بررسی تاثیر لبه خارجی و قوس طولی داخلی بر جا‌به‌جایی نیروی عکس‌العمل زمین در بیماران مبتلا به استئوآرتریت زانو

هدف استئوآرتریت نوعی بیماری تخریبی مفاصل است که در آن سطوح مفصلی دچار فرسایش و خوردگی می‌شوند. به‌دنبال ایجاد استئوآرتریت، حرکات یکنواخت و روان مفصل دچار اختلال می‌شود. استئوآرتریت شایع‌ترین نوع آرتریت است که شیوع این بیماری در ایران 3/19 درصد است و افراد مبتلا به استئوآرتریت زانو معمولاً دچار ژنوواروم و هایپر پرونیشن پا هستند. هدف این مطالعه بررسی جابه‌جایی نیروی عکس‌العمل زمین نسبت به زانو با توجه به پاسخ ایستا زانو به لبه خارجی و قوس داخلی و ترکیب قوس با لبه خارجی بود.روش بررسی این پژوهش، نیمه‌تجربی بود و نمونه‌گیری از جامعه به روش نمونه‌گیری دردسترس شامل 13 نفر افراد مبتلا به استئوآرتریت زانو 9 زن و 4 مرد با میانگین سنی 7/7±08/63 انجام گرفت. در پژوهش حاضر چهار حالت آزمون بدون کفی، لبه خارجی، قوس داخلی و ترکیب قوس با لبه خارجی موردآزمایش قرار گرفت. برای اندازه‌گیری تغییرات جابه‌جایی نیروی عکس‌العمل زمین، از دستگاه لیزر پاسچر و سنجش میزان راحتی پرسشنامه vas استفاده و تغییرات بازوی اهرمی با دستگاه اندازه‌گیری شد. داده‌ها با استفاده از نسخه 20 نرم‌افزار spss و آزمون چندمتغیره و سپس دو‌به‌دو بونفرونی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها لبه خارجی باعث کاهش معنادار (005/0p=) فاصله نیروی عکس‌العمل زمین تا مرکز زانو نسبت به حالت بدون کفی می‌شود. میانگین فاصله خط وزن از مرکز زانو در حالت بدون ارتوز 6/13میلیمتربه داخل، با لبه خارجی 8/0میلیمتربه داخل، با قوس داخلی 8/11میلیمتربه داخل و با لبه خارجی با قوس داخلی 7میلیمتربه داخل بدست آمد. بنابراین استفاده از لبه خارجی به ضخامت 7 میلی‌متر باعث جابه‌جایی محل عبور نیروی عکس‌العمل زمین روی زانو شده است، به‌طوری‌که بازوی اهرمی نیروی عکس‌العمل زمین از مرکز زانو -که باعث تولید گشتاور ادداکتوری روی زانو می‌شود-، با گذاشتن لبه خارجی 8/12 میلی‌متر کوچک‌تر از وضعیت بدون کفی شده بود. در مقایسه بین دیگر حالت‌ها -یعنی بدون کفی-، ترکیب قوس داخلی با لبه خارجی و قوس داخلی به‌تنهایی، اختلاف معناداری مشاهده نشده است، اما اختلاف معناداری بین لبه خارجی و قوس داخلی به‌تنهایی به‌دست آمد (013/0=p)؛ به این صورت که بازوی اهرمی نیروی عکس‌العمل زمین با لبه خارجی 11 میلی‌متر کوچک‌تر است و همچنین در مقایسه لبه خارجی و ترکیب قوس با لبه خارجی نشان داد که لبه خارجی 2/6 میلی‌متر بازوی اهرمی کوتاه‌تر یا 5/88 درصد بازوی اهرمی کوچک‌تری ایجاد می‌کند (001/0=p). در مقایسه بین حالت‌های قوس داخلی و ترکیب قوس با لبه خارجی رابطه معناداری ملاحظه نشد. نتیجه‌گیری لبه خارجی باعث کاهش بازوی اهرمی نیروی عکس‌العمل زمین نسبت به زانو در بیماران مبتلا به استئوآرتریت زانو با ژنووروم و هایپر پرونشن پا می‌شود و افزودن قوس طولی باعث کاهش اثر لبه خارجی برای کاهش بازوی اهرمی نیروی عکس‌العمل زمین نسبت به زانو و درنتیجه، عدم‌کاهش گشتاور ادداکتوری زانو در بیماران مبتلا به استئوارتریت زانو می‌شود. بااین‌حال از نظر آماری لبه خارجی، قوس داخلی و ترکیب آنها تاثیری بر راحتی در این بیماران ندارند.