روایی و پایایی نسخه فارسی پرسش‌نامه «اندازه‌گیری فرایند مراقبت (mpoc-20)»

هدف: خدمات خانواده‌محور، مجموعه‌ای است از خدمات برای کودکان با نیازهای خاص و خانواده آن‌ها که در این خدمات، والدین به عنوان افرادی با بیشترین آگاهی نسبت به نیازهای کودکان خود در نظرگرفته می‌شوند. جوهره اصلی در این رویکرد، دخیل کردن خانواده در تصمیم‌گیری‌ها، همکاری و ارتباط دوجانبه خانوادهو درمانگر، احترام متقابل، حمایت عاطفی و اجتماعی از خانواده‌ها، سهیم کردن خانواده در اطلاعات بیمار، اختصاصی و منعطف بودن خدمات ارائه‌شده نسبت به مشکلات آن‌ها و تلاش در جهت توانمند کردن خانواده‌هاست. این خدمات به پایه‌ای مهم برای بسیاری از برنامه‌های مداخلات اولیه تبدیل شده‌اند و در خدمات توان‌بخشی نیز کاربرد ویژه‌ای دارند. یکی از پرسش‌نامه‌هایی که برای ارزیابی این خدمات مورد استفاده قرار می‌گیرد، پرسش‌نامه mpoc-20 است. این پرسش‌نامه دارای بیست سوال است که در پنج‌ حیطه فعالیت و مشارکت خانواده، ارائه اطلاعات عمومی، ارائه اطلاعات خاص‌، مراقبت جامع و هماهنگ برای خانواده و کودک، مراقبت حمایتی و احترام‌آمیز تقسیم‌بندی می‌شود. تا‌کنون این ابزار به زبان‌های مختلفی ترجمه شده و روایی و پایایی آن در رابطه با چندین بیماری مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به اهمیت روزافزون خدمات خانواده‌محور و نقش آن در تسریع روند درمان، خلا وجود ابزاری مناسب به منظور ارزیابی این خدمات در ایران احساس می‌شود. از این رو این مطالعه با هدف تعیین ویژگی‌های روان‌سنجی »پرسش‌نامه فرایند مراقبت « شامل روایی محتوایی، همسانی درونی و پایایی آزمون بازآزمون در کودکان ناتوان صفر تا 18 سال انجام شد.روش بررسی: تحقیق حاضر یک مطالعه روان‌سنجی است که درآن ویژگی‌های روان‌سنجی نسخه فارسی مقیاس فرایند مراقبت بررسی شده است. نمونه پژوهش شامل 340 کودک ناتوان (با میانگین و انحراف معیار سنی 6 سال و سه ماه،142 دختر و 198 پسر) با تشخیص‌های متفاوت در حیطه توان‌بخشی و به‌خصوص کاردرمانی بود که بر اساس نمونه‌گیری در دسترس و با حداکثر تنوع ممکن، در شهر تهران بررسی شدند. مادران نقش مهمی در پاسخ‌گویی به سوالات پرسش‌نامه داشتند. پرسش‌نامه بین والدین این کودکان توزیع شد. به منظور تعیین روایی محتوایی از چهارده نفر از متخصصین کاردرمانی نظرسنجی شد و نتیجه بوسیله روش لاوشه و سنجش نسبت و شاخص روایی محتوایی محاسبه شد. پایایی همسانی درونی با محاسبه ضریب همبستگی پیرسون و آلفای کروبناخ و پایایی آزمون بازآزمون با استفاده از ضرایب icc روی سی شرکت‌کننده با فاصله زمانی چهارده روز محاسبه شد. یافته‌ها: نتایج به‌دست‌آمده از این مطالعه نشان‌دهنده قابل قبول بودن شاخص روایی محتوایی (cvi) و نسبت روایی محتوایی (cvr) برای همه آیتم‌ها بود که در‌نتیجه آن، هیچ آیتمی از پرسش‌نامه حذف نشد‌. ضریب همبستگی درونی نیز عدد 0/81 را نشان می‌داد (0/81= α) که نشان‌دهنده همبستگی بالا بین آیتم‌های پرسش‌نامه است. بیشترین میزان ضریب آلفای کرونباخ هم مربوط به حیطه ارائه اطلاعات عمومی در مورد کودک است ( 0/77= α) که در این قسمت مقدار p-value نیز برای همه حیطه‌ها در سطح 0/001 و معنی‌دار بود. درقسمت پایایی آزمون بازآزمون نمرات ضریب همبستگی درون‌رده‌ای همه حیطه‌ها بزرگ‌تر از 0/6 بود که حاکی از پایایی متوسط تا خوب پرسش‌نامه است. پایایی در حیطه مراقبت حمایتی از ضریب بالا و پایایی مطلوبی برخوردار بود و در بقیه حیطه‌ها، پایایی متوسط بود.نتیجه‌گیری: امروزه خدمات خانواده‌محور به منظور ارتقای سطح کیفی خدمات درمانی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است که به منظور بهبود ارائه این خدمات، ارزیابی و بررسی آن اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد که این مهم، نیازمند ابزاری در این راستاست. بررسی یافته‌های روایی و پایایی نشان داد که نسخه فارسی پرسش‌نامه mpoc-20 در کودکان ناتوان زیر 18 سال از روایی و محتوایی مناسبی برخوردار است و می‌توان از آن، جهت سنجش خدمات خانواده‌محور در درمان این کودکان و همچنین در مطالعات تحقیقاتی، به عنوان ابزار بالینی استفاده کرد.

