بررسی روایی و پایایی پرسش‌نامه زمان و روال‌های رایج روزمره خانواده (Ftri) در خانواده‌های کودکان دارای اُتیسم

هدف اختلالات طیف اُتیسم از شایعترین اختلالات رشدی است. معیارهای تشخیصی این دسته از اختلالات دو دسته کلی علائم شامل نقص در ارتباطات و تعاملات اجتماعی و الگوهای محدود، تکراری و کلیشه ای در رفتار، علائق و فعالیت هاست. روالهای رایج روزمره، الگوهای تثبیت شده و منظمی از کارها و فعالیتها هستند که ساختار و ثبات را برای زندگی روزمره فراهم میکنند، چارچوبی برای شکل دهی و معنابخشیدن به زندگی روزمره هستند و میتوانند بر سلامت تاثیرگذار باشند و آن را ارتقا یا کاهش دهند. ماهیت ناتوان کننده اُتیسم و مشکلات متعددی که در اثر ابتلا به این اختلال در فرد ایجاد میشود موجب می شود تا خانواده ها در ایجاد و توسعه روال های کارآمد و معنادار با مشکل روبه رو باشند و به دنبال آن یکپارچگی و همبستگی خانواده از بین برود و خانواده دچار آشفتگی می شود. به منظور بررسی روالهای رایج روزمره در خانواده های کودکان مبتلا به اُتیسم نیاز به ابزاری مناسب است. در مطالعه حاضر به بررسی روایی و پایایی پرسشنامه زمان و روالهای رایج روزمره خانواده در خانواده های کودکان مبتلا به اُتیسم ایرانی پرداخته شده است.روش بررسی مطالعه حاضر یک مطالعه غیرتجربی روش شناختی است که جامعه آماری آن را والدین کودکان مبتلا به اُتیسم شهر تهران تشکیل می دادند؛ از این بین 100 نفر از والدین کودکان مبتلا اُتیسم مراجعه کننده به مراکز اُتیسم و کلینیک های خصوصی شهر تهران به روش نمونه گیری دردسترس و با شرط داشتن معیارهای ورود وارد مطالعه شدند. معیارهای ورود شامل رضایت والدین برای شرکت در مطالعه، تشخیص اُتیسم برای کودک از سوی روانپزشک کودکان بر اساس معیارهای نسخه پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، قرارداشتن کودک در دامنه سنی 3 تا 11 سال و نداشتن نابینایی، ناشنوایی، صرع و معلولیت های دیگر در کودک بود. همچنین در صورت عدم تمایل به همکاری آزمودنی ها و پاسخگویی ناکامل به سوالات پرسشنامه ها آزمودنی ها از مطالعه خارج می شدند. جمع آوری داده ها با استفاده از دو پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی و پرسشنامه زمان و روال های رایج روزمره خانواده که از سوی والدین تکمیل می شد انجام شد. پس از گرفتن اجازه از طراح پرسشنامه برای ترجمه و بررسی ویژگی های روانسنجی، پرسشنامه بر اساس پروتکل پروژه بین المللی ابزار کیفیت زندگی ترجمه شد. روایی ظاهری و روایی محتوایی پرسشنامه با استفاده از نظرات متخصصین و والدین بررسی و پس از آن آزمون مقدماتی انجام شد که طی آن پرسشنامه را 10 نفر از والدین کودکان مبتلا اُتیسم تکمیل کردند تا مدت زمان مناسب برای تکمیل پرسشنامه مشخص شود. سپس 100 نفر از والدین کودکان مبتلا به اُتیسم پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی و پرسشنامه زمان و روال های رایج روزمره خانواده را تکمیل کردند. همچنین به منظور تعیین پایایی در دفعات آزمون پس از 2 هفته 33 نفر از والدین کودکان دارای اُتیسم مجدداً پرسشنامه را تکمیل کردند. به منظور بررسی کمی روایی ظاهری نمرات تاثیر آیتم ها محاسبه شد. برای بررسی روایی محتوا از شاخصهای ضریب نسبی روایی محتوا و شاخص روایی محتوا استفاده شد. ضریب همبستگی درونردهای به منظور بررسی پایایی پرسشنامه در طی زمان استفاده شد. همچنین برای بررسی همسانی درونی کل پرسشنامه و خرده مقیاسه ای آن از آلفای کرونباخ استفاده شد.یافته ها نمرات تاثیر برای همه آیتم های پرسشنامه بیش از 5/1 بود. مقدار ضریب نسبی روایی محتوا برای هریک از آیتم های پرسشنامه مقادیری بین 0/80 تا 1 و برای کل پرسشنامه 0/87 به دست آمد. مقدار شاخص روایی محتوا شاخص روایی محتوا برای آیتم های پرسشنامه مقادیری بین 0/83 و 1 و برای کل پرسشنامه 0/97 بود. ضریب همبستگی درونردهای برای نمره کل پرسشنامه 0/96 و آلفای کرونباخ 0/88 به دست آمد. همچنین کمترین مقدار آلفای کرونباخ مربوط به خرده مقیاس روالهای رایج روزمره کودک (0/70) و بیشترین میزان آن مربوط به خرده مقیاس روال های رایج روزمره مربوط به بستگان (0/86) بود.نتیجه گیری نتایج مطالعه بیانگر آن است که ابزار زمان و روال های رایج روزمره روایی و پایایی مناسبی در جامعه ایرانی دارد و می تواند ابزار پژوهشی و بالینی مناسبی برای سنجش روال های رایج روزمره خانواده باشد.

