جرایم علیه تسهیل‌کنندگان عدالت قضایی و پیشگیری از آن

به‌طور‌کلی نظام‌های عدالت کیفری به این مسیله آگاهی دارند که موفقیت آن‌ها در دستیابی به عدالت قضایی و اجرای آن تا حد زیادی بستگی به مشارکت فعال تسهیل‌کنندگان آن، یعنی شاکی خصوصی، شهود و کارشناسان و حتی گزارش‌دهندگان دارد. به همین دلیل، سعی دارند با تدوین و اجرای برنامه‌های حمایتی خاص و مصون نگه‌داشتن آنان در برابر هرگونه تهدید و احتمال انتقام در زمان قبل، حین و حتی بعد از فرآیند دادرسی از بخشی از موانع اجرای عدالت قضایی جلوگیری به‌عمل آورند. یکی از این برنامه‌های حمایتی خاص، تدوین حقوق کیفری خاص تسهیل‌کنندگان عدالت قضایی از رهگذر جرم‌انگاری خاص و یا کیفیات مشدد مجازات است و دیگری ارایه و به کارگیری تدابیر و روش‌هایی به‌منظور پیشگیری و یا کاهش وقوع جرایم علیه آنان و بزه دیده واقع شدن است. در مقاله حاضر ضمن معرفی کوتاه برخی از مفاهیم اساسی و بررسی اهمیت و چگونگی حمایت های مذکور از تسهیل‌کنندگان عدالت قضایی در قوانین و مقررات کنونی دو کشور ایران و انگلستان در پرتو اسناد سازمان ملل متحد، چنین نتیجه‌گیری می شود که موضع نظام عدالت کیفری ایران از حیث حمایت کیفری و پیشگیرانه افتراقی از تسهیل‌کنندگان عدالت قضایی، یعنی شهود، کارشناسان، شاکیان خصوصی و گزارش‌دهندگان جرم در برابر تهدید و انتقام‌جویی ناکافی بوده و نیازمند تدوین و تصویب قوانین و مقررات ماهوی و شکلی خاص و منسجم است.