The Measure of Processes of Care 20-item (MPOC-20): Validity and Reliability of the Persian Version

Objective: Familycentered services are collections for children with special needs and their families. These services consider families as expert about childrenchr('39')s needs. The essence of this approach is involvement of family in decision making, cooperation, and mutual communication (family and therapist), mutual respect, acceptance of family choice, family support, flexibility of service, and effort to empower families. These services have become a basic foundation of many early intervention programs and are especially useful in rehabilitation services. MPOC-20 is one of the questionnaires used to evaluate these services. This questionnaire consists 20 questions divided into 5 areas, the areas include the following: 1) enabling and partnership, 2) providing general information, 3) providing specific information about the child, 4) coordinated and comprehensive care for child and family, and 5) respectful and supportive care. This tool has been translated and validated in several countries and specifically in several diseases. In this study, the validity and reliability of this tool have been investigated.Materials Methods: This study was a descriptiveanalytical and in order to measure the validity and reliability of MPOC20, content validity, correlation coefficient and reliability of the testretest were done. To determine the content validity, 14 occupational therapists were asked and the result was calculated by measuring the content validity index and content validity Ratio. Then, an MPOC-20 questionnaire along with a form of demographic information and a consent form were given to 340 parents of children (children under 18 years and with different diagnosis) in clinics of Tehran. The articipants consisted of 142 girls patients (42%) and 198 boys (58%) randomly selected from public and private rehabilitation centers in different regions of Tehran. A large percentage of respondents were mothers (314 people were 92.4%). After 2 weeks, the questionnaire was again distributed among 30 of them, and the ICC coefficients were calculated. In order to determine the internal consistency, Cronbachchr('39')s alpha was calculated.Results: The content validity index and content validity Ratio for all items were acceptable and no items were deleted. Cronbachchr('39')s alpha was 0.81 which indicates a high correlation between items in the questionnaire. The highest Cronbachchr('39')s alpha coefficient is related to the field of providing general information about the child ( α=0.77). Also, in this section, the p-value was significant for all fields at the level of 0.001. In the reliability of the testretest, the scores of the Intraclass correlation coefficient of all domains were higher than 0/6 which indicates a medium to good reliability of the questionnaire. Reliability in the field of supportive care had a high coefficient and good reliability. In other areas, the reliability was moderate.Conclusion: Considering the importance of evaluation in improvement of familycentered services provision, a strong tool is needed and MPOC-20 is well known in this regard. The results of this study showed that the Persian version of MPOC-20 questionnaire has a good validity and reliability in children under the age of 18, and it can be used to assess familycentered services in both research studies and as clinical tool.