تجربه زیسته نوجوانان شنوای دارای والدین با آسیب شنوایی شدید و عمیق: پژوهشی کیفی با رویکرد پدیدارشناسی

هدف: آگاهی از تجارب زندگی نوجوانان شنوای دارای والدین با آسیب شنوایی برای بررسی وضعیت زندگی آن‌ها و ارائه خدمات مناسب ضروری است و به‌عنوان یک فعالیت انسان‌دوستانه شناخته می‌شود. در کشورهای مختلف، خدمات و برنامه‌های آموزشی و توان‌بخشی متنوعی به افراد شنوای دارای خانواده نا‌شنوا ارائه می‌شود. این مسئله مهم است که برنامه‌های آموزشی براساس تجربه زیسته این افراد طراحی شود. پژوهش حاضر با هدف پدیدارشناسی تجربه زیسته نوجوانان شنوای دارای والدین با آسیب شنوایی در شهر اصفهان انجام شد. روش بررسی: این پژوهش از نوع کیفی و مبتنی بر رویکرد پدیدارشناسی توصیفی بود که در سال 1398 انجام شد. شرکت‌کنندگان به روش نمونه‌گیری هدفمند از بین نوجوانان شنوای دارای والدین با آسیب شنوایی شدید و عمیق در مدارس شهر اصفهان انتخاب شدند که تعداد آنها 10 نفر بود. برای جمع‌آوری داده‌ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده و تجربه‌های زندگی نوجوانان شنوای دارای والدین با آسیب شنوایی از طریق مصاحبه با آن‌ها بررسی شد. مدت مصاحبه‌ها بین 56 تا 80 دقیقه بود. برای تحلیل داده‌ها از روش کلایزی استفاده شد. این روش هفت مرحله دارد که به ترتیب عبارت‌اند از: خواندن دقیق همه توصیف‌ها و یافته‌های مهم، استخراج عبارات مهم و جمله‌های مرتبط با پدیده، مفهوم‌بخشی به جمله‌های مهم استخراج ‌شده، مرتب کردن توصیف‌های شرکت‌کنندگان و مفاهیم مشترک در طبقه‌های خاص، تبدیل همه عقیده‌های استنتاج‌شده به توصیف‌های جامع و کامل، تبدیل توصیف‌های کامل پدیده به یک توصیف واقعی، خلاصه و مختصر و معتبر‌سازی نهایی.یافته‌ها: ‌نتایج مصاحبه‌ها پس از استخراج موضوعی در 7 مقوله اصلی و 38 مقوله فرعی طبقه‌بندی شد. مقوله اصلی اول، پذیرش والدین بود که شامل مقوله‌های فرعی از قبیل پذیرش والدین ناشنوا، تمایل به برقراری ارتباط با والدین و پذیرش اجتماعی والدین می‌شد. دومین مقوله اصلی، ارزش‌های فرهنگی و مقوله‌هایی فرعی آن شامل تفاوت‌های فرهنگی، احترام به فرهنگ‌ها و آگاهی از ارزش‌ها و باورهای فرهنگی بود. مقوله اصلی سوم، چرخه هیجان‌ها بود که مقوله‌هایی فرعی از قبیل احساس بی‌کفایتی و خودکارآمدی ضعیف در والدین، بی‌ثباتی هیجانی، احساس شرم و تردید، اضطراب و استرس، احساس تنهایی و نیاز به همدلی را دربر می‌گرفت. چهارمین مقوله اصلی، شرایط اجتماعی بود که شامل مقوله‌هایی فرعی مانند نگرش نامناسب به افراد ناشنوا، واکنش‌های نامناسب اطرافیان، فاصله اجتماعی، اطلاع‌رسانی ضعیف، تعامل اجتماعی نامناسب و کم‌توجهی به عدالت اجتماعی می‌شد. مقوله اصلی پنجم، شناخت و تفکر بود که مقوله‌هایی فرعی آن ناآگاهی والدین، درک نادرست افراد شنوا و ناشنوا نسبت به همدیگر، دوگانگی در نحوه تفکر افراد شنوا و ناشنوا، کم‌توجهی والدین ناشنوا نسبت به آینده فرزندان بود. ششمین مقوله اصلی نیز شبکه‌های حمایتی با مقوله‌های فرعی از قبیل حمایت ناکافی از سوی والدین، حمایت ضعیف از سوی نهادهای رسمی و غیررسمی و عدم هماهنگی میان منابع حمایتی بود. مقوله اصلی آخر چالش‌های زندگی بود که شامل مقوله‌هایی فرعی مانند مدیریت رفتار، انتظارات، ناکافی بودن خدمات، مشکلات مالی و نگرانی درباره آینده می‌شد.نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌ها، واکاوی تجربه زیسته نوجوانان شنوای دارای والدین با آسیب شنوایی نشان داد آن‌ها به روش‌های مختلفی تحت‌تاثیر وضعیت شنوایی والدین خود قرار می‌گیرند. بنابراین از این مقوله‌ها می‌توان به ‌منظور طراحی برنامه‌های آموزشی و روان‌شناختی برای نوجوانان شنوای دارای والدین با آسیب شنوایی استفاده کرد.

Lived Experience of the Normal-Hearing Adolescents of Parents With Severe and Profound Hearing Impairment: A Qualitative Study With a Phenomenological Approach

Objective The current study was conducted with the aim of phenomenology of the lived experience of hearing teenagers with hearing impaired parents in Isfahan City.Materials Methods The investigation of this research was qualitative and based on the descriptive phenomenology approach that was conducted in 2018. The participants were selected by purposive sampling among hearing teenagers with parents with severe and profound hearing loss in the schools of Isfahan, and there were ten of them. To collect data, semistructured interviews were used and the life experiences of hearing teenagers with hearing impaired parents were investigated through interviews with them. The duration of the interviews was between 56 and 80 minutes.Results: The results of the interviews were classified into seven main categories and 38 subcategories after extracting themes. The first main category was parental acceptance, which included subcategories such as deaf parents #39; acceptance, willingness to communicate with parents, and parents #39; social acceptance. The second main category was cultural values and its subcategories included cultural differences, respect for cultures, and awareness of cultural values and beliefs. The third main category was the cycle of emotions, which included subcategories such as feelings of incompetence and weak selfefficacy in parents, emotional instability, feelings of shame and doubt, anxiety and stress, feelings of loneliness and the need for empathy. The fourth main category was social conditions, which included subcategories such as inappropriate attitude towards deaf people, inappropriate reactions of others, social distance, poor information, inappropriate social interaction and lack of attention to social justice. The fifth main category was knowledge and thinking, whose subcategories were parents #39; ignorance, hearing and deaf people #39;s misunderstanding of each other, duality in the way hearing and deaf people think, deaf parents #39; lack of attention towards their children #39;s future. The sixth main category was support networks with subcategories such as insufficient support from parents, weak support from formal and informal institutions, and lack of coordination between support sources. The last main category was life challenges, which included subcategories such as behavior management, expectations, inadequate services, financial problems, and worry about the future.Conclusion: Based on the findings, the analysis of the lived experience of hearing teenagers with hearingimpaired parents showed that they are affected by the hearing status of their parents in different ways; therefore, these categories can be used to design educational and psychological programs for hearing teenagers with hearingimpaired parents.