شیوع انزوای اجتماعی و عوامل مرتبط با آن بین سالمندان شهر تهران در سال 1398

هدف: مطالعات نشان می‌دهد یکی از مسائل مهم سالمندی، انزوای اجتماعی است که تاثیرات نامطلوبی بر سلامت و کیفیت زندگی سالمندان می‌گذارد. پژوهش حاضر با هدف تعیین شیوع و عوامل مرتبط با انزوای اجتماعی بین سالمندان شهر تهران در سال 1398 انجام شد.روش بررسی: مطالعه حاضر به‌صورت تحلیل ثانویه با استفاده از داده‌های یک مطالعه مقطعی که جامعه آماری آن سالمندان شهر تهران بودند، انجام شد. برای سنجش انزوای اجتماعی از مقیاس شبکه اجتماعی لوبن که بین سالمندان ایرانی روایی و پایایی آن تایید شده است، استفاده شد. ‌اطلاعات نمونه‌ها از نظر ویژگی‌های جمعیت‌شناختی (سن، جنس، وضعیت تاهل، ترتیبات زندگی و تعداد فرزندان)، اقتصادی اجتماعی (سطح تحصیلات، وضعیت اشتغال و میزان درآمد) و وضعیت سلامت سالمندان (بیماری‌ها و استفاده از وسایل کمکی‌) بررسی شد. داده‌ها با استفاده ازنسخه 23 نرم‌افزار spss در سطح دو‌متغیره و چند‌متغیره تجزیه و تحلیل شدند و سطح معناداری کمتر مساوی 05/0 برای تحلیل داده‌ها در نظر گرفته شد.یافته‌ها: مطالعه حاضر بر روی 1280 سالمند 60 ساله و بالاتر با توزیع جنسی تقریباً مساوی انجام شد. میانگین سنی پاسخ‌دهند‌گان 70/97 سال (07/sd=‌8) بود و حدود 40 درصد افراد بازنشسته بودند و 12/4 درصد به تنهایی زندگی می‌کردند. همچنین شیوع انزوای اجتماعی 30/8 درصد محاسبه شد. نتایج حاصل از تحلیل‌های دو‌متغیره با استفاده از ‌آزمون کای اسکوئر نشان داد متغیرهای ترتیبات زندگی (x2=46/93, p<0/001)‌، وضعیت تاهل (x2=26/91, p<0/001) ، درآمد خانوار (x2=67/44, p<0/001)، سطح تحصیلات (x2=20/26, p<0/05)، وضعیت اشتغال (x2=29/21, p<0/001)، مشکلات اسکلتی‌عضلانی (x2=15/47, p<0/001)، مشکلات تنفسی (x2=10/43, p<0/05)، مشکلات بینایی (x2=4/4, p<0/05)، چربی خون بالا (x2=13/53, p<0/001) و استفاده از عینک (x2=3/92, p<0/05) رابطه معناداری با انزوای اجتماعی داشتند. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون لجستیک نشان داد که مدل به‌طور معناداری (x2(26)=188/35, p<0/001) ‌‌انزوای اجتماعی را پیش‌بینی می‌کند. جنس (مرد) (or=1/78, p<0/05) زندگی با همسر (or=0/4, p<0/05) ‌بیماری‌های قلبی (or=1/42, p<0/05)، دیابت or=1/41, p<0/05)، ‌درآمد خانوار (or=5/82, p<0/001) غیر‌شاغل بودن (or=2/13, p<0001)، چربی خون بالا (or=0/58, p<0/001) و زندگی در مناطق برخوردار (مناطق توسعه‌یافته) or=2/02, p<0/001) با انزوای اجتماعی رابطه معناداری دارند.نتیجه‌گیری: با توجه به وجود ارتباط قوی که انزوای اجتماعی با بعضی ویژگی‌های اقتصادی اجتماعی‌، برخی بیماری‌های مزمن و تعدادی از ویژگی‌های جمعیت‌شناختی دارد، سیاست‌گذاران و متخصصین حوزه بهداشتی و سلامت می‌توانند برنامه‌های غربالگری و پیشگیری‌کننده مربوط به سلامت روانی و اجتماعی سالمندان تهرانی را در جهت تعدیل و کنترل این عوامل تدوین کنند.

Prevalence of Social Isolation Among Older Adults in Tehran, Iran, and Its Associated Factors

Objective: Social isolation is one of the important concerns in the elderly population which can negatively affect their quality of life and health. The present study aims to determine the prevalence of social isolation among older adults aged 60 years and older in Tehran, Iran and find its associated factors.Materials Methods: This is a secondary analysis study on data obtained from a large crosssectional study conducted on older adults in Tehran in 2020. The Persian version of lubben social network scale (LSNS6) was used to measure social isolation. The demographic characteristics (age, gender, marital status, living arrangements, and number of children), socioeconomic status (educational level, employment status, and household income) and healthrelated information (history of chronic diseases and use of assistive devices) were collected using a checklist. Data were analyzed in SPSS v. 23 software using multivariate logistic regression analysis. The significance level was set atResults: The data were related to 1280 older adults aged 60 years and older (Mean ±SD age=70.97 ±8.07 years). The prevalence of social isolation was 30.8%. The results of chisquare test revealed that living arrangement (P<0.001, X2=46.93), marital status (P<0.001, X2=26.91), household income (P<0.001, X2=67.44), level of education (P<0.05, X2=20.26), employment status (P <0.001, X2=29.21), musculoskeletal problems (P<0.001, X2=15.47), respiratory problems (P<0.05, X2=10.43), vision problems (P<0.05, X2=4.4), hyperlipidemia (P<0.001, X2=13.53), and wearing glasses (P<0.05, X2=3.92) had significant association with social isolation. The regression analysis model could significantly predict social isolation (X2=188.35, P<0.001). The model revealed that being male (P<0.05, OR=1.7), living with spouse (P<0.05, OR=0.4), musculoskeletal disease (P<0.05, OR=1.42), diabetes (P<0.05, OR=1.41), household income (P<0.001, OR=5.82), being unemployed (P<0.001, OR=2.13), having hyperlipidemia (P<0.001, OR=0.58), and living in developed areas (P<0.001, OR=2.02) significantly predicted the social isolation.Conclusion: There is a strong association between social isolation and some socioeconomic, demographichealth related factors in older adults. Health policymakers and healthcare experts can develop the screening and prevention programs related to the mental and social health of older adults in Tehran, Iran in order to moderate and control these factors.