بررسی ارتباط بین سبک‌های فرزندپروری با رشد اخلاقی کودکان پیش از دبستان با میانجی‌گری دلبستگی کودک

اهداف: خانواده مانند دانشگاهی است که در آن آموزش درس انسانیت و اخلاق که پایه اساسی سعادت انسان را تشکیل می‌دهد بر عهده والدین است که باید از کودکی شروع شود. رشد اخلاقی از موارد مهم در درک کودکان از قوانین و معیارهای اخلاقی در جهت جلوگیری از گناه تا عمل به رفتار اخلاقی است. کمبود رشد اخلاقی، اضطراب و افسردگی، کودکان را در معرض بیشتر رفتارهای جامعه‌ستیزی و خودکشی قرار می‌دهد. در این راستا فرزندپروری و دلبستگی به عنوان رهاورد مرتبط با رشد اخلاقی در هر خانواده‌ای مطرح است. این مطالعه با هدف تعیین رابطه بین سبک‌های فرزندپروری با رشد اخلاقی با میانجی‌گری دلبستگی در کودکان پیش‌دبستانی شهر تهران انجام گرفت.روش بررسی: این مطالعه توصیفی همبستگی روی 128 نفر از هشت مدرسه پیش‌دبستانی در استان تهران در نیمه دوم سال 1398 انجام شد. نمونه‌گیری به صورت طبقه‌ای انجام شد. داده‌های پژوهش با استفاده از پرسش‌نامه فرزندپروری بامریند (1972)، پرسش‌نامه دلبستگی هالپرن و کاپنبرگ (2006) و پرسش‌نامه رشد اخلاقی لطف‌آبادی (1384) از طریق پخش بین نمونه آماری جمع‌آوری شدند. پایایی پرسش‌نامه سبک‌های فرزندپروری برای مقیاس آزادگذاری 0/69، برای استبدادی 0/77 و برای اقتدار منطقی 0/73 گزارش شده است و در مقیاس کلی، 0/90 به دست آمد. پایایی اولیه پرسش‌نامه روابط میانی دلبستگی در مطالعه سازندگان پرسش‌نامه بر اساس همبستگی درونی، 0/85 و بر اساس روش دونیمه کردن 0/83 گزارش شده است. پایایی پرسش‌نامه رشد اخلاقی با روش آلفای کرونباخ برای کل پرسش‌نامه بالای 0/7 گزارش شد. اعتبار ابزارها با استفاده از شاخص روایی محتوایی مورد تایید قرار گرفت و پس از حصول اطمینان از روایی و پایایی ابزار، پرسش‌نامه‌ها به صورت مصاحبه از دانش‌آموزان پرسیده شد. داده‌‌ها توسط آزمون‌های کولموگروف اسمیرنوف، همبستگی چندگانه (اینتر)، تحلیل واریانس و رگرسیون چندگانه (هم‌زمان) با استفاده از نرم‌افزار spss نسخه 21 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته‌ها: مشارکت‌کنندگان در این تحقیق شامل 64 نفر (50 درصد) زن و 64 نفر (50 درصد) مرد بودند. نتایج آزمون رگرسیون حاکی از آن است که سبک‌های فرزندپروری با رشد اخلاقی (با ضریب رگرسیون 0/74 و ضریب تعیین تعدیل‌یافته 0/54) و همچنین دلبستگی با رشد اخلاقی (با ضریب رگرسیون 0/71 و ضریب تعیین تعدیل‌یافته 0/49) ارتباط معنی‌داری دارند (0/001=p). نتایج آزمون رگرسیون نشان داد به ازای تغییر در یک واحد انحراف‌معیار سبک‌های فرزندپروری آزادگذاری، استبدادی و منطقی میزان رشد اخلاقی کودکان پیش از دبستان به ترتیب به اندازه 0/435، 0/190 و 0/376، همچنین در مورد مولفه‌های دلبستگی تکامل انطباقی، واکنش‌های هیجانی، رفتارهای منفی و دوری گزیدن از حمایت چهره‌ دلبستگی (فرد مراقب) میزان رشد اخلاقی کودکان پیش از دبستان به ترتیب به اندازه 0/336، 0/384، 0/264 و 0/114 قابل پیش‌بینی هستند. نتایج آزمون سوبل (با بتا و خطای استاندارد معادله رگرسیون) نشان داد که متغیر دلبستگی به‌عنوان میانجی (غیرمستقیم) با میزان 29/2، در رابطه سبک‌های فرزندپروری با رشد اخلاقی تاًیید می‌گردد. نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد بین رشد اخلاقی با شیوه‌های آزادگذاری، استبدادی و اقتدار منطقی والدین رابطه مثبت معنی‌داری در سطح اطمینان 0/001 وجود دارد. دلبستگی علاوه بر اثر مستقیم بر رشد اخلاقی، به صورت غیرمستقیم در ارتباط بین سبک‌های فرزندپروری با رشد اخلاقی تاثیر معنی‌داری دارد و گویای این مطلب است که سبک‌های فرزندپروری و دلبستگی در کودکان پیش‌دبستانی تا چه اندازه می‌تواند، رشد اخلاقی کودکان را پیش‌بینی کند. در آخر، دلبستگی به عنوان میانجی بین سبک‌های فرزندپروری با رشد اخلاقی عمل می‌کند؛ بنابراین لازم است با برنامه‌ریزی و پیگیری‌های لازم در جهت بهبود و ارتقای رشد ذهنی کودکان در مدارس پیش‌دبستانی اقدام شود. زمانی که والدین در روش‌های تربیتی خود در مورد فرزندشان ثابت‌قدم هستند، رفتارهای ابراز وجود و اعتماد را به آن‌ها ارائه می‌دهند، به گفته‌های کودکان خود گوش می‌سپارند و گفت‌وگو با آن‌ها را ترویج می‌دهند، همچنین روش انضباطی آنان توام با گرمی، منطق و انعطاف‌پذیری است و تا حدی به کودکان خود آزادی (سبک سهل‌گیرانه که در پژوهش‌های دیگر ارائه نشده است) می‌‌دهند، کودکان رشد اجتماعی بیشتری را نشان می دهند.

