|
|
طراحی و ارزیابی روایی و پایایی ابزار بیوفیدبک برای افراد سالم در معرض کیفوز پوسچرال
|
|
|
|
|
نویسنده
|
محمدزاده شایسته ,جعفرپیشه امیرسالار ,مختارینیا حمیدرضا ,اسکوئیزاده رضا ,نوروزی مهدی
|
منبع
|
آرشيو توانبخشي - 1397 - دوره : 19 - شماره : 4 - صفحه:340 -353
|
چکیده
|
هدف کیفوزِ وضعیتی، یکی از ناهنجاریهای شایع ستون فقرات است که آگاهی از وضعیت بدنی و حفظ درست آن میتواند نقش مهمی در پیشگیری و درمان این ناهنجاری داشته باشد. سیستمهای بیوفیدبکی یکی از روشهای استفادهشده در پیشگیری از اختلالات پوسچرال هستند. هدف از این مطالعه، طراحی ابزار بیوفیدبک به منظور جلوگیری از قرارگرفتن در وضعیت کیفوتیک و ارزیابی پایایی و روایی آن است.روش بررسی 17 دانشجو رده سنی 18 تا 30 سال به صورت غیراحتمالی ساده، در مطالعه شرکت کردند. در این مطالعه برای ارزیابی شاخص کیفوز از خطکش انعطافپذیر به عنوان استاندارد طلایی استفاده شد. ابتدا دستگاه بیوفیدبک کنترلی کیفوز با محوریت میکروکنترلر با استفاده از حسگر خمشی طراحی شد. این دستگاه شامل یک تولیدکننده لرزش است که در صورت وقوع وضعیت کیفوتیک با فرمان میکروکنترلر شروع به لرزش میکند. به این صورت که با تغییر وضعیت بدنی، مقاوت حسگر خمشی استفادهشده در ابزار بیوفیدبکِ هوشمندِ طراحیشده نیز تغییر میکند و دادههایی که حسگر خمشی ثبت کرده است با یک مدار مقاومتی ساده به تغییرات ولتاژ تبدیل میشود. خروجی حسگر خمشی، وارد a/d میکروکنترلر میشود تا به محض تشخیص وضعیت بدنی ناصحیح، میکروکنترلر یک سیگنال کنترل (بر اساس آستانه برنامهریزیشده برای میکروکنترلر) به صورت فیدبک لرزشی ارسال کند. در صورتی که مقدار خمیدگی بیشتر از مقدار آستانه باشد و این آستانه خمیدگی، حداقل 30 ثانیه طول بکشد، به کاربر به شکل فیدبک لرزشی هشدار میدهد. هشدار لرزشی مادامی که کاربر در وضعیت بدنی کیفوتیک است، ادامه مییابد و به محض تغییر وضعیت کاربر از کیفوتیک به خنثی، قطع میشود. با نصب ابزار بیوفیدبک طراحیشده در منطقه مدنظر از بدن شرکتکنندگان، درصد خطای ابزار از طریق شمارش تعداد دفعات هشدار در وضعیت خنثی و هشدارندادن در وضعیت کیفوتیک بررسی شد. همچنین برای بررسی تکرارپذیری ابزار بیوفیدبک، اندازهگیری در دو وضعیت خنثی و کیفوتیک برای هر وضعیت دو بار با فاصله 2 ساعت انجام شد. در این تحقیق، روایی ابزار با استفاده از مقادیر حساسیت و ویژگی و پایایی آن با استفاده از ضریب کاپا سنجیده شد. یافتهها اصلاح وضعیت بدنی تکنیکی موثر و مورد استفاده است که هدف آن کاهش فشار مکانیکی روی عضلات گردن و شانه از طریق گرفتن وضعیت بدنی خنثی و طبیعی است. تکنولوژی پوشیدنی میتواند روشی برای رسیدن به این هدف از طریق مونیتورکردن مداوم وضعیت بدنی کسی باشد که آن را میپوشد تا در هنگامی که وضعیت بدنی فرد در شرایط نامطلوب قرار میگیرد، فیدبک لازم را به او بدهد. در این تحقیق ابزاری طراحی شد که افراد بهراحتی بتوانند آن را بپوشند و استفاده از آن بسیار راحت است؛ بنابراین، میتوان از این روش به عنوان روشی مفید، ساده و غیرتهاجمی برای ارزیابی بالینی و اندازهگیری اطلاعات پوسچر کیفوتیک استفاده کرد. با توسعه بیشتر در ثبت دادهها و مکانیسم فیدبک، این سیستم میتواند به سیستم قابلحمل ردیابی و بررسی پوسچر، برای آموزش مبتلایان به انحراف وضعیت تبدیل شود. این سیستم دستگاهی کاربرپسند و هزینه آن پایین است. نتایج نشان دادند مقدار حساسیت ابزار بیوفیدبک طراحیشده برابر با 17/64 درصد و ویژگی آن برابر با 100 درصد است. مقدار شاخص کاپا برای هر دو بار اندازهگیری در وضعیت خنثی برابر با 100 درصد محاسبه شد، اما در وضعیت کیفوتیک در اندازهگیری بار اول برابر با 17/64 درصد و در اندازهگیری بار دوم برابر با 12 درصد به دست آمد. در بررسی تکرارپذیری ابزار بیوفیدبک، بررسیها نشان دادند نتایج بار اول و بار دوم تفاوت چندانی با هم نداشتند.نتیجهگیری نتایج نشان داد ابزار بیوفیدبک در وضعیت خنثی، روایی کافی را دارد، اما در وضعیت کیفوتیک، روایی کافی ندارد. به عبارت دیگر ابزار بیوفیدبک طراحیشده وضعیت بدنی کیفوتیک را مطابق با استاندارد طلایی (خطکش انعطافپذیر) بهدرستی تشخیص نمیدهد و از این نظر باید بیشتر بررسی شود تا نواقص آن رفع شود. همچنین مقادیر شاخص کاپا نشان دادند ابزار بیوفیدبک در وضعیت کیفوتیک پایایی مناسبی ندارد، اما این ابزار پایایی مناسبی در زمان دارد.
|
کلیدواژه
|
ستون فقرات، کیفوز، ابزار بیوفیدبک، پایایی، روایی
|
آدرس
|
دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی, گروه ارگونومی, ایران, دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی, گروه ارگونومی, ایران, دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی, گروه ارگونومی, ایران, دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی, گروه ارگونومی, ایران, دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی, مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت, ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Designing and Evaluating the Validity and Reliability of the Biofeedback Tool for Healthy People With Postural Kyphosis
|
|
|
Authors
|
MohammadZadeh Shayesteh ,Jafarpisheh Amir Salar ,Mokhtarinia Hamid Reza ,Oskouezadeh Reza ,Nourozi Mehdi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|