Validity and Reliability of Family Time and Routines Index in the Families of Children With Autism

Objective Autism spectrum disorders are among the most prevalent developmental disorders. Diagnostic criteria for these disorders consist of the two general categories of symptoms, including deficiencies in communication and social interactions, and limited, repetitive and stereotypic patterns in behavior, interests, and activities. Routines are wellestablished and the regular patterns of occupations and activities that provide structure and stability for everyday life and add meaning to it can affect health. The disabling nature of autism and its numerous associated problems unable families to develop effective and meaningful routines; consequently, the integrity and solidarity of family are lost and family is disturbed. A proper tool is required to evaluate everyday routine in the families of children with autism. The present study investigated the validity and reliability of the Family Time and Routines Index (FTRI) in the Iranian families of children with autism.Materials Methods This was a nonexperimental methodological study. The statistical population of the study consisted of all children with autism in Tehran City, Iran. Among them, 100 parents of children with autism referring to autism centers and private clinics in Tehran were selected by the convenience sampling method; they were entered into the study, according to the inclusion criteria. Inclusion criteria were the diagnosis of autism by a child psychiatrist, based on the Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition (DSMV), the age of 311 years, and the absence of blindness, deafness, epilepsy, and other disabilities in the child. Moreover, the subjects with no desire to cooperate or uncompleted the questionnaires were excluded from the study. The required data were collected using demographic information questionnaire and FTRI completed by parents. After obtaining the permission of the designer of the questionnaire for translation and the investigation of its psychometric properties, the questionnaire was translated according to the International Quality of Life Assessment (IQOLA) project. The face validity and content validity of the questionnaire were evaluated using experts and parents rsquo; opinions; then, a preliminary test was conducted in which the questionnaire was completed by 10 parents of children with autism to determine the appropriate time to complete the questionnaire. Consequently, 100 parents of children with autism completed the demographic information questionnaire and FTRI. Furthermore, to determine the testretest reliability, after 2 weeks, 33 parents of children with autism recompleted the questionnaire. To examine the face validity, item impact score was calculated. To assess the content validity, Content Validity Ratio (CVR) and Content Validity Index (CVI) was used. Internal Consistency Coefficient (ICC) was used for assessing the testretest reliability of the scale. Moreover, the internal consistency of the whole questionnaire and its subscales was assessed by Cronbach's alpha coefficient.Results Item impact score for all items of the questionnaire was over 1.5. The CVR for each item of the questionnaire was between 0.8 and 1 and for the whole questionnaire was equal to 0.87. The CVI for the items of the questionnaire was between 0.83 and 1 and for the whole questionnaire was equal to 0.97. Additionally, the intraclass correlation coefficient for the total score was equal to 0.96 and Cronbach's alpha coefficient was calculated as 0.88. Moreover, the lowest Cronbach's alpha coefficient related to the subscale of child routines (0.70) and the highest related to the subscale relative's connection routines (0.86).Conclusion The obtained results indicated that FTRI has acceptable validity and reliability in the Iranian samples and can be a useful research and clinical tool for assessing the family routines.