بررسی ویژگی‌های شخصیتی در افراد معتاد و عادی با توجه به جنسیت

هدف: هدف این پژوهش بررسی ویژگی‌های شخصیتی افراد معتاد و عادی با توجه به جنسیت بود. روش بررسی: این مطالعه تحلیلی، به روش پسرویدادی بر روی ۹۰ نفر با دامنه سنی۴۰۲۰ سال (میانگین سن=۲۸/۴۱ و انحراف معیار=۵/۳۸) از مراجعین به مراکز بهزیستی و مراکز درمان سرپایی در بخش‌های مختلف شهر تبریز و مرند در سال ۱۳۸۸ که به طور تصادفی با روش نمونه‌برداری در دسترس انتخاب شده بودند انجام شد. گروه مورد بر مبنای ملاک‌های تشخیصی dsmivtr به سوء مصرف یا وابستگی به مواد آمفتامین مبتلا بودند. گروه دیگر، ۶۰ نفر مرد، ۳۰ نفر زن (میانگین سن=۲۷/۷۱ و انحراف معیار=۴/۴۱) از افراد عادی جامعه که اعتیاد نداشته از بین اقوام، همسایگان و دوستان انتخاب شدند. مجموع نمونه شامل ۱۸۰ نفر بود. برای جمع‌آوری داده‌ها از آزمون شخصیت پنج عاملی نئو استفاده شد. برای تحلیل آماری از آزمون تحلیل واریانس چند متغیره و آزمون پیگیری (lsd) استفاده شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که تفاوت معنی‌داری بین گروه معتاد و عادی در ویژگی‌های شخصیتی وجود دارد. یافته‌ها حاکی از بالا بودن نمرات معتادان در عامل نوروزگرایی (۰/۰۰۱>p)، پایین بودن نمرات معتادان در عوامل‌های گشودگی در برابر تجربه (۰/۰۰۱>p)، توافق‌پذیری (۰/۰۰۱>p) و وجدان‌گرایی (۰/۰۰۱>p) بود. ولی تفاوت معنی‌داری در عامل برون‌گرایی (۰/۰۵>p)، توافق‌پذیری (۰/۰۵>p) و با وجدان بودن (۰/۰۰۱>p) بیشتر از مردان است. نمرات مردان نیز در عامل گشودگی در برابر تجربه (۰/۰۰۱>p) بیشتر از زنان بود.نتیجه‌گیری: نمره معتادان در پیوستار عوامل شخصیتی بیشتر به سوی منفی (شامل نورزگرایی، توافق‌پذیری، گشودگی در برابر تجربه و باوجدان بودن پایین) گرایش دارد. بنابراین، پیشنهاد می‌شود که در درمان معتادان یک ارزیابی گسترده از آنها به عمل آید و ویژگی‌های شخصیتی رشد نایافته در افراد معتاد شناسایی شده و سپس در کنار درمان دارویی به درمان این ویژگی‌ها نیز اقدام شود.