مقایسه حس عمقی مفصل شانه در زنان با و بدون‌شلی عمومی مفاصل

هدف شلی عمومی مفاصل افراد را مستعد ابتلا به انواع ضایعات عضلانی-اسکلتی به‌ویژه در مفصل شانه می‌کند. حس عمقی که شامل حس وضعیت و حس حرکت مفصل است، نقش مهمی در ثبات عملکردی شانه دارد. با توجه به نقش مهم حس عمقی در عملکرد مفصل شانه این پژوهش با هدف انجام انجام شد: 1. مقایسه حس وضعیت و حس حرکت مفصل شانه در افراد با و بدون‌شلی عمومی مفاصل؛ 2. مقایسه حس عمقی بین دو سمت غالب و غیرغالب در هر گروه.روش بررسی در این مطالعه موردی-شاهدی 20 زن با شلی عمومی مفاصل (سن30/20±05/22 سال) و 20 زن بدون‌شلی مفصلی عمومی (سن53/2±65/22 سال) شرکت کردند. آزمون‌ها در وضعیت طاق‌باز انجام شد. قبل از شروع هر آزمون افراد با مراحل انجام آزمون‌ها آشنا می‌شدند. حس عمقی شامل آزمون بازسازی زاویه‌ای غیرفعال و حس حرکت بود که با دستگاه دینامومتر ایزوکینتیک انجام شد. ابتدا دامنه حرکتی چرخش خارجی شانه با گونیومتر استاندارد اندازه‌گیری و 90 درصد انتهایی آن به‌عنوان زاویه هدف در آزمون بازسازی زاویه‌ای غیرفعال درنظرگرفته شد. سپس حس حرکت نیز به روش آستانه تشخیص حرکت غیرفعال در صفر درجه چرخش خارجی اندازه‌گیری شد. آزمون آستانه تشخیص حرکت با سرعت 5/0 درجه بر ثانیه و آزمون بازسازی زاویه‌ای با سرعت 2 درجه بر ثانیه انجام گرفت. آزمون‌ها در هر دو شانه غالب و غیرغالب انجام شد. توالی انجام آزمون‌ها برای آزمون بازسازی زاویه‌ای و آستانه تشخیص حرکت و نیز شانه غالب و غیرغالب به‌صورت تصادفی بوده است. برای حذف بازخوردهای بینایی و شنوایی از چشم‌بند و گوشی استفاده شد. میانگین خطای بازسازی زاویه غیرفعال و میانگین آستانه تشخیص حرکت غیرفعال در سه بار تکرار آزمون ثبت شد. از آزمون تی مستقل برای مقایسه حس بازسازی زاویه‌ای غیرفعال و حس حرکت بین دو گروه و آزمون تی زوج برای مقایسه دو سمت غالب و غیرغالب در هرکدام از گروه‌ها استفاده شد.یافته‌ها تفاوت معناداری در آستانه تشخیص حرکت در سمت غالب و غیرغالب بین دو گروه مشاهده نشد [در شانه غالب (47/0=p) و در شانه غیرغالب (70/0=p)]. در سمت غالب و غیرغالب، زنان با شلی عمومی مفاصل خطای بیشتری در بازسازی زاویه غیرفعال حرکت چرخش خارجی شانه در مقایسه با زنان بدون‌شلی مفصلی عمومی نشان دادند (001/0(p=. تفاوت معنی‌داری بین حس وضعیت و حرکت بین دو سمت غالب و غیرغالب در هرکدام از گروه‌ها مشاهده نشد (p>0/05).نتیجه‌گیری نتایج تحقیق نشان داد حس بازسازی زاویه در دامنه انتهایی شانه در افراد مبتلا به شلی عمومی مفاصل در مقایسه با افراد بدون‌شلی عمومی مفاصل کاهش می‌یابد. این امر می‌تواند حاصل اختلال یا کاهش پیام‌های حسی گیرنده‌های مفصلی وارده به سیستم عصبی مرکزی باشد. کاهش بازخورد حس عمقی ممکن است به این منجر شود که اندام از نظر بیومکانیکال وضعیت نادرستی را اتخاذ کند. چنین سازوکاری می‌تواند به تغییرات تخریبی مفصل سرعت بخشد و دلیلی برای شیوع بالای مشکلات عضلانی اسکلتی در افراد با شلی عمومی مفصلی باشد.