The Relationship Between Parenting Styles and Moral Development of Preschool Children Mediated by Children’s Attachment

Objective: Family is like a school where parents teach the lessons of humanity and morality, which are the foundation of human happiness, to their children. Moral development is an essential part of children rsquo;s understanding of moral rules and principles. The lack of moral development, along with anxiety, and depression exposes children to antisocial and suicidal behaviors. Moral development is associated with parenting styles and attachment. This study aims to investigate the relationship between parenting styles and moral development of preschool children mediated by children rsquo;s attachment.Materials Methods: This descriptive correlational study was conducted on 128 children (64 girls and 64 boys) selected from 8 preschools in Tehran Province, Iran, in 2020 using a cluster sampling technique. The study data were collected using three questionnaires: Baumrind Parenting Styles Questionnaire (PSQ), the Kinship Center Attachment Questionnaire (KCAQ), and Lotfabadi Moral Development Questionnaire (MDQ). The first two tools were completed by mothers of children, while the MDQ was completed by children. The KolmogorovSimonov test, correlation test (Enter method), analysis of variance, and multiple regression analysis were used for data analysis in SPSS v. 21.Results: The regression analysis results showed that parenting styles had a significant relationship with moral development (R=0.74, Adjusted R2=0.54, P=0.000). Also, attachment had a significant association with moral development (R=0.71, Adjusted R2=0.49, P=0.000). With one unit change in permissive, authoritarian, and authoritative parenting styles, the moral development of preschool children can be predicted by 43.5%, 19%, and 37.6%, respectively. Moreover, with one unit change in positive adjustment/development, negative behavior, emotional reactivity, and distancing from caregiver support dimensions of attachment, the moral development of preschool children can be predicted by 33.6%, 38.4%, 26.4%, and 11.4%, respectively. Also, the results of the Sobel test showed that the attachment variable was the mediator of the relationship of parenting styles with moral development (z=2.29>1.96). Conclusion: The moral development of children is related to permissive, authoritarian, and authoritative parenting styles. Besides, children rsquo;s attachment can mediate the relationship between parenting styles and moral development. More planning and followup are needed to improve the moral development of preschool children. When parents are consistent in their parenting styles, they provide their children with assertive and trusting behaviors. They should listen to their children and promote dialogue with them. Their discipline should be accompanied by warmness, logic, and flexibility and give their children the freedom to some extent. This treatment can help children develop their social behavior.