اثربخشی آموزش جرات‌ورزی بر نشانه‌های اضطراب کودکان دچار اختلال یادگیری خاص در سنین مدرسه

اهداف اختلال یادگیری خاص نوعی اختلال عصبی تحولی است که فرایند فهمیدن یا کاربرد زبان شفاهی یا کتبی را با مشکل مواجه می‌کند و هنگامی اختلال تشخیص داده می‌شود که مهارت‌های خواندن، نوشتن و حساب در کودکان به طور چشم‌گیری پایین‌تر از حد انتظار باشد. یکی از مشکلات کودکان دچار اختلال یادگیری خاص، وجود نشانه‌های اضطراب است که اغلب مزمن است و عدم رفع آن‌ها بر رشد و عملکرد تحصیلی کودک تاثیر منفی می‌گذارد. آموزش جرئت‌ورزی نوعی مداخله ساختارمند است که برای کاهش نشانه‌های اضطراب استفاده می‌شود. ﻫﺪف از ﭘﮋوﻫﺶ حاضر، تعیین اثربخشی آموزش جرئت‌ورزی بر نشانه‌های اضطراب کودکان پسر دچار اختلال یادگیری خاص در شهر تهران بود.روش بررسی مطالعه حاضر یک پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل و پیگیری پس از پنج هفته بود. از جامعه کودکان پسر 8 تا 11 سال که در مراکز اختلال یادگیری شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 مشغول به تحصیل بودند، 130 نفر به شیوه نمونه‌گیری در دسترس از پنج منطقه آموزشی (2، 13، 12، 18، 15) انتخاب شدند. پس از اجرای ماتریس‌های پیشرونده رنگی، 72 نفر که هوشبهر 85 و بالاتر کسب کردند به تکمیل مقیاس اضطراب اسپنس فرم کودک پرداختند. نمونه مورد بررسی بر مبنای فرمول حجم نمونه و در نظر گرفتن احتمال ریزش، 34 نفر تعیین شد. پس از نمره‌گذاری مقیاس اضطراب اسپنس فرم کودک ، 45 کودک نمره اضطراب متوسط (44 تا 88) کسب کردند و از میان آن‌ها 34 نفر (تعداد 19، 10، 5 نفر به ترتیب واجد اختلال خواندن، اختلال نوشتن، اختلال ریاضی) به طور تصادفی انتخاب و بر مبنای سن، پایه تحصیلی و وضعیت اقتصادی اجتماعی همتا شدند. سپس تمامی افراد به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (به ترتیب با میانگین سنی 2.25‌ ±‌10.45 و 1.89‌ ±‌8.87 سال) جایگزین شدند. به دلیل اثربخشی آموزش در گروه‌های کوچک، گروه آزمایش در سه گروه فرعی (دو گروه 6 نفری و یک گروه 5 نفری) و طی 10 جلسه آموزشی (دوبار در هفته، هر جلسه 90 دقیقه)، برنامه جرئت‌ورزی را دریافت کردند، در حالی که گروه کنترل فقط برنامه متداول در مرکز اختلال یادگیری را دریافت کرد. پس از آخرین جلسه مداخله و پنج هفته پس از آن، تمامی کودکان با استفاده از مقیاس اضطراب اسپنس دوباره ارزیابی شدند. داده‌های به‌دست‌آمده از موقعیت پیش‌آزمون و پس‌آزمون با استفاده از تحلیل کوواریانس تک‌متغیره و چندمتغیره مورد ارزیابی قرار گرفتند. همچنین به منظور بررسی پایداری اثر مداخله پس از پنج هفته پیگیری، از تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر استفاده شد.یافته‌ها نتایج به‌دست‌آمده از تحلیل کوواریانس تک‌متغیره و چندمتغیره ﻧﺸﺎن داد بین میانگین نشانه‌های اضطراب و مولفه‌های آن در گروه آزمایش و کنترل قبل و بعد از جلسات آموزش جرئت‌ورزی، تفاوت معنی‌دار وجود دارد (0.01>p). نتایج به‌دست‌آمده بر مبنای ضریب اتا نشان داد به‌ترتیب 66، 66، 32، 63، 63، 71 و 73 درصد از واریانس نشانه‌های اضطراب کلی و مولفه‌های اضطراب فراگیر، اختلال وسواس فکری عملی، ترس از آسیب شخصی، فوبیای اجتماعی، اضطراب جدایی و وحشت‌زدگی / ترس از فضای باز در کودکان دچار اختلال یادگیری خاص از طریق شرکت در مداخله آموزش جرئت‌ورزی قابل تبیین است. نتایج تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر نشان داد تاثیر آموزش جرئت‌ورزی پس از پنج هفته پیگیری در کاهش مولفه‌های اضطراب فراگیر، ترس از آسیب شخصی، فوبیای اجتماعی و وسواس فکری عملی پایدار مانده است، در حالی که این تاثیر برای نشانه‌های اضطراب کلی، اضطراب جدایی و وحشت‌زدگی / ترس از فضای باز، پس از گذشت پنج هفته پیگیری، پایدار نبود. نتیجه‌گیری نتایج بیانگر آن است که آموزش جرئت‌ورزی می‌تواند نشانه‌های اضطراب و مولفه‌های آن را در کودکان پسر دچار اختلال یادگیری خاص کاهش دهد. درنتیجه، طراحی و اجرای برنامه‌های آموزشی مشابه به کودکان کمک می‌کند تا فعالانه در برقراری روابط بین‌فردی تلاش کنند، رنجش حاصل از شکست‌های تحصیلی را کاهش دهند، احساسات خود را ابراز نمایند، به راه‌های احتمالی مختلف در مواجهه با موقعیت‌های اضطراب‌زا بیندیشند، رفتار منفی خود را مدیریت کنند و برای پذیرش نقش‌های متعدد در زندگی بزرگسالی آماده شوند. بدین‌ترتیب می‌توان با ارائه آموزش جرئت‌ورزی، از بروز رفتارهای ناسازگارانه و مشکلات مربوط به سلامت روان (به‌ویژه نشانه‌های اضطراب) در کودکان دچار اختلال یادگیری خاص جلوگیری کرد و از تداوم مشکلات آتی آن‌ها در حیطه‌های تحصیلی و شغلی پیشگیری کرد.

