زلزله و نیازهای آموزشی افراد دارای معلولیت جسمی حرکتی و گروه‌های ذی‌ربط: یک مطالعه کیفی

هدف: افراد دارای معلولیت در بلایا به‌شدت آسیب‌پذیرند و مرگ‌و‌میر آنان در مقایسه با جمعیت عادی بیشتر است. کاستی در دانش این افراد در مواجهه با بلایا، علاوه بر مشکلات فیزیکی و محدودیت‌های حرکتی، را می‌توان یکی از دلایل این آسیب‌پذیری محسوب کرد. این کاستی می‌تواند در آمادگی آنان برای حفظ جان در شرایط بحرانی تاثیر منفی بگذارد و موجب پیامدهای ناگوار شود. از این رو، این مطالعه با هدف تبیین نیازهای آموزشی افراد دارای معلولیت جسمی حرکتی و گروه‌های ذی‌ربط با در نظر گرفتن دیدگاه‌های خود این افراد انجام گرفت.روش بررسی: مطالعه حاضر به روش کیفی انجام گرفت. مشارکت‌کنندگان از میان افراد دارای معلولیت جسمی حرکتی دارای تجربه مواجهه با زلزله، باسواد و در رده سنی 18 تا 60 سال، از طریق نمونه‌گیری هدفمند به دو روش نمونه‌گیری با حداکثر تنوع و گلوله برفی انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از مصاحبه نیمه‌ساختار‌یافته استفاده شد و اشباع داده‌ها با ورود هجده فرد واجد شرایط به مطالعه صورت پذیرفت. برای تحلیل داده‌ها، روش تحلیل مضمون و برای سازمان‌دهی داده‌ها نرم‌افزار maxqda نسخه 10، به کار گرفته شد.یافته‌ها: مشارکت‌کنندگان در پژوهش، آموزش را امری ضروری جهت ارتقای آمادگی در مواجهه با زلزله می‌دانستند و نیازهای آموزشی آنان در دو مقوله اصلی نیازهای آموزشی افراد دارای معلولیت جسمی حرکتی و نیازهای آموزشی گروه‌های ذی‌ربط دسته بندی شد. مقوله اصلی اول، متشکل از دو مقوله فرعی بود: 1. نیازهای آموزشی پایه شامل حفظ جان و پیشگیری از معلولیت های ثانویه، حفظ خونسردی، کنترل استرس و تصمیم گیری؛ 2. نیازهای آموزشی توانمندسازی مشتمل بر کنار آمدن با معلولیت در شرایط بحرانی، امدادرسانی به سایر افراد در صورت توانایی و آموزش سایر افراد دارای معلولیت.مقوله اصلی دوم نیز در قالب دو مقوله فرعی مطرح گردید: 1. نیازهای آموزشی عمومی مربوط به خانواد ه ها و مردم شامل، نجات افراد دارای معلولیت، حفظ جان و پیشگیری از معلولیت، امدادرسانی صحیح به افراد جامعه جهت پیشگیری از معلولیت، همراهی و حمایت روانی افراد دارای معلولیت2. نیازهای آموزشی تخصصی مربوط به امدادگران و مدیران بلایا مشتمل بر امدادرسانی به افراد دارای معلولیت، پیشگیری از معلولیت و آسیب در حین نجات افراد، آشنایی با گروه‌های مختلف معلولین و نیازهایشان و در نظر گرفتن نیازهای افراد دارای معلولیت در اقدامات پاسخ.نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش، نیازهای آموزشی افراد دارای معلولیت جسمی حرکتی و گروه‌های ذی‌ربط، در قالب حفظ جان، سلامتی و پیشگیری از معلولیت، توانمندسازی و ارتقای کیفیت خدمات در زلزله، دسته‌بندی شد. تحقق این نیازهای آموزشی موجب افزایش آمادگی این افراد در مواجهه با زلزله شد و مستلزم تدوین برنامه‌های آموزشی استاندارد و کاربردی با اخذ نظرات آنان و پیاده کردن آن در شرایط قبل از وقوع بلایاست. از سوی دیگر با توجه به اینکه تاکنون اقدامی جدی و اصولی در زمینه آموزش افراد دارای معلولیت انجام نشده است، لازم است برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران، با تدوین سیاست‌های تخصصی و متناسب با شرایط کشور، بستر آموزش این افراد را فراهم کنند. این اقدام می‌تواند در کاهش مرگ‌و‌میر و ارتقای سلامت این افراد در شرایط بلایا موثر باشد.

Earthquake and the Educational Needs of People With Physical Disabilities and Associated Groups: A Qualitative Study

Objective People with disabilities are highly vulnerable during disasters and their mortality is higher than normal population. The causes of this vulnerability, in addition to the physical problems and movement limitations, can be lack of their knowledge in facing with disasters. Such deficiencies can adversely affect their preparedness surviving in the disastrous situations and cause adverse consequences. Hence, this study aimed to identify the educational needs of people with physical disabilities and related groups in earthquakes, through understanding their views.Materials Methods The study was done in a qualitative method. Participants were selected from people with physical disability who had an experience of earthquake, literate, and in the age range of 1860 years, through purposive sampling in two methods of maximum variation and snowballing. Semistructured interviews were used for data collection and data saturation was reached with the entry of 18 eligible individuals. Thematic analysis was applied for data analysis assisted by MAXQDA software V. 10.Results According to the participants, education was an essential factor for improving their preparedness for earthquake. The educational needs were categorized as two main themes. The first main theme included two subthemes: 1. Basic educational needs such as saving life and prevention of secondary disabilities, keeping calm, stress management, and decision making; and 2. Empowerment educational needs such as coping with disabilities in critical situations, providing relief to other people in case of having enough ability, and educating other people with disabilities. The second theme included two subthemes: 1. General educational needs related to families and public, such as rescue of people with disabilities, saving selflife and prevention of disabilities, proper relief to public for prevention of disabilities, accompanying and psychological support of people with disabilities; and 2. The specialized educational needs for relief workers and disaster managers, including relief to people with disabilities, prevention of disability and injury while rescuing public, familiarity with different groups of people with disabilities and their needs, and considering the needs of people with disabilities in the response measures.. Conclusion Based on the findings, the educational needs of people with physical disabilities and related groups, emerged in the form of preserving life, health and disability prevention, empowerment and improving the quality of services in the earthquake. Fulfilling the educational needs can increase the preparedness of these people in facing with earthquakes, although it requires the development of standard and practical educational programs by obtaining their opinions and implementing it in the situations before the disasters. On the other hand, considering that no serious and principled action has been taken so far in the field of education of people with disabilities, it is necessary for the planners and policymakers to formulate specialized policies in accordance with the countrychr('39')s conditions. This measures can be effective in reducing mortality and improving the health of these people in disaster situations.