افراد فلج مغزی (cp) را بررسی کرده‌­اند، درحالی‌که پژوهشی درباره تاثیر تمرینات مقاومتی پیشرونده و تعادلی در کودکان فلج مغزی انجام نشده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر تمرینات مقاومتی پیشرونده و تعادلی بر قدرت عضلات بالاتنه کودکان فلج مغزی بود.روش بررسی تعداد 3 پسر فلج مغزی (2 نفر با سن 7 سال و 1 نفر با سن 6 سال) در این طرح مطالعاتی شرکت کردند. در این پژوهش از روش پژوهشی هدفمند با طرح a-b-a استفاده شده است. تمرینات مقاومتی پیشرونده و تعادلی به‌مدت هشت هفته و سه جلسه در هفته پیگیری و قدرت عضلات خم‌کننده مچ دست و خم‌کننده‌های آرنج توسط دستگاه دینامومتر پاور تِرَک õ ساخت شرکت جی.تِک با آستانه 4/4 نیوتن اندازه‌گیری شد.یافته‌ها یافته‌ها نشان داد براساس تحلیل دیداری نمودار داده‌ها و شاخص‌های آمار توصیفی و تحلیل دیداری، تمرینات مقاومتی و تعادلی در موقعیت مداخله نسبت به خط پایه باعث افزایش قدرت عضلات خم کننده آرنج شد (pnd برای شرکت‌کننده اول و دوم 75 درصد و برای شرکت‌کننده سوم 100 درصد به‌دست آمده است). یافته‌های حاصل از تحلیل دیداری نمودار داده‌های هر سه آزمودنی نشان داد قدرت عضلات خم‌کننده مچ دست هر سه آزمودنی در موقعیت مداخله نسبت به خط پایه افزایش داشت (pnd برای شرکت‌کننده اول و سوم 75 درصد و برای شرکت‌کننده دوم 100 درصد به‌دست آمد). میزان قدرت عضلات بالاتنه افراد بعد از پایان مداخله نسبت به مرحله پایه بهبود اما یک‌ماه پس از پایان مرحله مداخله، روند نسبتاً ثابتی داشته است. نتیجه‌گیری پژوهش حاضر نشان داد تمرینات مقاومتی و تعادلی بر قدرت عضلات کودکان فلج مغزی تاثیر معناداری دارد. به‌نظر می‌رسد تمرینات انجام‌شده ویژه عضلات خم‌کننده مچ دست و آرنج بوده بنابراین می‌توان گفت افزایش قدرت عضلات کودکان فلج مغزی از راه اصل ویژگی تمرین و با افزایش سازگاری عصبی رخ داده است. یکی از نکات مهم در تاثیر تمرین مقاومتی، شدت تمرین است. نتایج نشان داد تمرینات مقاومتی و تعادلی باعث افزایش قدرت عضلات در کودکان مبتلا به فلج مغزی شده است. بخشی از افزایش قدرت می‌تواند ناشی از افزایش حجم عضلات و بخشی دیگر ناشی از هورمون‌های آنابولیکی نسبت داده شود.