تکرار‌پذیری اندازه‌گیری حس وضعیت مفصلی با استفاده از تکنیک عکس‌برداری در اندام فوقانی افراد سالم

اهداف: حس عمقی، درک آگاهانه از وضعیت اندام در فضا را فراهم می‌کند که باعث آگاهی از وضعیت قرار‌گیری و میزان حرکت مفاصل، تغییرات تعادلی و فشارمفصلی می‌شود. حس عمقی علاوه بر حس حرکت و محل قرارگیری مفصل، در کنترل حرکت به‌ویژه در برنامه‌ریزی حرکتی و مکانیسم فیدبک عصبی‌عضلانی نیز نقش دارد و با توجه به عملکرد مهم حس عمقی حائز اهمیت است تا ابزارها و روش‌های مناسب اندازه‌گیری آن مورد بررسی قرار گیرد. تکنیک‌ها و ابزارهای اندازه‌گیری مختلفی به منظور اندازه‌گیری اجزای مختلف حس عمقی به کار گرفته شده‌اند که معمولاً پرهزینه و غیربالینی هستند. تکنیک عکس‌برداری از مفاصل که روشی آسان و کاربردی است و ابتدا توسط استیل‌من به منظور بررسی حس وضعیت مفصلی زانو با در نظر گرفتن تمامی متغیرهای اثرگذار بر حس وضعیت مفصلی انجام شد، تکرارپذیری خوبی را نشان داده است. همچنین مطالعات زیادی تکرار‌پذیری تکنیک عکس‌برداری را در مفاصل اندام تحتانی قابل اعتماد گزارش کرده‌اند، اما مطالعات کمتری در ارتباط با قابل اعتماد بودن این روش در اندام فوقانی وجود دارند. بنابراین هدف از مطالعه حاضر بررسی تکرار‌پذیری خطای بازسازی فعال زاویه با استفاده از تکنیک عکس‌برداری در مفاصل آرنج و شانه چپ افراد سالم است تا به عنوان روش در دسترس و کم‌هزینه برای اندازه‌گیری حس وضعیت مفصلی اندام فوقانی در مراکز درمانی مورد استفاده قرار گیرد.روش بررسی: دراین مطالعه متدولوژیک ده فرد سالم (پنج مرد، پنج زن) در بازه سنی 18 تا40 سال با روش نمونه‌گیری در دسترس شرکت داشتند‌. برای اندازه‌گیری خطای بازسازی فعال زاویه از تکنیک عکس‌برداری مفاصل که از روش‌های با تکرارپذیری بالا برای اندازه‌گیری حس وضعیت مفصلی اندام تحتانی است، استفاده شد. بدین صورت که نشانگرهایی بر لندمارک‌های مختلفی از آرنج و شانه چسبانده می‌شدند و حین بازسازی زوایا توسط شرکت‌کنندگان، از زاویه موردنظر توسط دوربین دیجیتال که روی یک پایه قابل تنظیم قرار گرفته بود، عکس گرفته می‌شد. سپس عکس‌ها در نرم‌افزار اتوکد واردشده و زوایای بازسازی‌شده با اتصال پاره‌خط‌ها از محل نشانگرها به دست آمده و مقدار خطای مطلق و نسبی که حاصل اختلاف زاویه اولیه و زاویه ایجاد‌شده توسط شرکت‌کننده بود، به عنوان معیاری برای سنجش دقت اندازه‌گیری استفاده می‌شد. حس وضعیت مفصلی در حرکت چرخش خارجی شانه، چرخش داخلی شانه و فلکسیون آرنج مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بررسی تکرار‌پذیری در روز، اندازه‌گیری‌ها دو ساعت بعد و برای تکرارپذیری بین روز، دو روز بعد تکرار شد. جهت تحلیل آماری تکرار‌پذیری از روش تکرار‌پذیری نسبی (icc) و تکرار‌پذیری مطلق (sem) استفاده شد.یافته‌ها: نتایج حاصل از آزمون تکرار‌پذیری نسبی برای اندازه‌گیری‌های بین روز تمامی حرکات شانه و آرنج در خطای مطلق و نسبی، عالی (92/≥0) گزارش شده است. تکرار‌پذیری در روز نیز برای آرنج و چرخش داخلی شانه در خطای مطلق و نسبی عالی (92/≥0) و در چرخش خارجی شانه برای خطای نسبی عالی (0/94) و برای خطای مطلق خوب (0/80) گزارش شده است. همچنین تمام اندازه‌گیری‌ها دارای تکرار‌پذیری مطلق نیزبودند. نتیجه‌گیری: روش عکس‌برداری از مفاصل روشی آسان، با هزینه کم و در دسترس است که می‌تواند یک روش قابل اعتماد به منظور ارزیابی حس وضعیت فعال مفصل باشد و به صورت کلی با ارزیابی حس عمقی اندام فوقانی و به صورت بالینی، توسط درمانگرها یا در تحقیقات مورد استفاده قرار گیرد.

reliability of image capture technique for the measurement of upper limb active joint position sense in healthy adults

objective: proprioception is the conscious perception of limb position, motion, balance, and pressure. it has a vital role in movement control, especially motor planning and neuromuscular feedback mechanism. to investigate the proprioceptive function, it is essential to use the best measurement method. different techniques and approaches have been introduced, which are usually expensive and not applicable for clinical use. one of these methods is the image capture technique which is easy and practical. stillman introduced this technique to measure the joint position sense of the knee considering all variables affecting it and reported its good reliability. many studies have used this technique for knee and lower limb joints and reported its good reliability, while few studies have used this technique for the upper limb joints. therefore, this study investigates the reliability of the image capture technique for measuring the active joint position sense (ajps) of the left shoulder and elbow in healthy adults. if it yields a good result, it can be used as an available and cost-effective method by clinicians. materials & methods: in this methodological study, the participants were 10 healthy adults (5 men, 5 women) aged 18-40 years. to assess the ajps, we used image capture technology which is one of the most reliable methods for the lower limb joint position sense measurement. markers were attached on elbow and shoulder landmarks, and photos were taken during the reproduction of angles by participants. then, the photos were entered into autocad software, and the angles were calculated by drawing line segments from landmarks and connecting them. the absolute error and relative error (the difference between the initial and reproduced angles) were used to measure accuracy. the ajps was assessed for internal and external rotation of the shoulder and elbow flexion. the measurements were repeated two hours later to assess intra-day reliability and two days later to assess inter-day reliability. interclass correlation coefficient (icc) and standard error of measurement (sem) were used for statistical analysis.results: the icc of inter-day reliability of the test for all shoulder and elbow movements in relative and absolute errors was reported as excellent (≥0.92). intra-day reliability was reported excellent (≥0.90) for elbow flexion, and internal rotation of the shoulder in both relative and absolute errors were excellent (0.94). for external rotation of the shoulder, it was excellent in relative error (0.94) and good in absolute error (0.80). all measurements had absolute reliability based on the sem results.conclusion: the image capture technique is a simple, cost-effective, and available method tool for measuring ajps and proprioception in upper limbs by clinicians and researchers.