The Effectiveness of Assertiveness Training on Anxiety Symptoms in School-Age Children With Specific Learning Disorder

Objective: Specific learning disorder is a type of neurodevelopmental disorder, in which children with disabilities have difficulty understanding, or using spoken and written language. The disorder diagnoses when children have significant reading, writing, and math skills lower than expected. One of the characteristics of children with a learning disorder is the presence of anxiety symptoms, which are often chronic, and failure to address them can negatively affect the child #39;s growth and academic performance. Assertiveness training is a structured intervention that uses to reduce the symptoms of anxiety. The present study aimed to determine the effectiveness of assertiveness training on anxiety symptoms of male schoolage children with special learning disorders in Tehran City, Iran.Materials and Methods: The present study was a quasiexperimental research in which a pretest in addition posttest design with a control group used along with a five weeks followup. The population included 811 yearold male children who were studying in the Learning Disorders Centers in Tehran City in the school year 20192020. The sample consisted of 130 male schoolage children who were in convenient selected from the five educational districts (2, 13, 12, 18, and 15). At first, the Colored Progressive Matrices (CPM) assessed all subjects and 72 children who got a normal intelligence quotient ( ge;85) completed the Child Spence Anxiety Scale (SCASC). The studied sample was selected according to the formula for the determining the sample size and the probability of its dropout (34 people). After scoring the SCASC, 45 children received a moderate anxiety (4488 points). Thirtyfour students (19, 10, and 5, respectively with dyslexia, dysgraphia, and dyscalculia) were randomly selected among them and matched based on their age, school grade and socioeconomic status. They randomly assigned to the experimental and control group with mean and standard deviation of age 10.45 ±2.25 and 8.87 ±1.89 respectively. The experimental group divided into three subgroups (six people in two groups and five people in one) due to the efficacy of training in small groups and participated in 10 assertiveness training sessions (twice a week and 90 minutes for per session) while the control group received only the mainstream programs in the Learning Disorder Center. All subjects assessed by the SCASC at the end of the training sessions and five weeks followup. The obtained data from pretest and posttest situations analyzed by using univariate and multivariate analysis of covariance. In addition, the data were analysed by the analysis of variance with repeated measure to determine the stability of the assertiveness training after the five weeks followupResults: The results of univariate and multivariate analysis of covariance showed that there was a significant difference between the mean scores of anxiety symptoms and its components in the experimental and control groups before and after the assertiveness training sessions (p<0.01). The results based on the eta quotient show that the values of 66%, 66%, 32%, 63%, 63%, 71%, and 73% respectively of the variance of total anxiety symptoms, generalized anxiety, obsessivecompulsive disorder, personal injury fears, social phobia, separation anxiety and panic disorder/agoraphobia in students with special learning disorder can be explained by participation in assertiveness training intervention. The results of analysis of variance with repeated measure showed that the effect of assertiveness training has only lasted on reduction of generalized anxiety, personal injury fears, anxiety phobia, and obsessivecompulsive disorder after five weeks followup. However, the effectiveness of the intervention program not found for the total anxiety symptoms, separation anxiety and panic/agoraphobia after followup study.Conclusion: The results indicate that the assertiveness training can reduce the symptoms of anxiety and its components in schoolage male children with specific learning disorder. Therefore, we conclude that the design and implementation of similar training programs help students to strive to establish interpersonal relationships, reduce the frustration of academic failure, express their feelings, think of possible ways to deal with anxious situations, manage their negative behaviour, and be prepared to accept multiple roles in adulthood. Thus, by providing assertiveness training, maladaptive behaviors and mental health problems (especially anxiety symptoms) can be preventive in students with special learning disorder in addition to prevent ongoing problems in the fields of education and occupation.